Tiết kiệm là gì? Tại sao chúng ta cần phải sống tiết kiệm?

Tiết kiệm đóng vai trò thiết yếu trong cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình và doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc quá chú trọng vào tiết kiệm lại không phải là điều nên làm. Vậy tiết kiệm là gì? Phương pháp nào là đúng đắn và hiệu quả nhất trong việc tiết kiệm? Hãy cùng Unica tìm hiểu đáp án chính xác qua những thông tin dưới đây!

Tiết kiệm là gì?

Ở phần này, chúng ta sẽ tìm hiểu định nghĩa thế nào là tiết kiệm trong hệ thống giáo dục, theo định nghĩa pháp luật và theo định nghĩa kinh tế. 

Theo định nghĩa trong hệ thống giáo dục

Tiết kiệm có thể được hiểu là việc sử dụng tài sản, thời gian và năng lượng của bản thân và người khác một cách cẩn thận và hợp lý. Ngược lại, những hành vi tiêu cực đối lập với tiết kiệm bao gồm sự xa hoa, lãng phí, keo kiệt và hà tiện. Nếu những vấn đề này không được khắc phục, chúng có thể dẫn đến cuộc sống thiếu thốn và những thử thách đáng kể.

Tiết kiệm có thể được hiểu là việc sử dụng tài sản, thời gian và năng lượng của bản thân và người khác một cách cẩn thận và hợp lý

Theo định nghĩa của pháp luật

Theo Điều 3 của Luật Thực Hành Tiết Kiệm và Chống Lãng Phí năm 2013: "Tiết kiệm được định nghĩa là việc giảm thiểu sự lãng phí trong việc sử dụng các nguồn lực như vốn, tài sản, lao động, thời gian và tài nguyên, đồng thời vẫn đảm bảo đạt được các mục tiêu đã đề ra. Trong việc quản lý nguồn lực của nhà nước, tiết kiệm có nghĩa là sử dụng nguồn lực ít hơn so với mức quy định nhưng vẫn hoàn thành mục tiêu, hoặc sử dụng đúng mức quy định nhưng đạt hiệu quả cao hơn."

Theo định nghĩa trong kinh tế

Tiết kiệm được coi là hành động dành một phần thu nhập tạm thời chưa sử dụng cho các mục đích trong tương lai. Trong lĩnh vực doanh nghiệp, tiết kiệm có nghĩa là giảm thiểu các chi phí trong hoạt động sản xuất và kinh doanh, bao gồm việc tiết kiệm về máy móc, thời gian lao động, tài sản, tiền vốn, sức lao động và các tài nguyên khác để đạt được mục tiêu đề ra.

Để thực hiện tiết kiệm, bạn có thể giữ tiền đó cho riêng mình hoặc nhờ người khác giữ hộ, chẳng hạn như người thân, ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính. Đặc biệt, gửi tiết kiệm ngân hàng là một hình thức phổ biến, trong đó ngân hàng sẽ giữ tiền của bạn và trả lãi theo thỏa thuận đã được ký kết.

Tiết kiệm được coi là hành động dành một phần thu nhập tạm thời chưa sử dụng cho các mục đích trong tương lai

Tại sao cần tiết kiệm tiền, ý nghĩa của việc tiết kiệm là gì?

• Chuẩn Bị Cho Các Tình Huống Phát Sinh: Tiết kiệm tiền giúp bạn có một quỹ dự phòng cho những tình huống không lường trước được trong cuộc sống như ốm đau, hư hỏng tài sản hoặc các sự cố khác. Khi có khoản tiền tiết kiệm, bạn sẽ cảm thấy yên tâm hơn và không phải lo lắng khi gặp phải những vấn đề ngoài dự tính.

• Đạt Được Tự Do Tài Chính: Tiết kiệm là bước đầu tiên hướng tới tự do tài chính. Khi bạn có đủ tiền tiết kiệm, bạn có thể kiểm soát tài chính của mình tốt hơn, không còn phụ thuộc vào thu nhập hàng tháng và có khả năng đưa ra những quyết định tài chính quan trọng mà không bị áp lực.

Đạt Được Tự Do Tài Chính

• Tăng Cường Sự Tự Tin: Khi bạn có một khoản tiền dự trữ, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn trong các quyết định tài chính và cuộc sống. Sự chuẩn bị tài chính giúp bạn đối mặt với những thử thách và cơ hội mà không phải lo lắng về vấn đề tiền bạc.

• Cải Thiện Tinh Thần: Tiết kiệm tiền không chỉ giúp bạn về mặt tài chính mà còn nâng cao tinh thần. Khi bạn có kế hoạch tài chính rõ ràng và một khoản tiền dự phòng, bạn sẽ cảm thấy bình an hơn và ít căng thẳng hơn về vấn đề tài chính.

