Lương tháng thứ 13 là gì? Đây là một trong những khái niệm quan trọng trong lĩnh vực lao động và tiền lương, đặc biệt là vào dịp cuối năm đang cận kề. Mặc dù vậy, nhiều người vẫn còn mơ hồ về khoản này và các quy định có liên quan hay cách tính chính xác. Qua bài viết này, Unica sẽ giải đáp chi tiết các thắc mắc và cung cấp các thông tin hữu ích để các bạn nắm rõ quyền lợi của mình một cách hiệu quả.
Lương tháng 13 là gì?
Lương tháng 13 là một khoản tiền thưởng mà người lao động nhận được ngoài mức lương hàng tháng thông thường. Khoản tiền này thường được chi trả vào dịp cuối năm hoặc đầu năm mới. Cách tính lương tháng 13 có thể dựa trên lương tháng cơ bản, thu nhập bình quân của người lao động trong năm, hoặc theo một mức cố định do doanh nghiệp quy định.
Lương tháng 13 là một khoản tiền thưởng cho người lao động ngoài mức lương hàng tháng thông thường
Theo quy định hiện hành, khái niệm lương tháng 13 chưa được nêu cụ thể trong bất kỳ văn bản pháp luật nào. Tuy nhiên, trên thực tế, ở Điều 104 trong Bộ Luật Lao động 2019 đã đặt ra khái niệm tiền thưởng được quy định như sau:
-
Thưởng là khoản tiền, tài sản, hoặc các hình thức khác mà người sử dụng lao động dành cho người lao động dựa trên kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
-
Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và phải công khai tại nơi làm việc, sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở (nếu có).
Như vậy, lương tháng 13 được hiểu là một khoản tiền thưởng mà người sử dụng lao động có thể chi trả cho người lao động vào dịp cuối năm hoặc khi doanh nghiệp kinh doanh có lợi nhuận. Mục đích chính là để động viên, khuyến khích người lao động, đồng thời ghi nhận những đóng góp của họ trong suốt năm làm việc.
Những quy định về tiền lương tháng 13
Tại Điều 104 trong Bộ Luật Lao động 2019 mới nhất đã có những đề cập, sửa đổi liên quan đến tiền thưởng cho người lao động như sau.
Một số quy định pháp luật về tiền lương tháng 13
Người lao động thường nhận được lương tháng 13 cùng với tiền lương tháng 12 hoặc vào đầu năm mới. Thời gian cụ thể phụ thuộc vào chính sách trả lương của từng công ty, vì không có quy định pháp lý cụ thể về vấn đề này.
Để biết mình có được nhận lương tháng 13 hay không, người lao động nên kiểm tra kỹ các điều khoản trong hợp đồng lao động hoặc quy định về chế độ lương thưởng của doanh nghiệp.
Theo luật, lương tháng 13 không phải là một khoản bắt buộc mà người sử dụng lao động phải chi trả. Đây cũng không phải quyền lợi mặc định của người lao động. Việc nhận lương tháng 13 phụ thuộc vào thỏa thuận trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể.
Trong trường hợp doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính hoặc người lao động không hoàn thành công việc theo yêu cầu, doanh nghiệp có quyền không chi trả lương tháng 13.
Ngoài ra, còn có một số lưu ý về lương tháng 13:
-
Không có mức lương cụ thể: Lương tháng 13 có thể khác nhau tùy thuộc vào quy chế của từng doanh nghiệp và từng cá nhân.
-
Không phải tiền thưởng Tết: Lương tháng 13 và tiền thưởng Tết Nguyên Đán là hai khoản hoàn toàn tách biệt tại nhiều doanh nghiệp. Chính sách cụ thể sẽ được quy định trong nội bộ của từng đơn vị.
