Những năm gần đây, doanh nghiệp vừa và nhỏ hay còn được gọi là doanh nghiệp SME đang là khái niệm được nhắc đến nhiều nhất trên thị trường. Doanh nghiệp SME đóng vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia. Tuy nhiên thực tế không phải ai cũng biết doanh nghiệp SME là gì? Sau đây, Unica sẽ chia sẻ cho bạn tất tần thông tin liên quan đến doanh nghiệp SME trong nền kinh tế. Hãy cùng tham khảo nhé.
Doanh nghiệp SME là gì?
SME là viết tắt của từ Small and Medium Enterprise nghĩa tiếng việt là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Doanh nghiệp SME là khái niệm chung dùng cho tất cả các doanh nghiệp có cùng quy mô vừa và nhỏ ở mọi ngành nghề. Những doanh nghiệp này thường có doanh thu, tài sản và số lượng nhân viên dưới một ngưỡng nhất định. SME được đánh giá là khái niệm thông dụng nhất trên thị trường.
Trên thị trường, loại hình doanh nghiệp SME chiếm khá nhiều, lên tới tận 95% tổng số các doanh nghiệp trên toàn cầu. Doanh nghiệp SME đã tạo ra khoảng 50% công việc cho người lao động. Trong những năm gần đây, doanh nghiệp SME đang có sự phát triển mạnh mẽ ở cả trong nước và quốc tế.
Doanh nghiệp SME là gì?
Vai trò của doanh nghiệp SME với nền kinh tế
Hiểu được khái niệm SME là gì là chưa đủ để bạn đọc hiểu rõ về doanh nghiệp này. Để biết vai trò doanh nghiệp SME có vai trò gì đối với nền kinh tế bạn hãy tham khảo nội dung chia sẻ dưới đây nhé.
Đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế
Doanh nghiệp SME là những doanh nghiệp vừa và nhỏ nên nó tập trung chủ yếu vào việc sản xuất hàng hóa/ dịch vụ. Bằng việc cung cấp lượng lớn hàng hóa/ dịch vụ, SME đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, doanh nghiệp SME còn giúp phân phối tài nguyên kinh tế rộng rãi và công bằng.
Thông thường, doanh nghiệp SME hay hoạt động chủ yếu tại những khu vực nông thôn và vùng nghèo. Điều này góp phần tạo cơ hội kinh doanh và phát triển kinh tế địa phương, tạo công ăn việc làm cho người nghèo giúp cải thiện cuộc sống, giảm bớt khoảng cách giữa các khu vực.
Đăng ký khoá học Marketing online ngay để nhận ưu đãi vô cùng hấp dẫn. Khóa học sẽ giúp bạn hiểu rõ các khái niệm từ cơ bản đến nâng cao trong Marketing, tầm quan trọng và lý do tại sao phải lập kế hoạch Marketing, biết cách xác định lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp so với các đối thủ,... Đăng ký ngay để nhận ưu đãi hấp dẫn:

Tạo việc làm và giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp
Trong nền kinh tế hiện đại, doanh nghiệp SME đang trở thành xu hướng quan trọng. So với doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ sử dụng nhiều lao động hơn vì nó đang trên đà phát triển. Điều này góp phần tạo công ăn việc làm cho mọi người, giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp, tạo thu nhập ổn định cho người dân.
Doanh nghiệp SME không chỉ giải quyết vấn đề việc làm cho người lao động mà còn nâng cao đời sống kinh tế, góp phần tích cực vào sự phát triển của xã hội.
Đa dạng hóa nền kinh tế thị trường
Theo khảo sát thống kê được cho biết: Hầu hết các doanh nghiệp SME hiện nay đều tập trung vào ngành bán lẻ là chủ yếu. Hoặc tập trung kinh doanh đa dạng lĩnh vực và đa dạng mặt hàng. Điều này tạo ra nguồn cung ứng dồi dào cho thị trường, đáp ứng hiệu quả nhu cầu tiêu thụ của người tiêu dùng.
Doanh nghiệp SME đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự đa dạng hóa nền kinh tế thị trường. Đồng thời, thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp, tạo đòn bẩy cho nền kinh tế, nâng cao hiệu suất kinh doanh. Tất cả những điều này đã giúp nền kinh tế của đất nước phát triển hơn.
Doanh nghiệp SME giúp tạo ra sự đa dạng hóa nền kinh tế thị trường
Khơi nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ tài năng
Nếu để ý bạn sẽ thấy, hầu hết những “gã khổng lồ” như Google, Microsoft phần lớn đều bắt đầu là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí là startup khởi nghiệp lên. Đội ngũ nhân sự của doanh nghiệp SME chủ yếu là người trẻ ham học hỏi, có ý tưởng sáng tạo và xuất sắc trong khởi nghiệp.
