Một trong những yếu tố có tác động đến việc đầu tư chứng khoán mà bạn phải nắm được đó là: giá trần, giá sàn và giá tham chiếu. Đây đều là những khái niệm về giá phổ biến mà bạn có thể bắt gặp cũng như được nghe thấy rất nhiều. Chắc hẳn sẽ còn nhiều bạn vẫn chưa nắm được khái niệm giá trần là gì cũng như vai trò của nó trong việc đầu tư thế nào. Mời các bạn cùng Unica tìm hiểu xem nhé!
Tổng quan về giá trần
Giá trần là gì?
>>> Xem ngay: Dòng tiền thông minh là gì? Bí quyết đầu tư hiệu quả
Giá trần là gì?
Là một trong những mức giá quan trọng có ảnh hưởng đến quá trình đầu tư trên mỗi sàn chứng khoán. Giá trần được hiểu là mức giá cao nhất mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua hoặc lệnh bán chứng khoán trong một ngày giao dịch.
Mục đích mà nhà nước thiết lập giá trần là để bảo vệ những người tiêu dùng. Ngoài ra những chính sách giá trần thường được áp dụng trên một số thị trường nhất đinh như với thị trường nhà ở, thị trường vốn, thị trường chứng khoán…
Giá trần chứng khoán là gì?
Đây chính là mức giá thấp nhất mà nhà đầu tư nên bán cổ phiếu đang nắm giữ. Đồng thời còn có thể là mức giá mà nhà đầu tư tự định để nếu giá chứng khoán giảm đến mức này thì sẽ bán. Điều này cũng là một trong những chiếc lược hạn chế được mức lỗ tốt nhất.
Trong trường hợp đặt ra mức trần giá, mục tiêu của chính phủ là kiểm soát giá để bảo vệ cho người tiêu dùng. Tùy thuộc vào từng thị trường mà mức giá trần sẽ có các ý nghĩa khác nhau.
Trong kinh tế vĩ mô
Trong nền kinh tế vĩ mô nói chung, khi giá cân bằng trên thị trường được coi là quá cao, bằng cách đặt ra một mức giá trần thấp hơn, chính phủ hy vọng rằng người tiêu dùng sẽ mua được hàng hóa với giá thấp và điều này được coi là có ý nghĩa đối với xã hội to lớn. Những người có thu nhập thấp vẫn có quyền truy cập vào các loại hàng hóa quan trọng.
Chính sách này thường được áp dụng tại một vài thị trường như thị trường nhà ở, thị trường vốn...
Giả sử rằng nếu như không có sự can thiệp của chính phủ, thị trường ở trạng thái cân bằng tại điểm E, với giá P * và sản lượng Q *. Nếu trường hợp P * được coi là ở mức quá cao, chính phủ đặt giá trần là P1 trong đó P1 thấp hơn P *. Tại mức giá P1, lượng cung giảm xuống là QS1 và lượng cầu tăng lên QD1.
Thị trường lúc này sẽ không còn ở trạng thái cân bằng. Trên thị trường lập tức sẽ xảy ra tình trạng khan hiếm về hàng hóa hoặc thừa cầu vì khi đó lượng cầu lớn hơn lượng cung.
Đối với thị trường tự do
Trên thị trường tự do, trạng thái dư cầu sẽ chỉ là tạm thời vì nó tạo ra áp lực tăng giá và điều này làm cho lượng cầu dư thừa dần bị loại bỏ, và thị trường tiếp tục sẽ di chuyển đến điểm cân bằng.
Tuy nhiên, ở đây quy định của chính phủ về giá trần khiến giá không thể tăng vượt quá ngưỡng P1. Điều này cũng làm cho thị trường không trở lại trạng thái cân bằng.
Hậu quả của sự thiếu hụt hàng hoá này là tại mức giá P1 nhiều người tiêu dùng không thể mua được hàng hoá để thoả mãn nhu cầu của mình, hiện tượng xếp hàng xảy ra, làm cho việc mua hàng hóa sẽ mất rất nhiều thời gian. Đồng thời thị trường ngầm có cơ hội nảy sinh do khan hiếm về các loại hàng hóa.
Những hậu quả này có thể gây tổn hại đến lợi ích của nhiều người tiêu dùng, không như những kỳ vọng ban đầu của nhà nước.
Nắm bắt kiến thức và kỹ năng về đầu tư chứng khoán bằng cách tham gia khoá học online chứng khoán qua video. Khoá học giúp bạn nắm được chi tiết A-Z kiến thức về chứng khoán. Và giúp bạn tránh tất tần tật những rủi ro, cạm bẫy để tăng thu nhập từ đầu tư thị trường chứng khoán.
Cách tính giá trần là gì?
Sau khi tìm hiểu được khái niệm giá trần là gì cũng như trong chứng khoán nó được định nghĩa thế nào thì tiếp theo sẽ cần nắm được công thức tính giá trần chính xác nhất, để tự mỗi người có thể tính toán một cách dễ dàng.
