CFO là gì? Tất tần tật về Giám đốc tài chính bạn nên biết

Giám đốc tài chính (CFO) đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong doanh nghiệp. Không chỉ là người  xây dựng chiến lược tài chính, CFO còn là người giám sát dòng tiền, đảm bảo doanh nghiệp có sự ổn định tài chính nhất định giúp vận hành bền vững. Để hiểu rõ và cụ thể khái niệm CFO là gì? Quyền hạn và trách nhiệm của vị trí này ra sao? Bạn đọc hãy tham khảo nội dung trong bài viết sau của Unica để biết cụ thể nhé.

CFO là gì?

Giám đốc tài chính, tiếng Anh là Chief Financial Officer (CFO), là người giữ vị trí cao nhất trong việc điều hành và quản lý toàn bộ hoạt động tài chính của doanh nghiệp. CFO chịu trách nhiệm phân tích tình hình tài chính tổng thể của doanh nghiệp, giám sát phòng tài chính – kế toán. Đồng thời, tính toán các khoản tài chính cụ thể, dự trù quỹ tài chính cụ thể cho doanh nghiệp. Nói chung, CFO phải đảm bảo bộ máy tài chính của doanh nghiệp lúc nào cũng được vận hành trơn tru, để giúp doanh nghiệp trụ vững trên thương trường.

CFO là gì?

Trong cấu trúc lãnh đạo cấp cao, CFO thường làm việc sát cánh cùng các vị trí C-level khác như CEO hay COO để hoạch định chiến lược dài hạn và nâng cao hiệu suất tài chính. CEO sẽ báo cáo trực tiếp tình hình tài chính của doanh nghiệp cho CEO, chủ tịch hoặc COO. Tại một số doanh nghiệp, CFO còn là thành viên quan trọng trong Hội đồng quản trị.

Vai trò của Giám đốc tài chính trong doanh nghiệp

CFO được ví như một “kiến trúc sư tài chính” trong doanh nghiệp, họ hoạch định những “nguyên liệu” cần thiết cho doanh nghiệp của mình, đảm bảo doanh nghiệp vận hành kiên cố và bền vững. Cụ thể vai trò của CFO như sau:

Lãnh đạo, giám sát

Vai trò quan trọng và chủ chốt nhất của CFO đó là đảm nhận vị trí lãnh đạo và giám sát trong toàn bộ hệ thống của doanh nghiệp. CFO chịu trách nhiệm giám sát hoạt động của phòng tài chính – kế toán, từ việc kiểm soát ngân sách, báo cáo tài chính đến đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến tài chính. CFO không chỉ kiểm tra tính chính xác mà còn phải đảm bảo mọi số liệu phản ánh đúng tình hình kinh doanh thực tế.

Ngoài ra, CFO còn đóng vai trò như “người gác cổng” trong việc đưa ra các quyết định tài chính then chốt. Mỗi dòng tiền, mỗi dự án đầu tư hay kế hoạch cắt giảm chi phí đều cần có cái nhìn sâu sắc và đánh giá khách quan từ CFO. Vai trò giám sát của họ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và duy trì tính minh bạch trong mọi hoạt động tài chính.

Dẫn dắt đội nhóm

Không chỉ là một chuyên gia tài chính, CFO còn là người truyền cảm hứng và dẫn dắt đội ngũ của mình. Họ cần xây dựng một đội ngũ tài chính chuyên nghiệp, có năng lực và có tinh thần trách nhiệm cao. Bằng cách phân công công việc hợp lý, thiết lập quy trình hiệu quả và hỗ trợ nhân viên phát triển, CFO góp phần hình thành nên một tập thể vững mạnh và có khả năng thích ứng tốt với mọi biến động của thị trường.

Bên cạnh đó, CFO cũng phải là người gắn kết và phát triển văn hóa làm việc tích cực trong đội nhóm. Sự thành công của phòng tài chính – kế toán không chỉ đến từ kỹ năng chuyên môn mà còn từ sự phối hợp nhịp nhàng, tin tưởng lẫn nhau và tinh thần cùng hướng đến mục tiêu chung. CFO chính là chất keo kết nối toàn bộ nhân sự trong khối tài chính lại thành một khối thống nhất, đảm bảo doanh nghiệp có đội ngũ nhân sự tài chính chất lượng giúp doanh nghiệp hoạt động bền vững nhất.

