Nghiên cứu thị trường là gì? Lợi ích và 10 phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu thị trường là một lĩnh vực quan trọng, giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của khách hàng, cũng như định hình chiến lược kinh doanh của mình. Hiểu được điều này, trong bài viết này, chúng tôi sẽ đưa ra khái niệm, lợi ích và 10 phương pháp nghiên cứu thị trường. Đồng thời, bài viết sẽ giới thiệu đến bạn 10 phương pháp nghiên cứu thị trường hiệu quả, giúp bạn tiếp cận thông tin một cách toàn diện và chính xác nhất.

Nghiên cứu thị trường là gì?

Nghiên cứu thị trường là quá trình thu thập, phân tích, diễn giải các dữ liệu về thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. 

Phương pháp này cho phép các tổ chức hoặc doanh nghiệp khám phá quy mô thị trường mục tiêu của khách hàng, thu thập và ghi lại các ý kiến ​​và đưa ra các quyết định sáng suốt. Nghiên cứu có thể được thực hiện trực tiếp bởi các tổ chức hoặc công ty hoặc có thể được thuê ngoài các cơ quan có chuyên môn trong quá trình này.

Market Research là một quá trình rất quan trọng trong chiến lược Marketing  

Các loại hình chính của nghiên cứu thị trường

Cho dù bạn là doanh nghiệp lớn hay nhỏ đi chăng nữa, nếu muốn được sản phẩm thì bạn cần phải nắm được hành vi mua hàng của người tiêu dùng và số tiền mà người tiêu dung bỏ ra để trả một khoản chi phí nhất định. Tùy thuộc vào từng yêu cầu  mà có các loại nghiên cứu khác nhau thông qua đó bạn sẽ biết được phân khúc khách hàng của mình sẽ là những đối tượng nào. Có hai loại hình chính của nghiên cứu thị trường là nghiên cứu thị trường sơ cấp và thứ cấp.

1. Nghiên cứu thị trường sơ cấp

Đây là loại hình nghiên cứu thị trường mà doanh nghiệp tự thu thập dữ liệu trực tiếp từ nguồn gốc, thông qua các phương pháp như quan sát, phỏng vấn, khảo sát, thử nghiệm,... Nghiên cứu thị trường sơ cấp có ưu điểm là dữ liệu mới, chính xác và độc quyền nhưng có nhược điểm là tốn nhiều thời gian, chi phí và công sức.

2. Nghiên cứu thị trường thứ cấp

Đây là loại hình nghiên cứu thị trường mà doanh nghiệp sử dụng dữ liệu đã được thu thập và công bố bởi các tổ chức khác, thông qua các nguồn như sách, báo, tạp chí, báo cáo, thống kê,... Nghiên cứu thị trường thứ cấp có ưu điểm là dữ liệu dễ tìm, rẻ và nhanh nhưng có nhược điểm là dữ liệu cũ, không chính xác và không độc quyền.

Có hai loại hình chính của nghiên cứu thị trường là nghiên cứu thị trường sơ cấp và thứ cấp

Mục đích và vai trò của phân tích nghiên cứu thị trường là gì?

Sau khi đã tìm hiểu thị trường là gì và nghiên cứu thị trường là gì thì bạn cũng cần biết tới mục đích và vai trò của nghiên cứu và phân tích thị trường. Chi tiết sẽ được đề cập ở bên dưới đây:

1. Mục đích của nghiên cứu thị trường

Mục đích của nghiên cứu thị trường là cung cấp cho doanh nghiệp các thông tin và kiến thức về thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Mục đích là để doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định và hành động phù hợp và hiệu quả.

Mục đích của nghiên cứu thị trường là cung cấp cho doanh nghiệp các thông tin và kiến thức về thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh,...

2. Vai trò của nghiên cứu thị trường

Vai trò của nghiên cứu thị trường là giúp doanh nghiệp:

- Xác định và định vị thị trường mục tiêu: Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp xác định được thị trường mục tiêu là những khách hàng có nhu cầu, mong muốn, khả năng mua sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp. Việc này cũng định vị được vị trí và hướng phát triển của doanh nghiệp trên thị trường mục tiêu.

