Tiền lương là khoản tiền doanh nghiệp sẽ phải trả cho người lao động khi hai bên đã ký kết hợp đồng theo thỏa thuận để thực hiện công việc. Tùy vào tình hình cụ thể mà mỗi doanh nghiệp sẽ có một hình thức trả lương khác nhau. Trong bài viết dưới đây, Unica sẽ gửi tới bạn các hình thức trả lương trong doanh nghiệp hiện nay. Cùng tìm hiểu ngay.
Nguyên tắc trả lương và kỳ hạn lương
Vấn đề quan tâm hàng đầu của người lao động khi đi làm đó là lương, người lao động và người sử dụng lao đồng cần có thỏa thuận cụ thể về nguyên tắc trả lương và kỳ hạn lương. Cụ thể thông tin này như sau:
Nguyên tắc trả lương
Người sử dụng lao động bắt buộc phải thực hiện việc trả lương đúng theo hợp đồng, trả lương đúng kỳ hạn và đầy đủ lương cho người lao động của mình. Trong trường hợp người lao động gặp vấn đề và không thể trực tiếp nhận lương, họ có thể ủy quyền cho người khác để nhận lương một cách hợp pháp. Lúc này, người sử dụng lao động có trách nhiệm phải trả lương cho người được ủy quyền đó.
Bên cạnh đó, người người sử dụng lao động cũng không được phép can thiệp vào cách người lao động sử dụng lương của họ. Tức là người sử dụng lao động không được ép người lao động sử dụng tiền lương kiếm được để mua hàng hay sử dụng dịch vụ của bất kỳ đơn vị nào, trừ trường hợp mà người lao động đã đồng ý sử dụng.
Người sử dụng lao động bắt buộc phải thực hiện việc trả lương đúng theo hợp đồng
Kỳ hạn lương
Người lao động có thể nhận lương theo giờ, theo ngày hay theo tuần, theo tháng đều được. Kỳ hạn trả lương cụ thể như thế nào sẽ tùy theo thỏa thuận được ký trong hợp đồng giữa người lao động và người sử dụng lao động. Tuy nhiên, không được vượt quá 15 ngày/ lần. Người lao động được trả lương theo tháng hay nửa tháng một lần thì thời điểm trả lương phải thỏa thuận và tuân theo một chu kỳ cố định.
Đối với trường hợp nhận lương theo sản phẩm hay lương khoán, việc trả lương sẽ theo thỏa thuận giữa hai bên. Trường hợp phải làm nhiều tháng mới xong, công việc kéo dài nhiều tháng thì lương có thể sẽ được tạm ứng theo tháng dựa theo khối lượng công việc mà tháng đó đã thực hiện được.
Trong trường hợp đến kỳ hạn trả lương mà người sử dụng gặp phải vấn đề bất khả kháng thì phải có biện pháp khắc phục tình hình cụ thể. Kỳ hạn lương có thể được phép chậm nhưng không được quá 15 ngày. Trường hợp không xoay được tiền trả lương và trả chậm từ 15 ngày trở lên thì người sử dụng lao động sẽ phải bồi thường cho người lao động theo mức lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng tại ngân hàng nơi mở tài khoản trả lương.
7 hình thức trả lương trong doanh nghiệp
Có rất nhiều các hình thức trả lương khác nhau, tùy thuộc vào mỗi doanh nghiệp mà sẽ hình thức trả lương tương ứng sau cho phù hợp nhất. Cụ thể các hình thức trả lương trong doanh nghiệp cụ thể như sau:
Trả lương theo thời gian
Trả lương theo thời gian tức là người lao động được người sử dụng lao động trả lương theo thời gian làm việc hoặc theo ngày đi làm tính công trong tháng. Thời gian làm việc được tính sẽ dựa theo quy định của pháp luật hoặc theo thỏa thuận thời gian làm việc giữa 2 bên từ đầu.
Công thức tính lương theo thời gian
Lương = Thời gian làm việc (giờ/ ngày/ tuần/ tháng) * Đơn giá lương theo thời gian
Trong đó:
-
Thời gian làm việc: Có thể được tính theo giờ, ngày, tháng hoặc tuần làm việc.
-
Đơn giá theo thời gian: Con số cụ thể trả lương mà 2 bên đã thỏa thuận lúc phỏng vấn hay lúc ký hợp đồng.
Ví dụ cụ thể: Bạn T làm việc tại một công ty X. Theo hợp đồng ký thì T sẽ làm việc 1 tháng 26 ngày và mỗi ngày nhận 250k VNĐ. Như vậy nếu như làm đủ cả tháng thì lương của T nhận về trong tháng sẽ là: 26 * 250=6.500k VNĐ.