CFO là người truyền cảm hứng và dẫn dắt đội ngũ

Kết nối doanh nghiệp với đối tác

Trong vai trò là đại diện tài chính cao nhất, CFO sẽ có nhiệm vụ phải thường xuyên làm việc với các đối tác bên ngoài như: ngân hàng, nhà đầu tư, kiểm toán độc lập, cơ quan thuế hay các tổ chức tài chính khác. Việc duy trì và phát triển mối quan hệ bền vững với các đối tác này giúp doanh nghiệp mở rộng cơ hội tiếp cận vốn, thúc đẩy hợp tác và gia tăng uy tín trên thị trường.

Trong vai trò kết nối doanh nghiệp với đối tác, giám đốc tài chính là người truyền đạt thông tin chiến lược tài chính của doanh nghiệp một cách rõ ràng, thuyết phục. Họ xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, đáng tin cậy trong mắt đối tác để tạo dựng niềm tin lâu dài, đồng thời đảm bảo các quyết định tài chính đưa ra đều mang lại lợi ích cho cả hai bên.

Hoạch định chiến lược

Bên cạnh những vai trò đã chia sẻ ở trên, CFO còn đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định chiến lược phát triển của doanh nghiệp. Dựa trên các phân tích tài chính và dữ liệu kinh doanh, CFO cung cấp cái nhìn dài hạn để giúp ban lãnh đạo định hướng mục tiêu, phân bổ nguồn lực hiệu quả và xác định các cơ hội đầu tư tiềm năng.

Để hoạch định chiến lược đứng đắn, đòi hỏi giám đốc tài chính phải có tư duy tổng thể, nhạy bén với xu hướng thị trường và thực sự am hiểu về mô hình vận hành của doanh nghiệp. CFO phải nhìn xa trông rộng, cân nhắc giữa rủi ro và lợi nhuận trong từng quyết định. Như vậy mới thực sự đưa ra được những kế hoạch tài chính bền vững giúp doanh nghiệp duy trì và tăng trưởng bền vững.

Quản lý hệ thống tài chính

CFO chịu trách nhiệm tổ chức và quản lý toàn bộ hệ thống tài chính của doanh nghiệp. Bao gồm:  ngân sách, báo cáo tài chính, dòng tiền và kiểm soát nội bộ, đảm bảo hệ thống tài chính hoạt động trơn tru, hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu phát triển không ngừng của công ty. 

Không chỉ dừng lại ở việc vận hành, CFO còn chủ động cải tiến và ứng dụng công nghệ vào quản lý tài chính. Các phần mềm ERP, công cụ phân tích dữ liệu hay hệ thống báo cáo tự động là những yếu tố giúp doanh nghiệp kiểm soát tài chính tốt hơn và ra quyết định nhanh hơn. Việc quản lý hệ thống tài chính vững chắc chính là nền tảng để doanh nghiệp phát triển ổn định và bền vững.

CFO chủ động cải tiến và ứng dụng công nghệ vào quản lý tài chính

Mô tả chi tiết công việc của giám đốc tài chính

Giám đốc tài chính không chỉ là người quản lý tiền bạc, mà còn là cố vấn chiến lược đắc lực cho CEO, đồng thời đóng vai trò trung tâm trong việc định hình tương lai tài chính của doanh nghiệp. Dưới đây là bản mô tả công việc cụ thể cho vị trí CFO trong doanh nghiệp:

• Chịu trách nhiệm toàn diện về hoạt động quản lý tài chính, bao gồm: tiền mặt, đầu tư, bảo hiểm, lập ngân sách và báo cáo tài chính. Đồng thời, đóng vai trò thúc đẩy và thực thi chiến lược tài chính tổng thể của công ty.

• Phối hợp xây dựng và điều phối ngân sách hàng năm, bao gồm: ngân sách hoạt động, ngân sách vốn cũng như các chương trình tài chính dài hạn, đồng thời đảm bảo các báo cáo đi kèm được thực hiện đúng chuẩn và minh bạch.

• Kiểm soát hoạt động ghi sổ, kế toán hàng ngày và hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả để giám sát dòng tiền và đảm bảo tính ổn định trong vận hành tài chính

• Thiết lập và áp dụng các công cụ, quy trình và phương pháp tối ưu để doanh nghiệp vừa kiểm soát chặt chẽ tài chính, vừa linh hoạt trong việc phối hợp giữa các phòng ban và dự án.

• Thường xuyên cập nhật và áp dụng đúng các quy định của địa phương và quốc gia liên quan đến hoạt động kế toán và thuế, đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ pháp luật về tài chính.

