Nếu bạn là những người tu thiền, luyện tập thiền để mong muốn đạt được đến những cảnh giới cao nhất, những giác ngộ của Phật pháp thì không thể bỏ qua pháp môn thiền tông. Tuy nhiên điều đáng tiếc nhất chính là thiền tông Việt Nam đã vắng bóng gần một thế kỷ, rất khó để tìm ra được một lối tu. Trong bài viết này, UNICA sẽ chia sẻ đến các bạn những điều cần biết về thiền tông để cho người ngồi thiền có nhiều thông tin, hiểu biết hơn.
Thiền Tông là gì?
Thiền Tông có nghĩa là Thiền trong tông môn, hay còn có tên gọi khác là "Vô Thượng Thiền". Đây là pháp đi thẳng đến pháp môn vô thượng, tâm tâm tương ương, truyền ngoài giáo lý, không lập văn tự. Thiền Tông là pháp tu cao siêu mà người thường không thực hiện được, chỉ dành cho bậc thượng thượng căn, giới hạnh cực tinh nghiêm.
Thiền là cách quản trị cảm xúc cực kỳ tốt dành cho mọi lứa tuổi. Trong quá trình thiền, bạn có thể tự khám phá ra những năng lực ẩn sâu bên trong của mình. Tuy nhiên, học thiền cần rất nhiều nỗ lực và sự kiên trì. Chính bởi vậy, bạn nên tham gia khóa học Thiền online của Unica để được chuyên gia tư vấn và chia sẻ các kiến thức hữu ích giúp bạn thực hành Thiền tốt nhất. Đăng ký ngay để nhận ưu đãi hấp dẫn:
Nguồn gốc ra đời của thiền tông
Khai tổ ra môn pháp thiền tông có từ thời đức Phật Thích Ca Mẫu Ni truyền đến Tổ Bồ - đề Đạt ma là qua 28 đời. Sau đó được mở rộng sang Trung Hoa rồi vào dòng thiền Nam tông thế kỷ 7.
Thiền tông là cốt lõi của Đạo Phật
Khi tổ Bồ - đề Đạt - ma vượt biển sang Trung Hoa để khai sáng thiền tông, ngài đã có mang theo một bộ kinh Lăng - già và sau đó truyền lại cho Nhị tổ Huệ Khả. Chính vì lý do đó, thiền tông thường nhắc đến với kinh Kim cang và kinh Lăng - già. Thông qua đó, đã có rất nhiều bộ sách đã được viết ra và lưu truyền trong nhà thiền để giúp người học Thiền có thể nắm được tông chỉ và phương pháp tập. Tuy nhiên, phương pháp quan trọng trong tiền tông vẫn là tập trung vào sự tự tu tự chứng.
Tinh thần thiền này được truyền mãi lan tận đến Việt Nam vào thế kỷ mười ba. Khi vua Trần Nhân Tông đi tu trên núi Yên Tử, lập ra một hệ phái tên Trúc Lâm Yên Tử. Trong đó, ngài có một bài phú “Cư trần lạc đạo” với nội dung nói ngắm cảnh mà tâm không dính mắc thì đó chính là thiền. Có nghĩa là, đối với cảnh mà tâm không dính mắc là chỗ kinh Kim cang bảo sáu căn đừng dính với sáu trần. Do tâm không dính mắc với sáu trần nên tâm an định. Như thế, thiền của thiền tông Việt Nam ra đời với cốt là không cho tâm dính mắc với 6 trần.
Phương pháp tu hành của thiền tông là phải biết soi lại để nhìn thẳng nội tâm, biết cái gì hư dối buông xả, cái gì chân thật để nhận lại. Hơn nữa thiền tông còn là nguồn gốc của Đạo phật. Bởi vì trong kinh A - hàm, Đức phật dạy người tu thiền phải quán Tứ niệm xứ, để quán thân bất tịnh, quán thọ là khổ, quán tâm vô thường, quán pháp vô ngã.
Ngày nay, nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về pháp môn thiền tông, bạn có thể tìm đến chùa thiền tông Tân Diệu do Tỳ Kheo Ni Đức Thảo dựng lập vào ngày 15 - 10 - 1956. Khi còn là cư sĩ, bà đọc Kinh Kim Cang và Pháp Bảo Đàn và đạt được “Bí mật Thiền Tông” nên đã dựng lập ngôi chùa Tân Diệu để tu tập Thiền Tông có 5 phần chánh:
- Tu tập chỉ du nhất pháp môn thiền tông của Đức Phật Đức Ca Mẫu Ni dạy, cũng như noi gương của Tam Tổ Trúc Lâm Yên Tử.