Biến bản thân thành chuyên gia trong lĩnh vực kế toán bằng cách đăng ký khoá học online. Khoá học giúp bạn nắm lòng nguyên lý kế toán từ A - Z ngay cả khi chưa biết gì. Và hướng dẫn thực hành làm kế toán và lập báo cáo tài chính.
Trả lương theo sản phẩm
Hình thức trả lương theo sản phẩm rất dễ hiểu. Đối với hình thức này, người sử dụng lao động sẽ trả lương cho người lao động dựa theo số lượng và chất lượng sản phẩm mà họ đã đạt được trong khoảng thời gian quy định. Để tính được lương theo trường hợp này, người sử dụng lao động ngay từ ban đầu đã đặt ra tiêu chuẩn và mục tiêu cho sản phẩm cần đạt được, mục đích để có căn cứ xác định mức lương tương ứng.
Công thức tính lương theo sản phẩm
Lương = Số lượng sản phẩm * Đơn giá sản phẩm
Trong đó:
-
Số lượng sản phẩm: Số lượng sản phẩm làm ra được trong một khoảng thời gian nhất định.
-
Đơn giá sản phẩm: Số tiền quy định tính lương cho một sản phẩm.
Ví dụ: Một công ty sản xuất mũ lưỡi trai áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm làm ra được. Mục tiêu công nhân cần phải làm được 100 chiếc mũ trong một tuần, mỗi chiếc mũ hoàn thành sẽ được trả 20k tiền công. Công thức tính lương của công dân sau một tuần như sau: 100 * 20.000 = 2.000.000 VNĐ. Như vậy sau khi hoàn thành xong 100 chiếc mũ, công nhân nhận về tiền lương là 2 triệu đồng.
Lương được trả theo sản phẩm khá phổ biến
Trả lương theo phương pháp 3P
3P là hình thức trả lương dựa trên 3 yếu tố chính đó là:
- Trả lương cứng theo vị trí ứng tuyển. Ví dụ: 5 triệu, 10 triệu, 15 triệu tùy theo vị trí nhân viên, trưởng phòng, giám đốc.
- Trả lương dựa theo mức độ hoàn thành công việc hoặc theo KPI được đặt ra ngay từ đầu.
- Trả lương thưởng thêm dựa theo hiệu suất làm việc, kết quả hoàn thành công việc.
Công thức tính lương 3P như sau:
Lương = P1 + P2 + P3
Trong đó:
-
P1: Lương cứng thỏa thuận theo từng vị trí ứng tuyển.
-
P2: Lương KPI hoàn thành trong thời gian quy định.
-
P3: Lương doanh số có thêm khi vượt KPI.
Lưu ý: Đối với lương 3P thì tùy mỗi công ty sẽ có một cách tính khác nhau.
Ví dụ: Nhân viên thiết kế có mức lương cứng P1 là 11.000.000. Trong tháng nhân viên đó hoàn thành xuất sắc 100% KPI được giao nên nhận về được P2 là 5.000.000 đồng. Cuối tháng đánh giá sếp thấy nhân viên hoàn thành tốt nên thưởng thêm P3 3.000.000 tiền dự án. Như vậy cộng P1, P2 và P3 lại lương nhân viên thiết kế này nhận về là 19.000.000 đồng.
Trả lương theo doanh thu
Hình thức trả lương theo doanh thu tức là lương của người lao động sẽ phụ thuộc trực tiếp vào doanh thu mà họ tạo ra. Tức là lương cao hay thấp phụ thuộc vào hiệu suất làm việc của họ để thúc đẩy doanh thu bán hàng cho doanh nghiệp. Hiện nay, hình thức trả lương này đang được nhiều công ty áp dụng nhằm thúc đẩy nhân viên cố gắng làm việc hiệu quả hơn.
Công thức tính lương theo doanh thu
Lương = Lương cơ bản + (Doanh thu X Tỷ lệ phần trăm)
Trong đó:
-
Lương cơ bản: Lương cứng được thỏa thuận ban đầu trong hợp đồng.
-
Doanh thu: Doanh thu nhân viên đạt được trong tháng.
-
Tỷ lệ phần trăm: Mức phần trăm công ty trả cho nhân viên.
Ví dụ: Chị Lan là nhân viên kinh doanh BĐS. Hợp đồng trả lương cho chị Lan được quy định hàng tháng 5 triệu lương cứng và 3% thưởng từ tổng giá trị bất động sản chị Lan bán được và trong tháng chị Lan đã bán được một căn nhà trị giá 10 tỷ đồng. Như vậy, lương của chị Lan tháng này nhận được như sau: 5.000.000 VNĐ + (10 tỷ VNĐ x 3%) = 5.000.000 VNĐ + 300.000.000 VNĐ = 305.000.000 VNĐ.