• Làm việc chặt chẽ với các bộ phận quản lý cấp cao để đề xuất ngân sách một cách hiệu quả. Đồng thời cung cấp thông tin tài chính kịp thời để ra quyết định.

• Nghiên cứu xu hướng thị trường và nội bộ doanh nghiệp, nhằm nhận diện cơ hội tăng doanh thu và đề xuất các giải pháp cắt giảm chi phí hợp lý, tối ưu hóa hiệu quả tài chính.

• Thực hiện các biện pháp quản trị rủi ro tài chính, thông qua phân tích danh mục đầu tư, cơ cấu vốn, các khoản vay và xây dựng chiến lược gây quỹ phù hợp với mục tiêu phát triển.

• Phối hợp với bộ phận nhân sự trong việc kiểm soát chi phí nhân sự, bao gồm: lương, thưởng, phúc lợi và quản lý định biên, đảm bảo ngân sách nhân sự nằm trong kế hoạch tài chính chung.

• Theo dõi hiệu suất kinh doanh thông qua các công cụ đo lường hiệu quả tài chính, đồng thời thiết lập các giải pháp điều chỉnh nếu hoạt động không đạt kỳ vọng.

• Quản lý đội ngũ tài chính và hệ thống công nghệ thông tin tài chính, đảm bảo cả nhân sự và hạ tầng kỹ thuật đều đáp ứng tốt nhu cầu phát triển và số hóa của doanh nghiệp.

• Báo cáo kế hoạch cũng như tình hình tài chính trong mỗi giai đoạn với Ban giám đốc, đảm bảo hoạt động tài chính của công ty lúc nào cũng ổn định để công việc kinh doanh diễn ra trơn tru, không bị đình trệ.

Giám đốc tài chính là cố vấn đắc lực cho CEO

Quyền hạn và trách nhiệm của giám đốc tài chính trong doanh nghiệp

Là một trong những vị trí điều hành cấp cao, Giám đốc tài chính nắm giữ vai trò chiến lược và quyền hạn quan trọng trong hệ thống quản trị doanh nghiệp. Tùy vào quy mô, cơ cấu tổ chức và lĩnh vực hoạt động mà quyền hạn và trách nhiệm của CFO có thể được tùy chỉnh. Tuy nhiên, về cơ bản giám đốc tài chính sẽ có những quyền hạn và trách nhiệm sau:

• Ký duyệt và kiểm soát các văn bản liên quan đến bộ phận tài chính – kế toán, bao gồm: báo cáo, phiếu thu – chi, đề xuất ngân sách và các tài liệu nội bộ có liên quan đến tài chính.

• Quản lý ngân sách và các chính sách tài chính chung của doanh nghiệp. CFO có thẩm quyền đề xuất, điều chỉnh hoặc phản hồi các quy định tài chính để đảm bảo phù hợp với mục tiêu chiến lược và năng lực hiện tại của công ty.

• Xem xét các hợp đồng kinh tế, đánh giá rủi ro và năng lực tài chính của doanh nghiệp trước khi trình lên cấp cao hơn để phê duyệt cuối cùng.

• Phê duyệt các đề xuất liên quan đến ngân sách trong toàn bộ hoạt động của công ty, từ các khoản chi nhỏ đến các dự án lớn, dựa trên kế hoạch tài chính, định mức ngân sách, và các quy định tài chính nội bộ đã được thiết lập.

• Thực thi kế hoạch ngân sách đã được Ban giám đốc thông qua. Trong quá trình thực thi, CFO có quyền yêu cầu các phòng ban báo cáo công việc hoặc điều chỉnh các hoạt động nếu thấy không phù hợp với định hướng tài chính chung.

• Ký duyệt các báo cáo tài chính thuộc phạm vi trách nhiệm, kiểm tra tính chính xác và hợp lý của các số liệu trước khi trình lên Ban giám đốc hoặc Hội đồng quản trị để phê duyệt cuối cùng.

