Văn hóa doanh nghiệp là gì? Tầm quan trọng văn hóa doanh nghiệp 

Để doanh nghiệp chiêu mộ được những nhân sự tài năng cũng như để kích thích khả năng sáng tạo và sự cống hiến hết mình của họ, doanh nghiệp cần phải xây dựng được văn hóa doanh nghiệp tích cực. Văn hóa chính là một trong những yếu tố vô cùng quan trọng giúp doanh nghiệp trở nên chuyên nghiệp hơn. Vậy cụ thể văn hóa doanh nghiệp là gì và nó có vai trò như thế nào đối với mỗi cá nhân và tổ chức, hãy cùng Unica tham khảo nội dung trong bài viết dưới đây nhé.

Văn hóa doanh nghiệp là gì?

Văn hóa doanh nghiệp (Corporate Culture) chính là cách hoạt động, cách nghĩ và cách vận hành của doanh nghiệp. Nói một cách cụ thể hơn thì văn hóa doanh nghiệp chính là cách nghĩ, cách sống và cách làm việc của con người trong doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp bao gồm nhiều yếu tốcấu thành, nó là tập hợp đầy đủ các thông tin như: giá trị, niềm tin, hành vi, thái độ, chuẩn mực và cách hành xử chung của mọi thành viên trong doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp bắt nguồn từ chính các mục tiêu, chiến lược, cấu trúc và cách tiếp cận của doanh nghiệp đối với nhân viên, khách hàng và đối tác.

Văn hóa doanh nghiệp dù có được định nghĩa hay không thì mỗi doanh nghiệp đều có văn hóa. Văn hóa doanh nghiệp đóng vai trò đặc biệt quan trọng, bởi vì văn hóa sẽ tự hình thành ngay cả khi nó không được xác định bởi ban quản lý hoặc bởi tầm nhìn chỉ đạo của một công ty. Một nền văn hóa tổ chức mạnh mẽ và một chiến lược đầu tư vào nó, về cơ bản có nghĩa là đảm bảo rằng mọi nhân viên (từ thực tập sinh đến giám đốc điều hành) đồng nhất với công ty và hiểu những gì công ty đang thực hiện mỗi ngày.

Văn hóa trong doanh nghiệp là gì? 

Các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp

Nhìn chung văn hóa doanh nghiệp được cấu thành bởi các yếu tố như: con người, tầm nhìn, giá trị cốt lõi, nguyên tắc hóat động. Cụ thể các yếu tố văn hóa doanh nghiệp như sau:

Giá trị cốt lõi của doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp được ví như linh hồn của doanh nghiệp bởi nó không chỉ mang ý nghĩa thể hiển cho nét văn hóa trong giao tiếp mà còn biểu thị tất cả các khía cạnh khác, trong đó bao gồm giá trị cốt lõi của doanh nghiệp. Văn hóa gắn liền với giá trị cốt lõi của doanh nghiệp thì sẽ xác định được thước đo và xác định được tiêu chuẩn để cân bằng những hành vi, quan điểm đã được đưa ra ở trong tầm nhìn.

Nội dung của giá trị cốt lõi mang đậm những giá trị độc đáo trong sản phẩm/ dịch vụ của doanh nghiệp. Bởi vậy nên văn hóa doanh nghiệp nhất định phải bao gồm yếu tố giá trị của doanh nghiệp thì mới thật sự chuyên nghiệp.

Sứ mệnh và tầm nhìn của doanh nghiệp

Bên cạnh giá trị cốt lõi, sứ mệnh và tầm nhìn cũng là các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến văn hóa doanh nghiệp. Có thể nói, tầm nhìn, sứ mệnh chính là yếu tố quan trọng hàng đầu cần phải đặc biệt quan tâm khi xây dựng văn hóa. Bởi nó sẽ giúp doanh nghiệp xác định mục tiêu, hướng phát triển lâu dài. Tầm nhìn, sứ mệnh tạo nền cho quá trình thành lập văn hóa. Nhờ đó, doanh nghiệp định hướng cụ thể được mọi “đường đi nước bước”, quá trình vận hành tổ chức ổn định và rất chuyên nghiệp.

Các yếu tố cấu thành văn hoá doanh nghiệp

Nguyên tắc và quy tắc hoạt động của doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp cũng bị ảnh hưởng nhiều bởi nguyên tắc hoạt động của doanh nghiệp. Thông thường các cấp lãnh đạo hay đưa những yếu tố thực tế vào trong nguyên tắc họat động hàng ngày của doanh nghiệp nhằm mục đích củng cố thêm sức mạnh. Việc xây dựng văn hóa dựa trên nguyên tắc hóat động sẽ mang tính thực tiễn cao hơn. Từ đó doanh nghiệp thu về được những giá trị nhất định.