• Nâng Cao Chất Lượng Cuộc Sống: Tiết kiệm tiền giúp bạn có khả năng chi tiêu cho những nhu cầu và mong muốn của bản thân. Bạn có thể đầu tư vào những trải nghiệm và hoạt động mang lại niềm vui và sự hài lòng, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống của mình.

Nâng Cao Chất Lượng Cuộc Sống

• Tránh Xa Các Khoản Nợ: Có tiền tiết kiệm giúp bạn tránh xa tình trạng nợ nần. Khi bạn có sẵn một khoản dự phòng, bạn có thể tránh phải vay mượn khi gặp khó khăn tài chính, từ đó giữ cho tình hình tài chính của bạn luôn ổn định và lành mạnh.

Kinh nghiệm tiết kiệm tiền mỗi ngày hiệu quả nhất

Sau khi đã hiểu khái niệm tiết kiệm là gì thì việc thực hiện tiết kiệm tiền không phải là việc dễ dàng, bạn có thể thực hiện một số mẹo sau:

Ghi chép lại thu nhập và chi tiêu

Việc ghi chép giúp bạn theo dõi các khoản chi tiêu và thu nhập, từ đó nhận diện được những khoản chi không cần thiết hoặc lãng phí.

Cách thực hiện:

• Sử dụng ứng dụng quản lý tài chính: Các ứng dụng như Mint, YNAB (You Need a Budget) hay Spendee giúp bạn ghi chép, phân tích thu nhập và chi tiêu.

• Lên bảng theo dõi: Nếu bạn thích phương pháp truyền thống, có thể sử dụng bảng tính Excel hoặc sổ tay để ghi chép và theo dõi.

Ghi chép lại thu nhập và chi tiêu

Đặt mục tiêu và kế hoạch tiết kiệm

Mục tiêu rõ ràng giúp bạn có động lực để tiết kiệm và quản lý tài chính hiệu quả hơn.

Cách thực hiện:

• Xác định mục tiêu cụ thể: Ví dụ: Tiết kiệm 20 triệu đồng để du lịch vào cuối năm hoặc xây dựng quỹ khẩn cấp 3 tháng chi phí sinh hoạt.

• Lập kế hoạch: Xác định số tiền cần tiết kiệm mỗi tháng và theo dõi sự tiến bộ của bạn so với mục tiêu.

Áp dụng quy tắc 50-20-30

Quy tắc này giúp phân bổ ngân sách một cách hợp lý để đảm bảo bạn có đủ tiền cho các nhu cầu thiết yếu, tiết kiệm và chi tiêu linh hoạt.

Cách thực hiện:

• 50% cho nhu cầu thiết yếu: Nhà ở, thực phẩm, phương tiện di chuyển.

• 20% cho tiết kiệm và đầu tư: Quỹ khẩn cấp, quỹ hưu trí, đầu tư tài chính.

• 30% cho chi tiêu cá nhân: Giải trí, du lịch, ăn uống ngoài.

Quy tắc 50-20-30

Săn hàng giảm giá

Giảm giá và khuyến mãi giúp bạn tiết kiệm tiền khi mua sắm.

Cách thực hiện:

• Theo dõi các trang web khuyến mãi: Các trang như Rakuten, VoucherCodes hay các ứng dụng săn mã giảm giá.

• Đăng ký nhận tin khuyến mãi: Từ các cửa hàng và thương hiệu yêu thích của bạn.

Tìm kiếm kênh đầu tư an toàn và sinh lời tốt nhất

Đầu tư thông minh giúp tiền của bạn phát triển theo thời gian.

Cách thực hiện:

• Nghiên cứu các kênh đầu tư: Tìm hiểu về chứng khoán, trái phiếu, quỹ đầu tư, bất động sản hoặc các sản phẩm tài chính khác.

• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Tìm sự tư vấn từ các chuyên gia tài chính hoặc nhà đầu tư có kinh nghiệm.

Tìm kiếm kênh đầu tư an toàn và sinh lời

Tham gia bảo hiểm nhân thọ

Bảo hiểm nhân thọ không chỉ bảo vệ bạn trước rủi ro mà còn là công cụ tiết kiệm lâu dài.

Cách thực hiện: Tìm hiểu các gói bảo hiểm từ các công ty bảo hiểm và chọn gói phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của bạn.

Cất tiền ở nhiều nơi

Phân tán tiền giúp bảo vệ bạn khỏi các rủi ro tài chính và giúp dễ dàng kiểm soát chi tiêu.

Cách thực hiện: Có thể chia tiền vào nhiều tài khoản ngân hàng, ví điện tử hoặc gửi tiết kiệm ngân hàng.