- Phát triển và cải tiến sản phẩm hoặc dịch vụ: Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp phát triển và cải tiến sản phẩm hoặc dịch vụ của mình bằng cách hiểu được nhu cầu, mong muốn, hành vi và xu hướng của khách hàng. Thông qua phân tích thị trường, doanh nghiệp sẽ thấy được những ưu thế và khuyết điểm của sản phẩm hoặc dịch vụ so với các đối thủ cạnh tranh.

- Xây dựng và thực hiện chiến lược marketing và bán hàng: Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp xây dựng và thực hiện chiến lược marketing và bán hàng hiệu quả. Để làm được việc này, bạn cần chọn được các kênh, công cụ, phương pháp marketing và bán hàng phù hợp với thị trường mục tiêu, sản phẩm hoặc dịch vụ và mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.

- Đánh giá và cải thiện hiệu quả và hiệu suất kinh doanh: Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp đánh giá và cải thiện hiệu quả và hiệu suất kinh doanh bằng cách đo lường và phân tích các kết quả và hiệu quả của các hoạt động kinh doanh, marketing, bán hàng, cũng như thực hiện các thay đổi và cải tiến cần thiết cho các hoạt động kinh doanh, marketing và bán hàng.

Vài trò của nghiên cứu thị trường

Khi nào nên tiến hành nghiên cứu thị trường

Nghiên cứu thị trường là một quá trình liên tục và không ngừng vì thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp luôn thay đổi và biến động. Tuy nhiên, có một số thời điểm mà doanh nghiệp nên tiến hành nghiên cứu thị trường một cách đặc biệt và kỹ lưỡng là:

1. Trước khi bắt đầu một dự án bán hàng mới

Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp xác định được mục tiêu, ngân sách, kế hoạch và chiến lược cho dự án bán hàng mới. Việc nãy cũng giúp doanh nghiệp đánh giá được tiềm năng, rủi ro và khả năng thành công của dự án bán hàng mới.

2. Trước khi gia nhập hoặc tham gia thị trường mới

Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp hiểu được thị trường mới là gì, ai là khách hàng mục tiêu, ai là đối thủ cạnh tranh và những yếu tố nào ảnh hưởng đến thị trường mới. Việc nghiên cứu cũng giúp doanh nghiệp xác định được cơ hội, thách thức và chiến lược cho việc gia nhập hoặc tham gia thị trường mới.

Nghiên cứu thị trường marketing trước khi gia nhập hoặc tham gia thị trường mới

3. Trước khi phát triển và tung ra sản phẩm hay dịch vụ mới 

Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp kiểm tra được nhu cầu, mong muốn, hành vi và phản ứng của khách hàng đối với sản phẩm hay dịch vụ mới. Việc này cũng giúp doanh nghiệp đánh giá được ưu thế và khuyết điểm của sản phẩm hay dịch vụ mới so với các sản phẩm hay dịch vụ khác trên thị trường. Mục đích cuối cùng là có thể phát triển và tung ra sản phẩm hay dịch vụ mới một cách hiệu quả và thành công.

Các phương pháp nghiên cứu thị trường

Có nhiều phương pháp nghiên cứu thị trường mà doanh nghiệp có thể sử dụng, tùy thuộc vào mục tiêu, ngân sách, thời gian và nguồn lực của mình. Một số phương pháp nghiên cứu thị trường phổ biến và hiệu quả là:

1. Quan sát hành vi khách hàng

Đây là phương pháp nghiên cứu thị trường dựa trên việc quan sát trực tiếp hoặc gián tiếp hành vi của khách hàng khi mua và sử dụng sản phẩm hay dịch vụ. Phương pháp quan sát hành vi khách hàng có ưu điểm là dữ liệu thực tế, khách quan và chi tiết. Còn nhược điểm là tốn nhiều chi phí, khó thực hiện và có thể vi phạm quyền riêng tư của khách hàng.

Phương pháp quan sát hành vi khách hàng có ưu điểm là dữ liệu thực tế, khách quan và chi tiết

2. Phỏng vấn trực tiếp

Đây là phương pháp nghiên cứu thị trường dựa trên việc đặt câu hỏi trực tiếp cho khách hàng hoặc người tiêu dùng. Bạn có thể sử dụng các công cụ như điện thoại, gặp mặt, video call,... để thực hiện việc này. Phương pháp phỏng vấn trực tiếp có ưu điểm là dữ liệu sâu, chính xác và linh hoạt nhưng có nhược điểm là tốn nhiều thời gian, công sức và khó kiểm soát.