Doanh nghiệp SME được ví như cuốn sách khơi nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ tiềm năng. Bên cạnh đó, nó cũng như cái nôi nuôi dưỡng những tài năng trẻ, góp phần tạo ra những thay đổi tích cực cho nền kinh tế.
Thúc đẩy sự phát triển kinh tế địa phương
Nhắc đến vai trò của doanh nghiệp SME là gì, không thể nào không nhắc đến vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế địa phương. SME tham gia tích cực vào chuỗi cung ứng địa phương, duy trì chặt chẽ mối quan hệ với các nhà cung ứng và khách hàng địa phương, thúc đẩy sự tương tác và hỗ trợ lẫn nhau giữa các doanh nghiệp.
Đặc biệt, một số doanh nghiệp SME còn tăng cường khả năng xuất khẩu sản phẩm và hàng hóa. Việc mở rộng thị trường xuất khẩu góp phần tạo ra lợi nhuận đáng kể cho doanh nghiệp. Không chỉ vậy nó còn góp phần quan trọng hỗ trợ cân bằng thương mại quốc tế.
Phát triển GDP quốc gia
Tuy chỉ là những doanh nghiệp vừa và nhỏ nhưng doanh nghiệp SME vẫn đóng góp một phần không hề nhỏ vào quá trình phát triển GDP quốc gia. Cụ thể doanh nghiệp SME đóng góp khoảng từ 30 - 55% tổng thu nhập GDP và sản xuất từ 20% – 32% tổng lượng hàng xuất khẩu ra thị trường quốc tế.
SME đóng góp một phần không hề nhỏ vào quá trình phát triển GDP quốc gia
3 Loại doanh nghiệp SME hiện nay
Loại doanh nghiệp SME là gì? Theo tiêu chí của Nhóm ngành Ngân hàng Thế giới, doanh nghiệp SME được phân ra thành 3 loại chính đó là:
-
Doanh nghiệp siêu nhỏ: Những doanh nghiệp này có số lượng nhân sự ít, thường dưới 10 người.
-
Doanh nghiệp nhỏ: Số lượng người lao động khoảng từ 10 - 100 người và số vốn dao động khoảng trên dưới 20 tỷ động.
-
Doanh nghiệp vừa: Số lượng người lao động khoảng từ 200 - 300 người, số vốn dao động từ 20 - 100 tỷ đồng.
Lưu ý: Mỗi quốc gia sẽ có những tiêu chí riêng trong việc xác định loại doanh nghiệp SME. Tại Việt Nam, ngoài tiêu chí quy mô nhân sự và vốn còn có các yếu tố đánh giá loại doanh nghiệp SME khác như: lĩnh vực hoạt động, số lượng nhân viên tham gia bảo hiểm xã hội,...
Chiến lược phát triển bền vững cho doanh nghiệp SME
Để phát triển bền vững doanh nghiệp SME cần cố gắng và nỗ lực rất nhiều, dưới đây là những chiến lược gợi ý giúp doanh nghiệp SME phát triển bền vững.
Tận dụng lợi thế cạnh tranh
Doanh nghiệp SME muốn tồn tại và phát triển mạnh mẽ trên thị trường nhất định phải tận dụng được lợi thế cạnh tranh của mình. Ngay từ ban đầu hãy xác định xem điểm mạnh, điểm yếu của mình là gì? Doanh nghiệp mình có cơ hội gì hơn so với đối thủ không? Chân dung khách hàng và thị trường? Việc xây dựng mô hình ma trận SWOT sẽ giúp doanh nghiệp xác định rõ được kế hoạch phù hợp để phát huy hiệu quả những điểm mạnh và khắc phục điểm yếu. Đồng thời xác định được thị trường và khách hàng, tận dụng mọi cơ hội để đối phó với những thách thức.
Ngoài việc xác định điểm mạnh, điểm yếu, thị trường và chân dung, doanh nghiệp cũng cần phải phát triển sản phẩm và dịch vụ nhằm đáp ứng một cách tốt nhất mọi yêu cầu của khách hàng. Việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ chất lượng giúp tăng tính cạnh tranh và xây dựng hình ảnh thương hiệu quả, từ đó thu hút và giữ chân khách hàng lâu dài hơn.
Doanh nghiệp SME cần tận dụng lợi thế cạnh tranh để phát triển
Xây dựng kế hoạch quản lý tài chính
So với các doanh nghiệp lớn thì doanh nghiệp SME có nguồn vốn hạn chế hơn. Vì vậy, để trụ lại được trên thị trường lâu dài, doanh nghiệp SME cần phải có kế hoạch quản lý tài chính nghiêm ngặt. Gợi ý cách xây dựng kế hoạch quản lý tài chính hiệu quả cho bạn tham khảo đó là:
-
Ghi chép, lập kế hoạch dự đoán chi phí và doanh thu chi tiết theo từng tháng, quý và năm để có cái nhìn cụ thể nhất về tình hình tài chính.