Yêu cầu cần có của một giám đốc tài chính

Để đảm nhận vị trí Giám đốc tài chính – một trong những vị trí cấp cao và có ảnh hưởng lớn trong doanh nghiệp bạn không chỉ cần có chuyên môn xuất sắc mà còn phải hội tụ nhiều yếu tố từ tư duy chiến lược, kỹ năng lãnh đạo đến kinh nghiệm thực tế. Dưới đây là những yêu cầu quan trọng mà một CFO cần đáp ứng:

Kiến thức sâu rộng, chuyên môn về tài chính

Một CFO giỏi trước tiên phải là người nắm vững kiến thức chuyên sâu về tài chính – kế toán. Từ nguyên tắc kế toán, quản lý rủi ro tài chính, điều phối dòng vốn cho đến phân tích và dự báo tài chính, tất cả đều cần được thực hiện một cách chính xác và có tầm nhìn. Ngoài ra, họ còn phải hiểu rõ các quy định, chuẩn mực pháp lý liên quan để đảm bảo doanh nghiệp hoạt động đúng luật và an toàn về mặt tài chính.

Giám đốc tài chính cần phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng

Thông thường, các ứng viên cho vị trí CFO sẽ sở hữu nền tảng học vấn cao cùng nhiều năm kinh nghiệm trong ngành. Hơn nữa phải có đầy đủ các bằng cấp chuyên môn như: CPA (Certified Public Accountant), ACCA hoặc MBA chuyên ngành tài chính là điểm cộng lớn, thể hiện năng lực phân tích và quản trị tài chính bài bản.

Nền tảng quản trị

Trong thời đại số hóa, CFO không chỉ cần kiến thức chuyên môn mà còn phải hiểu và sử dụng thành thạo các nền tảng quản trị. Bao gồm các phần mềm ERP (như SAP, Oracle), các nền tảng kế toán tích hợp, và các công cụ phân tích dữ liệu tài chính.

Việc am hiểu công nghệ giúp CFO khai thác dữ liệu hiệu quả hơn, nhìn ra các xu hướng tài chính và ra quyết định chiến lược nhanh chóng, chính xác. Đồng thời, nền tảng quản trị tốt còn hỗ trợ họ trong việc kiểm soát rủi ro, tăng tính minh bạch và tối ưu hiệu quả vận hành tài chính toàn doanh nghiệp.

Kỹ năng mềm

Ở cấp độ lãnh đạo, kỹ năng mềm chính là “vũ khí chiến lược” giúp CFO tạo ảnh hưởng tích cực trong tổ chức. Từ kỹ năng giao tiếp, thuyết trình, tư duy phản biện, cho đến năng lực ra quyết định, quản lý rủi ro và lãnh đạo đội nhóm, tất cả đều cần được rèn luyện và phát triển liên tục. Việc sở hữu kỹ năng mềm giúp CEO tạo ra được sự kết nối trong tổ chức và giúp được sự đồng thuận với cổ đông và ban lãnh đạo.

Ngoài ra, việc sở hữu kỹ năng mềm cũng giúp CFO lãnh đạo đội ngũ tài chính hiệu quả, thúc đẩy hiệu suất và quản lý  nguồn lực tài chính một cách chặt chẽ nhất.  Mặc dù không thể là người trực tiếp thực hiện mọi công việc nhưng CFO vẫn phải trau dồi kỹ năng mềm để đảm bảo mọi việc được thực hiện hiệu quả và đúng tiến độ nhất.

Kinh nghiệm thực tiễn

Khi đạt đến cấp độ giám đốc tài chính thì chắc chắn kiến thức của bạn đã rất vững vàng. Tuy nhiên, kiến thức nếu như chỉ là lý thuyết suông chưa ứng dụng được vào thực tế thì sẽ không hiệu quả, không có tính thực tế cao. Vì vậy, để trở thành một CFO giỏi, bạn bắt buộc phải có kinh nghiệm thực tế. Kinh nghiệm “thực chiến” là một trong những yêu cầu bắt buộc đối với một CFO.

Chính từ những trải nghiệm thực tế này, CFO có thể nhanh chóng nhận diện rủi ro, phân tích dòng tiền, và đưa ra chiến lược tài chính phù hợp trong mọi tình huống, kể cả trong thời kỳ khủng hoảng. Đó là điều giúp CFO đưa ra chiến lược tài chính hiệu quả và dẫn dắt, cố gắng duy trì đưa doanh nghiệp vượt qua các thời kỳ khó khăn để đạt thành công bền vững.