3. Phỏng vấn nhóm và phỏng vấn sâu

Cách nghiên cứu thị trường dựa trên việc đặt câu hỏi cho một nhóm nhỏ hoặc một cá nhân khách hàng hoặc người tiêu dùng bằng cách sử dụng các công cụ như phòng họp, phòng thí nghiệm,... 

Nghiên cứu thị trường bằng cách phỏng vấn nhóm giúp cho doanh nghiệp của bạn thu thập được nhiều thông tin khảo sát hơn, tuy độ tin cậy thấp nhưng lại rất cụ thể về cảm nhận từ đó hiểu rõ về khách hàng hơn. Từ việc nghiên cứu thị trường theo nhóm bạn sẽ biết cách xác định thị trường ngách để đánh một cách dễ dàng hơn thu lại lợi nhuận nhanh hơn.

Phỏng vấn nhóm và phỏng vấn chuyên sâu

4. Khảo sát qua điện thoại

Khảo sát qua điện thoại dựa trên việc đặt câu hỏi cho khách hàng hoặc người tiêu dùng qua điện thoại. Phương pháp khảo sát qua điện thoại có ưu điểm là dữ liệu nhanh, rẻ, và dễ kiểm soát nhưng có nhược điểm là dữ liệu hạn chế, không chính xác và có thể bị khách hàng từ chối.

5. Khảo sát qua email

Đây là phương pháp nghiên cứu thị trường dựa trên việc đặt câu hỏi cho khách hàng hoặc người tiêu dùng bằng cách sử dụng các công cụ như mẫu email, phần mềm gửi email,... Phương pháp khảo sát qua email có ưu điểm là dữ liệu rẻ, dễ thực hiện, dễ lưu trữ nhưng có nhược điểm là dữ liệu chậm, không chính xác, có thể bị bỏ qua.

6. Khảo sát trực tuyến

Đây là phương pháp nghiên cứu thị trường dựa trên việc đặt câu hỏi cho khách hàng hoặc người tiêu dùng bằng cách sử dụng các công cụ như website, mạng xã hội, ứng dụng,... Phương pháp khảo sát trực tuyến có ưu điểm là dữ liệu nhanh, rẻ, đa dạng nhưng có nhược điểm là dữ liệu không chính xác, khó kiểm soát và có thể bị gian lận.

Khảo sát trực tuyến

7. Theo dõi hành vi trên mạng xã hội

Theo dõi hành vi trên mạng xã hội dựa trên việc theo dõi hành vi của khách hàng hoặc người tiêu dùng trên các nền tảng mạng xã hội thông qua phần mềm theo dõi, phân tích, báo cáo,... Phương pháp theo dõi hành vi trên mạng xã hội có ưu điểm là dữ liệu thực tế, đa chiều và cập nhật. Còn nhược điểm là dữ liệu khó thu thập, phân tích và diễn giải.

8. Thử nghiệm

Cách nghiên cứu thị trường này dựa trên việc thử nghiệm sản phẩm hay dịch vụ mới trên một nhóm nhỏ khách hàng hoặc người tiêu dùng, bằng cách sử dụng các công cụ như mẫu thử, phiên bản beta,... Phương pháp thử nghiệm có ưu điểm là dữ liệu chính xác, chi tiết, độc quyền nhưng có nhược điểm là tốn nhiều chi phí, thời gian và công sức.

Phương pháp thử nghiệm có ưu điểm là dữ liệu chính xác, chi tiết, độc quyền nhưng có nhược điểm là tốn nhiều chi phí, thời gian và công sức

9. Dữ liệu công khai (Public data)

Dữ liệu công khai là phương pháp nghiên cứu thị trường dựa trên việc sử dụng dữ liệu đã được thu thập và công bố bởi các tổ chức chính phủ, cơ quan thống kê, tổ chức nghiên cứu,... Phương pháp dữ liệu công khai có ưu điểm là dữ liệu dễ tìm, rẻ và đa dạng. Tuy nhiên, nhược điểm là dữ liệu cũ, không chính xác và không độc quyền.

10. Mua dữ liệu

Đây là phương pháp nghiên cứu thị trường dựa trên việc mua dữ liệu từ các công ty chuyên nghiên cứu thị trường như Nielsen, Kantar, Ipsos,... Phương pháp mua dữ liệu có ưu điểm là dữ liệu chuyên nghiệp, chính xác và độc quyền. Còn nhược điểm là tốn nhiều chi phí, khó kiểm tra và có thể bị lỗi thời.