Trả lương theo lương khoán
Nhắc đến các hình thức trả lương phổ biến nhất hiện nay, không thể không nhắc tới hình thức trả lương khoán. Đối với hình thức này, người sử dụng lao động sẽ trả lương cho người lao động dựa theo khối lượng công việc, chất lượng và thời gian hoàn thành một dự án hay một công việc cụ thể thay vì phải trả lương cho từng giai đoạn cụ thể.
Công thức tính lương khoán
Lương = Mức lương khoán x Tỷ lệ % sản phẩm hoàn thành
Trong đó:
-
Mức lương khoán: Số tiền cụ thể khoán cho một dự án hay một công việc cụ thể.
-
Tỷ lệ phần trăm hoàn thành công việc: Mức phần trăm hoàn thành công việc trong thời gian cụ thể.
Ví dụ: Lao động P được thuê gia công 10 bộ bàn ghế trong 1 tháng, với mức lương lương khoán cho 10 bộ bàn ghế khi hoàn thành đúng theo mẫu mã và chất lượng sản phẩm lao động là 20 triệu đồng.
-
Sau 1 tháng lao động P hoàn thành đúng 10 bộ bàn ghế theo thỏa thuận, A nhận được toàn bộ số tiền làm khoán theo thỏa thuận là 100% x 20 triệu = 20 triệu đồng.
-
Trường hợp sau 1 tháng mà P chỉ hoàn thành 5 bộ bàn ghế (tương đương 50% công việc thỏa thuận) thì lương khoán P nhận được là 50% x 20 triệu = 10 triệu đồng.
Hình thức trả lương theo lương khoán cũng được nhiều doanh nghiệp áp dụng hiện nay
Trả lương theo năng lực mỗi người
Trả lương theo năng lực mỗi người tức là người sử dụng lao động trả lương dựa theo khả năng, năng lực hoàn thành công việc của người lao động.
Công thức tính lương theo năng lực
Lương = Giá trị năng lực + Lương cơ bản
Trong đó:
-
Giá trị năng lực: Mức độ năng lực hoàn thành công việc
-
Lương cơ bản: Theo thỏa thuận ký trong hợp đồng
Ví dụ: Nhân viên B chức vụ content có lương cứng 5 triệu và công ty A có quy định đánh giá năng lực theo các mức độ như:
-
10.000.000 đồng đối với bài viết đạt trong top 10, thiết kế 50 ảnh thumbnail trong tháng.
-
15.000.000 đồng với với bài viết trong top 5, check tất cả bài của cộng tác viên, thiết kế 50 ảnh thumbnail trong tháng.
Dựa theo tiêu chuẩn này cuối tháng nhân viên B nếu hoàn thành đủ sẽ nhận về số lương tương ứng với năng lực của mình, có thể là 10 triệu đồng + lương cứng 5 triệu là 15 triệu. Nhưng cũng có thể là 15 triệu lương năng lực + 5 triệu lương cứng là 20 triệu đồng.
Trả lương theo hoa hồng
Trả lương theo hoa hồng gần giống như trả lương theo doanh thu, tức là nó dựa chủ yếu vào doanh số bán hàng của sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp thu được.
Công thức tính lương theo hoa hồng
Tiền hoa hồng =% hoa hồng * doanh số
Trong đó:
-
% hoa hồng: % đã thỏa thuận trong hợp đồng cụ thể giữa 2 bên.
-
Doanh số: Số tiền doanh thu đã bán được trong một khoảng thời gian nhất định
Ví dụ: Công ty ABC trả tỷ lệ hoa hồng cho nhân viên bán hàng là 5%. Trong tháng vừa qua, nhân viên X đã bán được 1000 sản phẩm, tương ứng với doanh thu 4 tỷ đồng. Khi này, lương tháng vừa rồi của nhân viên X nhận về được là: 4.000.000.000 VNĐ x 5% = 200.000.000 VNĐ.
Kết luận
Trên đây là các hình thức trả lương trong doanh nghiệp hiện nay. Thông qua bài viết, các bạn có thể thấy việc trả lương theo hình thức nào là do người sử dụng lao động quyết định. Tuy nhiên, để tránh ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động, người sử dụng lao động phải thông báo cho người lao động biết được các hình thức tính và trả lương mà doanh nghiệp áp dụng. Việc làm này không chỉ thể hiện tính minh bạch, công khai mà còn giúp người lao động không quá bị động. Đối với người làm nhân sự, việc hiểu rõ về các vấn đề liên quan đến nhân sự được xem là yếu tố quan trọng nhất giúp bạn đảm bảo quyền lợi của nhân viên cũng như doanh nghiệp của mình, từ đó xây dựng các chính sách và văn hóa doanh nghiệp một cách hiệu quả.