Phong cách lãnh đạo của doanh nghiệp

Nhắc đến các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp không thể thiếu yếu tố con người hay cụ thể hơn là phong cách lãnh đạo của doanh nghiệp. Phong cách lãnh đạo của người đứng đầu sẽ định hình, tác động trực tiếp đến mục tiêu, tầm nhìn, giá trị cốt lõi của doanh nghiệp nên cần đặc phải phải chú ý. Để có văn hóa doanh nghiệp mang lại những hiệu quả nhất định, người lãnh đạo nên có phong cách lãnh đạo linh hóat, không cứng nhắc, biết lắng nghe chia sẻ của nhân viên. Ngoài ra, phong cách lãnh đạo cũng phải phù hợp với quy mô của công ty.

Môi trường làm việc chuyên nghiệp, cởi mở

Văn hóa doanh nghiệp bị tác động trực tiếp bởi môi trường làm việc. Môi trường làm việc cởi mở, thoải mái, chuyên nghiệp và tạo điều kiện để nhân viên thoải mái đưa ra ý tưởng, phát hiểu ý kiến giúp doanh nghiệp thu hút và giữ chân được nhân viên, đặc biệt là nhân viên thế hệ gen Z. Ngoài ra, văn hóa làm việc tích cực còn giúp doanh nghiệp tạo ra được những lực lượng người lao động có trách nhiệm, tay nghề cao để đóng góp cho sự phát triển của doanh nghiệp, tạo ra được nhiều doanh thu.

Sức mạnh của câu chuyện

Nhắc đến các yếu tố cấu thành nên văn hóa doanh nghiệp không thể nào không nhắc đến sức mạnh của các câu chuyện lịch sử. Những bài học rút ra được từ câu chuyện lịch sử có sức mạnh vô hình giúp mỗi cá nhân trong doanh nghiệp hiểu và cố gắng phát huy góp phần tạo nên văn hóa doanh nghiệp bền vững.

Văn hóa doanh nghiệp bị tác động trực tiếp bởi môi trường làm việc

Tầm quan trọng xây dựng văn hóa doanh nghiệp 

Hiểu được văn hóa doanh nghiệp là gì, vậy văn hóa công ty có vai trò như thế nào đối với mỗi cá nhân và tổ chức. 

• Văn hóa công ty làm tăng sự gắn bó của nhân viên

49% nhân viên nói rằng văn hóa công ty ảnh hưởng đến trải nghiệm của họ nhiều hơn là không gian làm việc thực tế hoặc công nghệ mà họ sử dụng. Văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ mang lại cho nhân viên lý do để để họ làm việc một cách say mê. Động lực nội tại đó chính là nguồn cảm hứng để nhân viên gắn bó sâu sắc với công việc của họ. Một nền văn hóa tốt khuyến khích nhân viên hình thành mối liên kết chặt chẽ với các đồng nghiệp, tổ chức và vai trò của họ, nâng cao kinh nghiệm làm việc và tăng cường sự gắn bó của họ.

• Văn hóa công ty có thể giúp tăng năng suất

Nhân viên hài lòng có năng suất cao hơn 12% , trong khi nhân viên không hài lòng có năng suất thấp hơn 10%. Văn hóa công ty của bạn sẽ tác động trực tiếp đến cách bạn cấu trúc không gian làm việc, đối xử với nhân viên và tổ chức các gói phúc lợi của bạn. Tạo ra một văn hóa tổ chức thành công sẽ thu hút nhân viên sẽ tuân theo. Những đặc quyền này có ảnh hưởng đến hạnh phúc của nhân viên .Do đó, sự gắn bó và năng suất làm việc cũng tăng lên gấp nhiều lần.

Văn hoá doanh nghiệp hỗ trợ tuyển dụng hiệu quả

• Văn hóa công ty giúp bạn hiểu rõ hơn về trách nhiệm

Đào tạo nhân viên và quản lý quy trình làm việc là hai trách nhiệm chính của một nhà lãnh đạo hiệu quả. Bằng cách có một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, tập trung vào đào tạo và cố vấn, bạn có thể nuôi dưỡng các kỹ năng của nhóm, giảm thiểu sự nhầm lẫn ở nơi làm việc và nâng cao năng lực cung cấp của tổ chức.