-
Theo dõi dòng tiền chặt chẽ, đảm bảo chi tiêu đúng mục đích.
-
Tìm kiếm thêm các nguồn vốn đầu tư để phát triển và mở rộng doanh nghiệp.
-
Sử dụng các công cụ và phần mềm quản lý tài chính để đảm bảo tính toán tiền chính xác, tối ưu hóa lợi nhuận, tránh sai sót và hỗ trợ quản lý hiệu quả.
Định hình văn hóa doanh nghiệp
Chiến lược phát triển bền vững cho doanh nghiệp SME là gì? Đó là chiến lược định hình văn hóa doanh nghiệp. Để doanh nghiệp phát triển bền vững, văn hóa doanh nghiệp đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Ngay từ những ngày đầu khi mới khởi nghiệp, lãnh đạo doanh nghiệp đã phải thiết lập hệ thống giá trị cốt lõi của doanh nghiệp, xác định rõ tầm nhìn của tổ chức để xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp nhất.
Doanh nghiệp cần xây dựng văn hóa tích cực, xây dựng môi trường làm việc cởi mở và học hỏi. Doanh nghiệp cần đầu tư vào việc tuyển chọn người tài phù hợp và đầu tư vào công tác phát triển. Việc đầu tư đào tạo giúp nâng cao năng lực cho nhân sự, tạo văn hóa doanh nghiệp chất lượng. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp.
Chiến lược định hình văn hóa doanh nghiệp bền vững
Chuẩn hóa quy trình vận hành
Doanh nghiệp nếu như có quy trình làm việc chuyên nghiệp, chuẩn hóa được quy trình vận hành, chắc chắn sẽ cải thiện hiệu quả công việc và tăng sự hài lòng của khách hàng. Đối với doanh nghiệp SME thì việc chuẩn hóa quy trình vận hành lại càng quan trọng hơn, nó giúp doanh nghiệp hoạt động đúng hướng và đúng quy trình
Mặc dù việc chuẩn hóa quy trình vận hành đòi hỏi nhiều thời gian, kiến thức và kỹ năng nhưng nó là điều kiện tiên quyết, là yêu cầu cơ bản bắt buộc doanh nghiệp phải thực hiện nếu như muốn định hình thương hiệu và phát triển lâu dài.
Cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp SME
Doanh nghiệp nào trong quá trình hoạt động cũng phải đối mặt với những cơ hội và thách thức và doanh nghiệp SME cũng không phải ngoại lệ. Cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp SME là gì? Dưới đây là chia sẻ cho bạn nắm rõ.
Cơ hội
Tại Việt Nam, doanh nghiệp SME được đánh giá là doanh nghiệp có nhiều cơ hội phát triển nhất:
-
Thị trường và nguồn nhân lực dồi dào: Việt Nam là quốc gia có dân số động và trẻ. Điều này tạo lợi thế trong việc cung ứng nguồn lao động. Doanh nghiệp SME có thể dễ dàng tiếp nhận và thu hút nhân tài Việt Nam về để cống hiến cho mình.
-
Ưu tiên ứng dụng công nghệ: Thời đại chuyển đổi số tạo cơ hội để doanh nghiệp tiếp cận và ứng dụng công nghệ mới giúp nâng cao hiệu quả hoạt động và tối ưu hóa quy trình là việc nhanh và hiệu quả hơn.
-
Đổi mới sáng tạo: Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường có khả năng đổi mới và thích ứng nhanh chóng với sự thay đổi tích cực của thị trường. Tận dụng được sự đổi mới này doanh nghiệp có cơ hội phát triển và vượt qua được thách thức.
-
Thị trường càng ngày càng lớn mạnh: Thị trường Việt Nam càng ngày càng sôi động. Điều này tạo lợi thế cho các doanh nghiệp SME mở rộng khách hàng và dịch vụ/ sản phẩm. Đặc biệt, Việt Nam còn là đối tác của nhiều quốc gia nên đã tạo ra vô vàn cơ hội cho SME xuất khẩu sản phẩm ra thị trường quốc tế.
-
Sự hỗ trợ của Chính phủ: Hiện nay, chính phủ Việt Nam đang có nhiều chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp SME. Bao gồm: vay vốn, ưu đãi thuế, đào tạo, hỗ trợ phát triển thị trường. Điều này giúp doanh nghiệp SME dễ dàng mở rộng và phát triển lâu dài hơn.