Nghiên cứu thị trường bằng cách mua dữ liệu

Quy trình nghiên cứu thị trường

Sau khi lựa chọn phương pháp nghiên cứu thị trường phù hợp, doanh nghiệp cần thực hiện quy trình nghiên cứu thị trường để có thể thu thập, phân tích và diễn giải dữ liệu một cách có hệ thống, khoa học. Quy trình các bước nghiên cứu thị trường như sau:

1. Bước 1: Xác định mục tiêu

Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất, nó sẽ giúp doanh nghiệp xác định được mục đích và phạm vi của nghiên cứu thị trường, cũng như các câu hỏi cần trả lời và các giả thuyết cần kiểm chứng. Để xác định mục tiêu, doanh nghiệp cần xem xét các yếu tố như nhu cầu, vấn đề, cơ hội kinh doanh, mục tiêu kinh doanh, ngân sách, thời gian và nguồn lực.

Xác định mục tiêu của khảo sát thị trường

2. Bước 2: Lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp

Đây là bước giúp doanh nghiệp lựa chọn phương pháp nghiên cứu thị trường phù hợp với mục tiêu, ngân sách, thời gian, nguồn lực của mình, cũng như với loại dữ liệu cần thu thập. Để lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp, doanh nghiệp cần xem xét các yếu tố như loại dữ liệu (số liệu hay chữ viết), tính chất dữ liệu (mới hay cũ, định lượng hay định tính), kích thước mẫu (lớn hay nhỏ) và phương thức thu thập (trực tiếp hay gián tiếp).

3. Bước 3: Xây dựng bảng câu hỏi khảo sát

Ở bước này, doanh nghiệp sẽ xây dựng bảng câu hỏi khảo sát để thu thập dữ liệu từ khách hàng hoặc người tiêu dùng bằng cách sử dụng các kỹ năng và nguyên tắc thiết kế bảng câu hỏi khảo sát như xác định mục đích, đối tượng, phương thức khảo sát, lựa chọn loại câu hỏi (mở hay đóng, đơn hay kép, đơn giản hay phức tạp), sắp xếp thứ tự và độ dài của câu hỏi, kiểm tra và sửa chữa bảng câu hỏi khảo sát,...

Xây dựng bảng câu hỏi khảo sát

4. Bước 4: Tiến hành thu thập thông tin

Ở bước này, bạn sẽ sử dụng phương pháp nghiên cứu thị trường đã lựa chọn, cũng như các công cụ và phương pháp hỗ trợ như tuyển chọn và đào tạo nhân viên khảo sát, lựa chọn và liên hệ với mẫu khảo sát, gửi và nhận bảng câu hỏi khảo sát, theo dõi và giải quyết các vấn đề phát sinh,...

5. Bước 5: Tổng hợp và phân tích dữ liệu

Ở bước này, bạn có thể sử dụng các công cụ và phương pháp phân tích dữ liệu như nhập và kiểm tra dữ liệu, mã hóa và phân loại dữ liệu, tính toán và thống kê dữ liệu, biểu diễn và trình bày dữ liệu,...

Tổng hợp và phân tích dữ liệu

6. Bước 6: Trình bày kết quả và đánh giá

Đây là bước giúp doanh nghiệp trình bày kết quả và đánh giá hiệu quả của nghiên cứu thị trường. Bạn có thể sử dụng các công cụ và phương pháp trình bày kết quả và đánh giá hiệu quả như viết báo cáo nghiên cứu thị trường, tạo ra các biểu đồ, bảng số liệu, hình ảnh minh họa, thuyết trình và thảo luận kết quả để đưa ra các kết luận và khuyến nghị,...

Kết luận

Nghiên cứu thị trường là quá trình thu thập, phân tích, diễn giải các dữ liệu về thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp xác định và định vị thị trường mục tiêu, phát triển và cải tiến sản phẩm hoặc dịch vụ, xây dựng và thực hiện chiến lược marketing và bán hàng, đánh giá và cải thiện hiệu quả và hiệu suất kinh doanh. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có thêm kiến thức để thực hiện nghiên cứu thị trường cho doanh nghiệp của mình.