• Văn hóa công ty cải thiện nỗ lực tuyển dụng

Ở Mỹ, 35% nhân viên khẳng định họ sẽ có cơ hội việc làm lý tưởng nếu văn hóa công ty không hấp dẫn họ. Văn hóa công ty của bạn không phải là thứ bạn có thể che giấu với những người tìm việc - họ sẽ có thể hiểu được tổ chức của bạn gần như ngay lập tức và sử dụng nó để thông báo quyết định của họ. Để tránh làm mất sự quan tâm của các ứng viên hàng đầu, hãy ưu tiên tạo ra một văn hóa công ty truyền tải hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ và hấp dẫn.

Các loại hình văn hóa doanh nghiệp phổ biến

Văn hóa doanh nghiệp bao gồm 4 loại hình phổ biến nhất đó là: văn hóa gia tộc, thị trường, sáng taọ và thứ bậc. Cụ thể đặc điểm của 4 mô hình văn hóa doanh nghiệp này như sau:

Văn hóa gia tộc (Clan Culture)

Văn hóa gia tộc là loại hình văn hóa mà ở đó tất cả các thành viên trong doanh nghiệp đều có quyền lực ngang nhau và thái độ nhân viên đối đãi với nhau theo kiểu tâm lý gia đình, thân thiện và quan tâm, gắn kết với nhau như kiểu một gia đình lớn. Trong mô hình này, sự hợp tác và giao tiếp cởi mở, xây dựng các mối quan hệ với nhau được coi là quan trọng nhất.

Thông thường, những công ty có văn hóa doanh nghiệp gia tộc sẽ có những quyết định được đưa ra với tính đồng thuận và đoàn kết cao. Lãnh đạo là người nắm toàn quyền và có vai trò hướng dẫn, quan tâm tới sự phát triển và điều kiện làm việc của nhân viên. Môi trường làm việc của mô hình văn hóa doanh nghiệp này ưu tiên sự thoải mái, linh hoạt và tự do.

Văn hóa gia tộc chú trọng vào việc xây dựng các mối quan hệ với nhau

Văn hóa sáng tạo (Adhocracy Culture)

Văn hóa sáng tạo là loại hình văn hóa tập trung vào sự sáng tạo, đổi mới. Những doanh nghiệp hoạt động theo mô hình văn hóa này sẽ không dựa vào một hệ thống quyền lực cứng nhắc. Thay vào đó, họ tập trung vào việc tạo ra sản phẩm mới và phát triển những ý kiến cá nhân độc đáo. 

Lãnh đạo doanh nghiệp hoạt động theo mô hình văn hóa sáng tạo là người bản lĩnh, khuyến khích sự thay đổi và dám chấp nhận rủi ro. Hiện nay, văn hóa sáng tạo thường thấy nhiều ở những công ty khởi nghiệp, công nghệ hoặc ngành công nghiệp sáng tạo.

Văn hóa thị trường (Market Culture)

Văn hóa thị trường tức là tập trung vào kết quả hoặc thành tích. Doanh nghiệp hoạt động theo mô hình văn hóa này đặt ra những yêu cầu cao về mục tiêu hiệu suất và luôn nỗ lực để đạt được kết quả cao trong qua trình kinh doanh của mình, tăng lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Lãnh đạo tổ chức theo mô hình văn hóa thị trường thường là người định hướng, tập trung vào những mục tiêu nhất định và có quy định khen thưởng cụ thể theo thành tích mà nhân viên đạt được. Văn hóa thị trường phù hợp với những công ty tập trung chủ yếu vào doanh số, chiến dịch marketing và cạnh tranh khốc liệt giữa các đơn vị với nhau.

Văn hóa thứ bậc (Hierarchy Culture)

Văn hóa thứ bậc hay còn được gọi là văn hóa phân cấp là một loại văn hóa tổ chức nhấn mạnh đến sự ổn định lâu dài, hoạt động dựa trên cấu trúc, trật tự và kiểm soát. Doanh nghiệp hoạt động theo văn hóa thứ bậc thường có hệ thống phân cấp rõ ràng, quy tắc cũng như quy trình làm việc nghiêm ngặt.

Lãnh đạo của doanh nghiệp hoạt động theo mô hình văn hóa thứ bậc hầu hết đều là những người quản lý chuyên nghiệp, họ tập trung trực tiếp vào hiệu quả và kiểm soát chất lượng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình này cũng có những điều kiện nghiêm ngặt bắt phải tuân thủ triệt để.