Doanh nghiệp SME có nhiều cơ hội phát triển tại Việt Nam
Thách thức
Bên cạnh những cơ hội thì doanh nghiệp SME cũng phải đối mặt với rất nhiều thách thức khác nhau, cụ thể đó là::
-
Hạn chế về nguồn vốn: Do có quy mô nhỏ nên các doanh nghiệp SME thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận các khoản vay hay huy động vốn từ nhà đầu tư. Điều này ảnh hưởng đến khả năng mở rộng kinh doanh, đầu tư vào công nghệ hay nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ.
-
Khả năng cạnh tranh lớn: SME phải đối đầu với các doanh nghiệp lớn có nguồn lực mạnh, thương hiệu vững chắc và có lợi thế về chuỗi cung ứng. Việc tìm kiếm chỗ đứng trên thị trường, thu hút khách hàng và duy trì lợi nhuận lâu dài đòi hỏi doanh nghiệp nhỏ phải có chiến lược linh hoạt, sáng tạo trong kinh doanh.
-
Khó khăn trong việc tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu: Doanh nghiệp SME bị hạn chế trong công nghệ sản xuất và thiếu hụt nhân lực. Điều này kéo theo việc SME gặp khó khăn khi kết nối với chuỗi cung ứng toàn cầu và doanh nghiệp FDI.
-
Lỗ hổng quản trị: Chủ yếu các doanh nghiệp SME tập trung chính vào việc thúc đẩy doanh thu mà không quan tâm đến hệ thống vận hành. Điều này gây ra lỗ hổng quản trị, bộ máy vận hành không chỉn chu, rời rạc nên có thể đổ bất cứ lúc nào.
-
Lỗ hổng quản trị: Doanh nghiệp SME thường tập trung vào việc thúc đẩy doanh thu mà không chú trọng vào hệ thống vận hành, như cấu trúc nhân sự, quy trình, chính sách và văn hóa. Điều này có thể dẫn đến bộ máy vận hành rời rạc và dễ bị “đổ vỡ” khi mở rộng quy mô hoặc đối mặt với áp lực công việc lớn, ảnh hưởng đến sự hài lòng của nhân viên, đặc biệt là trong bối cảnh Gen Z gia nhập thị trường lao động.
-
Lãnh đạo chệch hướng: Một số doanh nghiệp SME có đội ngũ lãnh đạo thực lực kém và chưa có định hướng rõ ràng. Điều này khiến cho việc điều hành không thực sự hiệu quả. Về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp SME thường tập trung vào việc thúc đẩy doanh thu mà không chú trọng vào hệ thống vận hành
Phân biệt sự khác nhau của Startup và doanh nghiệp SME
Hiện nay, rất nhiều người đang nhầm lẫn giữa doanh nghiệp Startup và doanh nghiệp SME. Vậy sự khác nhau giữa Startup và doanh nghiệp SME là gì? Sau đây là bảng so sánh giúp bạn phân biệt rõ 2 mô hình kinh doanh này.
Tiêu chí so sánh |
Doanh nghiệp SME |
Doanh nghiệp Start-up |
Quy mô |
Doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ |
Doanh nghiệp có quy mô siêu nhỏ hoặc nhỏ |
Tuổi đời |
Hoạt động trên thị trường từ 1-3 năm |
Tuổi đời trẻ, mới thành lập |
Phạm vi hoạt động |
Trong nước |
Trong nước và toàn cầu |
Lợi nhuận |
Thời gian đầu có thể có lãi luôn |
Thời gian đầu thường chưa có lãi |
Khả năng cạnh tranh |
Tương đối cao |
Rất cao |
Yêu cầu vốn |
Không nhiều |
Nhiều vốn |
Nguồn hỗ trợ |
Chủ yếu là vốn doanh nghiệp tự có và được tổ chức và chính phủ hỗ trợ |
Chủ yếu được kêu gọi từ các nhà đầu tư mạo hiểm cùng với chính sách của nhà nước áp dụng cho các doanh nghiệp Start-up |
Công nghệ |
Công nghệ thông thường, có thể nâng cấp khi cần |
Ưu tiên sử dụng thiết bị tiên tiến để đạt được mục tiêu cốt lõi |
Yếu tố rủi ro |
Thấp |
Cao |
Kết luận
Bài viết là tất tần tật thông tin về SME là gì? Vai trò của doanh nghiệp SME với nền kinh tế. Unica mong rằng với những chia sẻ này bạn đọc đã hiểu rõ hơn về doanh nghiệp SME và hiểu vì sao càng ngày trên thị trường, doanh nghiệp SME phát triển mạnh mẽ như vậy. Tóm lại, doanh nghiệp SME dù quy mô nhỏ bé nhưng lại có khả năng mang trong mình sức mạnh to lớn, góp phần tạo nên sự năng động và bền vững cho nền kinh tế.