Cất tiền ở nhiều nơi

Áp dụng những mẹo này một cách đều đặn và kiên nhẫn sẽ giúp bạn tiết kiệm tiền hiệu quả hơn trong cuộc sống hàng ngày!

Những lỗi chúng ta thường mắc phải khi thực hành sống tiết kiệm

Dưới đây là một số lỗi phổ biến mà nhiều người thường mắc phải khi thực hành sống tiết kiệm:

Không lập kế hoạch

Lỗi: Nhiều người không xây dựng kế hoạch tài chính rõ ràng, dẫn đến việc không biết mình đang chi tiêu vào đâu và mục tiêu tiết kiệm là gì.

Khắc phục: Hãy lập một kế hoạch ngân sách cụ thể, bao gồm các khoản chi tiêu hàng tháng, các mục tiêu tiết kiệm và đầu tư. Sử dụng các công cụ quản lý tài chính hoặc ứng dụng để theo dõi và điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết.

Lỗi không lập kế hoạch tài chính

Không theo dõi chi tiêu

Lỗi: Không ghi chép hoặc không theo dõi chi tiêu hàng ngày có thể dẫn đến việc tiêu tiền không kiểm soát và không đạt được mục tiêu tiết kiệm.

Khắc phục: Theo dõi chi tiêu hàng ngày bằng cách ghi chép hoặc sử dụng ứng dụng quản lý chi tiêu. Đánh giá định kỳ các khoản chi tiêu và điều chỉnh nếu cần thiết để đảm bảo bạn đang theo đúng kế hoạch tài chính của mình.

Không đầu tư tiền

Lỗi: Chỉ tiết kiệm tiền mà không đầu tư có thể làm giảm giá trị tiền theo thời gian do lạm phát và cơ hội sinh lời thấp.

Khắc phục: Tìm hiểu về các hình thức đầu tư phù hợp với mục tiêu tài chính và khả năng chấp nhận rủi ro của bạn. Đầu tư vào các sản phẩm tài chính như chứng khoán, quỹ đầu tư hoặc bất động sản có thể giúp gia tăng tài sản theo thời gian.

Lỗi không đầu tư tiền

Tiêu quá mức so với thu nhập

Lỗi: Chi tiêu nhiều hơn số tiền bạn kiếm được là một lỗi lớn trong việc tiết kiệm và quản lý tài chính cá nhân.

Khắc phục: Xây dựng ngân sách dựa trên thu nhập và chi tiêu thực tế. Hãy sống theo khả năng của mình, tránh những khoản chi tiêu không cần thiết và tìm cách tăng thu nhập nếu có thể.

Chi tiêu không có mục tiêu

Lỗi: Chi tiêu mà không có kế hoạch hoặc mục tiêu cụ thể có thể dẫn đến lãng phí và không đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn.

Khắc phục: Đặt ra các mục tiêu tài chính cụ thể và rõ ràng như mua nhà, đi du lịch hay chuẩn bị cho hưu trí. Lên kế hoạch và phân bổ ngân sách để đạt được những mục tiêu này.

Thiếu dự phòng khẩn cấp

Lỗi: Không có quỹ dự phòng khẩn cấp có thể khiến bạn gặp khó khăn tài chính khi có sự cố hoặc tình huống bất ngờ.

Khắc phục: Xây dựng một quỹ dự phòng khẩn cấp với số tiền đủ để trang trải từ 3-6 tháng chi phí sinh hoạt. Điều này giúp bạn an tâm hơn trong trường hợp có sự cố xảy ra.

Thiếu dự phòng khẩn cấp

Đầu tư không nghiên cứu kỹ lưỡng

Lỗi: Đầu tư vào những sản phẩm tài chính mà không nghiên cứu hoặc không hiểu rõ có thể dẫn đến rủi ro tài chính cao.

Khắc phục: Tìm hiểu kỹ về các cơ hội đầu tư, đọc các báo cáo tài chính và tham khảo ý kiến của chuyên gia tài chính trước khi ra quyết định đầu tư.

Bỏ qua việc kiểm tra và điều chỉnh kế hoạch tài chính

Lỗi: Không kiểm tra và cập nhật kế hoạch tài chính theo thời gian có thể dẫn đến việc không đạt được mục tiêu tài chính.

Khắc phục: Thực hiện các cuộc kiểm tra tài chính định kỳ để đảm bảo bạn đang đi đúng hướng với kế hoạch tài chính của mình và điều chỉnh khi có sự thay đổi trong thu nhập hoặc mục tiêu.

Kỳ vọng quá cao về việc tiết kiệm nhanh chóng

Lỗi: Có thể kỳ vọng rằng việc tiết kiệm và đầu tư sẽ mang lại kết quả nhanh chóng mà không hiểu rằng đây là một quá trình dài hạn.