Văn hóa thứ bậc có hệ thống phân cấp rõ ràng

3 giai đoạn hình thành văn hóa doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp không phải tự nhiên có mà nó được hình thành qua nhiều giai đoạn khác nhau. Dưới đây là cụ thể 3 giai đoạn hình thành văn hóa doanh nghiệp cho bạn tham khảo:

Giai đoạn non trẻ – Nền tảng được hình thành

Giai đoạn non trẻ tức là giai đoạn đầu, ở giai đoạn này văn hóa doanh nghiệp thường được hình thành bởi người sáng lập dựa trên giá trị cốt lõi, tầm nhìn và sứ mệnh. Sự hiện diện của người lãnh đạo và của những nguyên tắc cơ bản sẽ tạo nên văn hóa nền tảng cho doanh nghiệp.

Văn hóa doanh nghiệp giai đoạn non trẻ tập trung chính vào việc tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ chất lượng tới khách hàng. Do đó, các nguyên tắc hình thành văn hóa giai đoạn này thường chưa được ghi chép một cách chính thức, tuy nhiên nhìn qua hành vi và quyết định hàng ngày của ban lãnh đạo bạn vẫn nhìn ra được văn hóa doanh nghiệp.

Giai đoạn phát triển – Văn hóa chuyển mình

Trải qua thời gian phát triển của doanh nghiệp thì văn hóa doanh nghiệp cũng sẽ thay đổi theo. Giai đoạn này, doanh nghiệp bắt đầu mở rộng và tuyển dụng thêm nhiều nhân sự, điều này tạo ra sự đa dạng về quan điểm và kinh nghiệm. Đồng thời, các giá trị cốt lõi cũng được xác định rõ ràng hơn. Doanh nghiệp càng phát triển thì văn hóa doanh nghiệp càng phải thay đổi để thích ứng với quy mô, cơ cấu và môi trường kinh doanh. Vì vậy có thể nói giai đoạn doanh nghiệp phát triển chính là giai đoạn mà văn hóa chuyển mình, dần dần hình thành rõ nét và mang những ý nghĩa sâu sắc hơn.

Giai đoạn hình thành văn hóa doanh nghiệp

Giai đoạn cuối và nguy cơ suy thoái

Giai đoạn cuối chính là giai đoạn mà doanh nghiệp đã trưởng thành, khi trưởng thành thì doanh nghiệp có thể đối mặt được với những nguy cơ suy thoái về văn hóa. Khi này, những giá trị cốt lõi có thể bị phai mờ hoặc bị hiểu sai đi vì nó không còn phù hợp với bối cảnh thực tế mới.

Giai đoạn cuối doanh nghiệp cần phải chú trọng vào việc tái định nghĩa nhưng vẫn phải đảm bảo có văn hóa tích cực, đảm bảo giá trị cốt lõi của văn hóa doanh nghiệp không bị mất đi trong quá trình phát triển. Để văn hóa doanh nghiệp không bị suy thoái, doanh nghiệp có thể áp dụng các biện pháp như tổ chức, thúc đẩy sự đổi mới và thiết lập sâu sắc các giá trị cốt lõi.

7 Bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiệu quả

Để xây dựng văn hoá doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, bạn cần phải lên kế hoạch và thực hiện các bước theo quy trình khoa học, cụ thể. Bạn cần phải xây dựng theo các bước sau:

Xác định đâu là giá trị cốt lõi 

Đây được xem là một trong những bước quan trọng nhất để xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Bởi giá trị cốt lõi của doanh nghiệp được xem như là quy chuẩn, là thước đo để giúp doanh nghiệp có thể căn chỉnh những quan điểm, hành vi để đạt được tầm nhìn của đơn vị. Hiện nay, giá trị cốt lõi trong các doanh nghiệp tập trung chủ yếu ở đội ngũ nhân viên và khách hàng (trải nghiệm khách hàng là một trong những giá trị cốt lõi trong quá trình hoạt động kinh doanh của công ty).

Xây dựng tầm nhìn cho doanh nghiệp

Để xây dựng văn hoá doanh nghiệp hiệu quả thì việc xây dựng tầm nhìn cho doanh nghiệp cũng như triết lý kinh doanh đóng vài trò quan trọng hàng đầu. Nó chính là định hướng, là bức tranh lý tưởng về doanh nghiệp trong tương lai. Có thể trong tương lai doanh nghiệp mà ta mong muốn xây dựng sẽ hoàn khác biệt so với doanh nghiệp mình đang có. Tuy nhiên, dưới sự biến động không ngừng của nền kinh tế thị trường, thì việc các doanh nghiệp chuyển tầm nhìn từ tập trung vào công ty sang tập trung vào khách hàng là điều cần thiết để doanh nghiệp định vị được thương hiệu, khẳng định thành công.