- Giảm bớt sự mê tín của con người.
- Xóa sạch dị đoan nơi loài người.
- Giúp con người giác ngộ sự thật về cuộc sống, bớt hơn thua, tranh giành, chém giết lẫn nhau.
- Học theo lời dạy của Đức Phật và Tổ sư Thiền Tông.
Hình ảnh chùa Thiền Tông Việt Nam tại Nha Trang
Thiền Tông Tân Diệu ngày nay, vẫn được duy trì và giữ nguyên phong cách của thiền tông của ngày trước, vẫn giữ đúng nghĩa lời dạy của Đức Phật và thực hiện tốt theo tôn chỉ và cương lĩnh của chùa như:
Tôn chỉ gồm 4 phần:
- Phần 1: Nói về ý nghĩa của 6 pháp môn tu của Đức phật dạy, để cho những người tu luyện được hiểu rõ.
- Phần 2: Phân tích rõ 6 pháp môn tu và thành quả đạt được.
- Phần 3: Nói rõ tại sao con người bị kiếp luân hồi.
- Phần 4: Chỉ ra sự giải thoát khỏi vòng sinh tử luân hồi.
Với 4 cương lĩnh:
- Giải thích cho bất cứ ai muốn tìm hiểu về giác ngộ.
- Giải thích cho mọi người về giải thoát.
- Giải thích cho tất cả ai muốn học thiền tông về mê tín.
- Chùa thiền tông Tân Diệu tuyệt đối không chủ trương cúng lạy hay cầu xin.
>>> Xem ngay:
- Thông tin quan trọng về thiền Vipassana bạn nên biết
- Cách ngồi thiền hiệu quả 100% không phải ai cũng biết
Ý nghĩa của Thiền Tông trong đời sống
Hiện nay, Thiền Tông không ngừng khẳng định vai trò và vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh và tinh thần của người Việt Nam. Đây là một pháp môn mang lại nhiều giá trị thiết thực cho xã hội và cá nhân.
-
Giúp ổn định xã hội: Cũng như các pháp môn Phật giáo khác, Thiền Tông có tác dụng sâu sắc trong việc ổn định tinh thần con người, nuôi dưỡng lòng từ bi và tinh thần bình đẳng, đồng thời loại bỏ các ý niệm tham lam, sân hận hay tà kiến. Nhờ vậy, Thiền Tông không chỉ giúp cải thiện các vấn đề xã hội mà còn góp phần giảm thiểu hành vi phạm pháp, tạo dựng một môi trường xã hội an lành và hòa hợp.
-
Góp phần thức tỉnh tinh thần, giữ gìn lối sống chuẩn mực: Quá trình tu tập Thiền Tông mang lại cho con người sự bình an, giúp họ nhìn nhận lại bản thân, tu dưỡng tâm tính, và từ bỏ những tham vọng cá nhân. Người thực hành thiền học được cách sống vị tha, hiểu rõ hơn về bản chất vô thường của cuộc sống, từ đó xây dựng một thái độ sống tích cực, đồng thời góp phần kiến tạo một xã hội đoàn kết, nhân ái.
-
Góp phần vào sự phát triển kinh tế, xã hội: Thiền Tông Việt Nam luôn khuyến khích tinh thần nhập thế, đề cao trí tuệ và tư duy sáng tạo trong việc ứng dụng các giá trị thiền học vào đời sống thực tiễn. Các thiền giả không chỉ cải thiện bản thân mà còn tạo nên những đóng góp đáng kể trong các lĩnh vực kinh tế và xã hội. Nhờ sự sáng suốt và tinh thần bình tĩnh, họ thường đạt được những thành tựu nhất định trong công việc và cuộc sống, đồng thời lan tỏa giá trị tích cực đến cộng đồng.
Thiền tông đang trở thành một món ăn tinh thần trong một số bộ phận người Việt
Kết luận
Việc hiểu rõ thiền tông là gì giúp bạn học được một cách sống, một triết lý hướng con người tới sự giác ngộ và an nhiên giữa cuộc đời đầy biến động. Thông qua việc rèn luyện tâm trí, buông bỏ chấp niệm, và sống trọn vẹn trong từng khoảnh khắc, thiền tông giúp mỗi người khám phá chân lý của chính mình. Đây có thể là cánh cửa mở ra một hành trình ý nghĩa mà bạn chưa từng nghĩ tới.