CFO cần có kinh nghiệm thực tế để phân tích dòng tiền chính xác

So sánh giữa hai vị trí cấp cao CEO và CFO 

Dù đều là những vị trí cấp cao trong bộ máy điều hành doanh nghiệp, CEO và CFO lại đảm nhận những chức năng và trọng trách hoàn toàn khác nhau. Trong khi CEO là người định hướng tổng thể và dẫn dắt toàn doanh nghiệp, thì CFO tập trung chuyên sâu vào các hoạt động tài chính. Dưới đây là những điểm khác biệt rõ rệt giữa hai vị trí này:

So sánh vị trí cấp cao CEO và CFO

Phân biệt khác nhau CFO và Kế toán trưởng

Trong các tập đoàn lớn và doanh nghiệp đa quốc gia, việc bổ nhiệm Giám đốc Tài chính (CFO) đã trở thành xu hướng tất yếu nhằm tối ưu hóa chiến lược tài chính và nâng cao hiệu quả vận hành. Tuy nhiên, tại các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), do hạn chế về nguồn lực và cơ cấu tổ chức, Kế toán trưởng thường kiêm nhiệm cả vai trò của CFO.

Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hai vị trí này, hãy cùng xem bảng so sánh dưới đây:

Lợi ích và hạn chế cho doanh nghiệp khi có CFO trong bộ máy

Dưới đây là thông tin cơ bản về lợi ích và hạn chế của doanh nghiệp khi có vị trí giám đốc tài chính trong bộ máy, cùng khám phá nhé:

Lợi ích

• Tăng cường năng lực lãnh đạo tài chính: CFO có khả năng xây dựng và dẫn dắt một đội ngũ tài chính – kế toán vững mạnh. Điều này góp phần tạo nên nền tảng tài chính vận hành ổn định, minh bạch và hiệu quả cho doanh nghiệp.

• Tăng lợi thế cạnh tranh: Với kiến thức sâu sắc về ngành nghề, CFO giúp doanh nghiệp đánh giá đúng vị thế trên thị trường. Từ đó, đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp để cạnh tranh hiệu quả với các đối thủ cùng lĩnh vực.

• Mở rộng quy mô và gọi vốn: CFO đóng vai trò then chốt trong các hoạt động như: sáp nhập, mua lại, huy động vốn và IPO. CFO giúp CEO hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng và phát triển doanh nghiệp bền vững.

• Quản lý và kiểm soát rủi ro tài chính: CFO có khả năng nhận diện sớm các rủi ro tiềm ẩn về tài chính và xây dựng phương án kiểm soát hiệu quả. Đảm bảo sự ổn định và an toàn trong hoạt động, góp phần bảo vệ tài sản và danh tiếng doanh nghiệp.

CFO có khả năng nhận diện sớm các rủi ro tiềm ẩn về tài chính 

Hạn chế

• Hạn chế về quan điểm: CFO chỉ tập trung vào việc quản lý tài chính nên đôi khi sẽ thiếu khả năng thích ứng với môi trường cạnh tranh đang thay đổi nhanh chóng. Điều này khiến doanh nghiệp giảm khả năng cạnh tranh, bỏ lỡ các cơ hội phát triển sản phẩm, ứng dụng công nghệ hoặc thích ứng thị trường.

• Hạn chế về góc nhìn chuyên môn và kinh nghiệm: Việc quá chú trọng vào yếu tố tài chính khiến CFO gặp khó khăn trong việc hiểu và tương tác với các bộ phận khác. Việc thiếu góc nhìn về các hoạt động kinh doanh khiến doanh nghiệp làm mất đi cơ hội phát triển và cạnh tranh trên thị trường.

• Hạn chế về khả năng quản lý rủi ro: CFO chỉ giỏi đánh giá rủi ro tài chính, không giỏi đánh giá  các rủi ro khác như: rủi ro thương hiệu, rủi ro truyền thông, rủi ro thị trường hay rủi ro liên quan đến hình ảnh công ty.

• Tầm nhìn chiến lược ngắn hạn: Một số CFO chỉ tập trung vào kết quả tài chính ngắn hạn, mà thiếu đi định hướng dài hạn cho doanh nghiệp. Điều này dễ xảy ra nếu thiếu sự phối hợp với các cấp quản lý khác như COO, CMO, CRO,...

Kết luận

Trên đây là tất tần tật thông tin về vị trí CFO trong doanh nghiệp. Với những chia sẻ này, chắc chắn bạn đã hiểu rõ CFO là gì và làm sao để trở thành một giám đốc tài chính giỏi. Một CFO giỏi không chỉ cần kiến thức chuyên môn sâu rộng mà còn phải có tư duy chiến lược, khả năng lãnh đạo và kinh nghiệm thực tế dày dạn. Vì vậy nếu muốn trở thành CFO, bạn hãy không ngừng học hỏi và trau dồi cho mình thật nhiều kỹ năng nhé.