Giá trần trong chứng khoán thường được tính dựa trên giá tham chiếu và biên độ dao động của các sở giao dịch. Công thức tính cụ thể dưới đây:
Giá trần được tính = Giá tham chiếu x (1 + Biên độ giao động)
Trong đó:
Biên độ dao động: Đây là một thuật ngữ đại diện cho phần trăm giá cổ phiếu có thể tăng hoặc giảm trong một phiên giao dịch bất kỳ. Hay nói cách khác, giá trần và giá sàn trong một phiên giao dịch sẽ bằng giá tham chiếu cộng trừ biên độ dao động.
Tại sàn HOSE quy định tỷ lệ ký quỹ là 7% trong khi 2 sàn còn lại là HNX và Upcom lần lượt bằng 10% và 15%. Ngoài ra thì chúng đều là khái niệm dùng để xác định mức giá tối thiểu trong chứng khoán mà mọi người sẽ được giới thiệu ở phần tiếp theo đây!
Quy định về giá trần trong chứng khoán
>>> Xem ngay: Vốn chủ sở hữu là gì? Các yếu tố ảnh hưởng vốn chủ sở hữu
Quy định về giá trần trong chứng khoán
Trên bảng giá chứng khoán tại các sở giao dịch, các mức giá này đều được quy định bằng các màu sắc nhất định giúp nhà đầu tư dễ dàng phân biệt được chúng với nhau. Đối với chứng khoán, theo quy định của sàn HOSE và HNX, thì giá này sẽ được niêm yết bằng màu tím.
Ngoài ra, thì tại một vài công ty chứng khoán, nhà đầu tư có thể đọc giá trần bằng cách nhìn vào những ký hiệu cụ thể. Theo quy định, giá trần sẽ được xác định bằng ký hiệu CE (celling), giá sàn sẽ được thêm ký hiệu FL (sàn) ở ngay bên cạnh.
Đặc biệt trong chứng khoán, giá trần còn được áp dụng quy tắc làm tròn để giải quyết hầu hết các vấn đề khi giá tham chiếu nhân với biên độ dao động cho ra số lẻ. Với những quy định như thế này sẽ giúp nhiều nhà đầu tư dễ dàng phân biệt cũng như tìm hiểu sâu hơn về đầu tư chứng khoán đó.
So sánh 3 mức giá phổ biến trong chứng khoán
Giá trần, giá sàn và giá tham chiếu có thể nói là 3 khái niệm quan trọng và phổ biến nhất trong đầu tư chứng khoán. Cụ thể chúng có những điểm khác biệt nào thì mời các bạn cùng Unica tìm hiếu kỹ hơn nhé!
Giá sàn là gì?
Giá sàn trong chứng khoán là mức giá thấp nhất mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua hoặc lệnh bán chứng khoán trong cùng một ngày giao dịch.
Công thức tính:
Giá sàn = Giá tham chiếu x (100% – Biên độ dao động)
Ví dụ: Trên sàn HNX với mã chứng khoán X có giá tham chiếu là 21.0 (nghĩa là 21.000đ/cổ phiếu).
Giá trần được tính = 21.0 + (10% * 21.0) = 23.1
Giá sàn sẽ = 21.0 – (10% * 21.0) = 18.9
Như vậy chúng ta chỉ có thể được đặt lệnh giao dịch trong khoảng giá từ 18.900 – 23.100 đồng trên một cổ phiếu.
Giá tham chiếu
Được hiểu là giá đóng cửa (hay cũng chính là giá thực hiện của lần khớp lệnh cuối cùng) của ngày giao dịch trước đó. Tại mỗi sàn giao dịch sẽ có cách tính giá tham chiếu khác nhau. Cụ thể là:
- Sàn giao dịch HOSE (hay Sở giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh): Thì giá tham chiếu của cổ phiếu hay chứng chỉ quỹ đang được giao dịch trên thị trường cũng chính là giá đóng cửa của ngày giao dịch ngay gần nhất trước đó (trừ những trường hợp đặc biệt)
- Đối với sàn HNX: Giá tham chiếu được xác định bằng giá đóng cửa của ngày giao dịch liền kề trước đó (ngoại trừ các trường hợp đặc biệt khác)
- Còn tại sàn UPCOM: Đây sẽ là bình quân gia quyền của các giá giao dịch thực hiện theo các phương thức khớp lệnh liên tục của ngày giao dịch gần nhất trước đó (loại trừ những trường hợp đặc biệt)
Tổng kết
Unica hy vọng rằng qua những kiến thức có trong khoá học chứng khoán cơ bản thì các nhà đầu tư nói chung sẽ có thể nắm được khái niệm giá trần là gì một cách chính xác hơn. Từ đó có thể nhận định được các mức giá khác như giá sàn hay giá tham chiếu để đưa ra những quyết định về đầu tư phù hợp hơn. Cuối cùng là chúc cho các nhà đầu tư có thể thành công hơn khi tham gia vào thị trường đầu tư chứng khoán đầy biến động này trong năm 2022 nhé!