Khắc phục: Hiểu rằng tiết kiệm và đầu tư là quá trình dài hạn và cần kiên nhẫn. Thiết lập các mục tiêu thực tế và điều chỉnh kế hoạch dựa trên sự phát triển tài chính của bạn.

Kỳ vọng quá cao vào tiết kiệm nhanh

Chi tiêu theo cảm xúc

Lỗi: Quyết định chi tiêu dựa trên cảm xúc, chẳng hạn như mua sắm để cảm thấy tốt hơn, có thể dẫn đến việc tiêu tiền không cần thiết.

Khắc phục: Hãy cẩn thận với những quyết định chi tiêu dựa trên cảm xúc. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc lập kế hoạch và đưa ra các quyết định tài chính dựa trên lý trí và mục tiêu tài chính của bạn.

Những câu hỏi thường gặp khi tiết kiệm

Khi tiết kiệm, chắc hẳn bạn sẽ gặp phải một số thắc mắc sau đây:

Nên đầu tư vàng hay gửi tiết kiệm?

Đầu tư vàng và gửi tiết kiệm đều có những ưu điểm và hạn chế riêng, và sự lựa chọn giữa chúng phụ thuộc vào mục tiêu tài chính và mức độ chấp nhận rủi ro của bạn:

Gửi tiết kiệm:

• Ưu điểm: An toàn, có lãi suất cố định, không cần quản lý nhiều.

• Nhược điểm: Lãi suất thấp hơn so với nhiều hình thức đầu tư khác, không chống lại lạm phát tốt.

Đầu tư vàng:

• Ưu điểm: Bảo vệ giá trị tài sản khỏi lạm phát, có thể tăng giá trị theo thời gian.

• Nhược điểm: Biến động giá cao, cần theo dõi và quản lý thị trường.

Lời khuyên: Nếu bạn ưu tiên sự an toàn và ổn định, gửi tiết kiệm có thể là lựa chọn tốt hơn. Nếu bạn sẵn sàng chấp nhận rủi ro để có thể kiếm lợi nhuận cao hơn, đầu tư vàng có thể là lựa chọn phù hợp.

Gửi vàng hay tiết kiệm phụ thuộc vào nhu cầu mỗi người

Nên để tiền trong thẻ hay gửi tiết kiệm?

Thẻ ngân hàng và tiết kiệm phục vụ các mục đích khác nhau:

Tiền trong thẻ ngân hàng:

• Ưu điểm: Tiện lợi cho các giao dịch hàng ngày, dễ dàng truy cập và quản lý.

• Nhược điểm: Thường không sinh lãi hoặc lãi suất rất thấp.

Gửi tiết kiệm:

• Ưu điểm: Sinh lãi với lãi suất cố định hoặc biến động tùy theo loại tài khoản tiết kiệm.

• Nhược điểm: Tiền không dễ dàng truy cập ngay lập tức, cần thời gian để rút tiền.

Lời khuyên: Nếu bạn cần tiền cho các chi phí hàng ngày, giữ tiền trong thẻ ngân hàng là hợp lý. Nếu bạn muốn tiền của mình sinh lãi và không cần sử dụng ngay, gửi tiết kiệm là lựa chọn tốt hơn.

Thẻ ngân hàng và tiết kiệm phục vụ các mục đích khác nhau

Có nên dùng ứng dụng gửi tiền tiết kiệm?

Ứng dụng gửi tiền tiết kiệm ngày càng phổ biến và có những lợi ích đáng kể:

• Ưu điểm: Dễ dàng so sánh lãi suất giữa các ngân hàng, mở và quản lý tài khoản tiết kiệm dễ dàng từ xa, nhiều chương trình khuyến mãi và ưu đãi.

• Nhược điểm: Cần cẩn thận với các ứng dụng không rõ nguồn gốc hoặc không được ngân hàng chứng nhận, có thể thiếu hỗ trợ khách hàng khi gặp vấn đề.

Lời khuyên: Nếu bạn chọn ứng dụng từ các ngân hàng uy tín và đảm bảo rằng ứng dụng có các biện pháp bảo mật tốt, thì việc sử dụng ứng dụng gửi tiền tiết kiệm là một lựa chọn tiện lợi và hiệu quả.

Kết luận

Như vậy, Unica đã cung cấp cho bạn kiến thức tổng quan về tiết kiệm là gì, kinh nghiệm gửi tiết kiệm và các vấn đề liên quan. Chúng tôi hy vọng rằng bạn đã tiếp thu được những thông tin quan trọng và chọn được ngân hàng phù hợp để thực hiện kế hoạch tiết kiệm của mình.