Đánh giá văn hóa hiện tại của doanh nghiệp

Đánh giá xem văn hoá hiện tại của doanh nghiệp như thế nào và kết hợp với chiến lược phát triển doanh nghiệp ra sao là một một việc cực kỳ khó khăn bởi văn hoá thường khó thấy và dễ nhầm lẫn về tiêu chí đánh giá. Tuy nhiên, nếu văn hóa doanh nghiệp xác định  lấy khách hàng làm trung tâm thì việc đánh giá sẽ dễ dàng hơn căn cứ vào chỉ số hài lòng và sự trung thành của khách hàng đối với sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp, công ty.

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiệu quả

Xác định vai trò của lãnh đạo trong việc dẫn dắt thay đổi văn hóa

Trong mỗi doanh nghiệp, khi có bất cứ một sự thay đổi nào thì người lãnh đạo luôn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đề xướng và hướng dẫn các nỗ lực thay đổi của toàn bộ doanh nghiệp, công ty. Lãnh đạo phải là người truyền bá cho toàn bộ cán bộ, công nhân viên hiểu đúng, hiểu đủ, xóa tan những mối lo sợ và thiếu an toàn của nhân viên để họ tin tưởng và cùng nỗ lực để xây dựng công ty. 

Khuyến khích động viên nhân viên trước những lợi ích của sự thay đổi

Sự thay đổi văn hóa doanh nghiệp sẽ có những ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống nhân viên. Vì vậy, ngoài việc khuyến khích, động viên nhân viên, giúp họ biết được vai trò của mình trong doanh nghiệp, người lãnh đạo còn phải chỉ cho nhân viên thấy lợi ích của họ tăng lên trong quá trình thay đổi để từ đó tạo động lực cho nhân viên đóng góp và xây dựng tương lai doanh nghiệp hiệu quả.

Thiết lập hệ thống khen thưởng phù hợp 

Khen thưởng cũng là một trong những bước quan trọng khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp thiết lập một hệ thống khen thưởng phù hợp đối với từng vị trí, phòng ban sẽ giúp cho nhân viên cảm thấy họ được công nhận, từ đó tiếp thêm động lực để nhân viên làm việc ngày càng hăng say, năng suất.

Đổi mới, sáng tạo chỗ làm việc

Môi trường làm việc lý tưởng tốt thì kết quả làm việc mới tốt, nhân viên mới có tinh thần làm việc để đưa ra ý kiến. Vì vậy, chỗ làm việc của nhân viên cần có những đổi mới, thoải mái với từng cá nhân giúp họ có được khả năng sáng tạo trong công việc đồng thời hiệu suất làm việc cũng tăng lên.

3 ví dụ về Văn hóa doanh nghiệp

• Văn hóa doanh nghiệp của Google

Tập trung chính vào khách hàng, tinh thần đoàn kết và sự cởi mở với những ý tưởng mới. Google ứng dụng công nghệ tự động hóa không chỉ để cải tiến hiệu suất làm việc mà còn để tạo nên môi trường làm việc sáng tạo và năng động. Trong môi trường làm việc của Google, nhân viên có thể hợp tác để hoàn thành mục tiêu chung.

Văn hóa doanh nghiệp của Google

• Văn hóa doanh nghiệp của Apple

Văn hóa doanh nghiệp của Apple nhấn mạnh vào việc đặt khách hàng lên làm tôn chỉ hoạt động, không ngừng đổi mới và sáng tạo để đem đến những giá trị khác biệt cho khách hàng. Đồng thời đề cao tinh thần đoàn kết của nhân viên, sẵn sàng chung tay đối mặt với những thách thức.

• Văn hóa doanh nghiệp của Amazon

Văn hóa doanh nghiệp của Amazon cũng lấy khách hàng làm trung tâm, tối ưu quy trình mua sắm của khách hàng bằng công nghệ tự động hóa. Thể hiện tinh thần đoàn kết, kiên trì để đạt được thành công. Khuyến khích làm việc nhóm để đạt được mục tiêu chung.

Tổng kết

Trên đây là toàn bộ thông chia sẻ cho bạn văn hoá doanh nghiệp là gì cùng một số thông tin có liên quan. Chắc chắn với những thông tin này bạn đã biết và hiểu về văn hoá doanh nghiệp là gì rồi phải không, một doanh nghiệp nếu muốn phát triển toàn diện ngoài năng lực nguồn lực thì văn hoá doanh nghiệp tốt cũng thúc đẩy doanh nghiệp đi lên và phát triển hơn rất nhiều. Mời bạn đọc tham khảo thêm khóa học quản lý doanh nghiệp tại Unica để có cho mình những kỹ năng quản lý, duy trì một cách toàn diện giúp doanh nghiệp phát triển hơn.