Quy định lương tháng 13 là một khoản không bắt buộc, phụ thuộc vào thỏa thuận trong hợp đồng lao động giữa doanh nghiệp và cá nhân
Quyền lợi của người lao động khi không được trả lương tháng 13
Một số quyền lợi của người lao động khi không được trả lương tháng 13:
-
Nếu bạn đã có thỏa thuận rõ ràng về việc nhận lương tháng 13 trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể với doanh nghiệp, bạn có quyền yêu cầu công ty thực hiện đúng cam kết này. Lương tháng 13 là một khoản thưởng thêm ngoài lương cơ bản hàng tháng. Dù không phải là quyền lợi bắt buộc theo quy định của pháp luật, nhưng nếu đã được thống nhất, công ty cần tuân thủ và chi trả đúng quy định.
-
Trong trường hợp công ty không chi trả lương tháng 13 mà không có lý do hợp lý, bạn có quyền khiếu nại hoặc tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết để bảo vệ quyền lợi. Người lao động có thể liên hệ tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở, cơ quan quản lý nhà nước về lao động, hoặc tòa án để được tư vấn và hỗ trợ giải quyết vấn đề này.
-
Nếu công ty có lý do hợp lý để không trả lương tháng 13, chẳng hạn như gặp khó khăn tài chính hoặc bạn không hoàn thành công việc theo tiêu chuẩn đề ra, bạn có thể thảo luận với công ty để tìm kiếm một giải pháp phù hợp. Một số phương án có thể được xem xét như đề nghị công ty chi trả một phần lương tháng 13 hoặc hoãn việc chi trả sang thời điểm khác khi tình hình tài chính của công ty được cải thiện.
Hướng dẫn cách tính lương tháng 13
Lương tháng 13 thực chất là khoản thưởng mà doanh nghiệp chi trả cho người lao động, và cách tính có thể khác nhau tùy thuộc vào chính sách của từng công ty. Dưới đây là cách tính lương tháng 13 phổ biến dựa trên mức lương trung bình, giúp người lao động dễ dàng tham khảo:
Hướng dẫn cách tính lương tháng 13
Đối với người lao động làm đủ 12 tháng trở lên
Nếu người lao động đã làm việc đủ 12 tháng hoặc hơn, mức lương thưởng tháng 13 thường được tính dựa trên mức lương trung bình của 12 tháng trong năm. Công thức áp dụng như sau:
Mức lương thưởng tháng 13 = Tiền lương trung bình 12 tháng
Ví dụ như sau: Từ tháng 01/2022 đến tháng 06/2022, nhân viên A nhận mức lương cố định là 8 triệu đồng/tháng. Từ tháng 07/2022, mức lương tăng lên 10 triệu đồng/tháng. Áp dụng công thức trên, lương tháng 13 của nhân viên A sẽ được tính như sau:
Lương thưởng tháng 13 = [(8 × 6) + (10 × 6)] / 12 tháng = 9 triệu đồng
Như vậy, nhân viên A sẽ nhận được 9 triệu đồng tiền lương tháng 13 cuối năm.
Đối với người lao động làm chưa đủ 12 tháng
Nếu tính đến ngày 31/12, người lao động chưa làm việc đủ 12 tháng, tiền lương tháng 13 sẽ được tính dựa trên số tháng làm việc thực tế. Công thức như sau:
Mức lương thưởng tháng 13 = (Số tháng làm việc trong năm / 12) × Mức lương trung bình
Ví dụ minh họa: Nhân viên A bắt đầu làm việc chính thức từ tháng 07/2022 với mức lương cố định là 8 triệu đồng/tháng. Tính đến hết tháng 12/2022, thời gian làm việc là 6 tháng. Áp dụng công thức:
Lương thưởng tháng 13 = (6 / 12) × 8 = 4 triệu đồng
Như vậy, nhân viên A sẽ nhận được 4 triệu đồng tiền lương tháng 13.
Trong một số trường hợp, tiền thưởng tháng 13 có thể được tính bằng mức lương tháng 12 của người lao động trong năm đó. Đây là cách tính giúp đảm bảo tối đa phúc lợi cho người lao động, nhưng việc áp dụng phụ thuộc vào quy định của từng doanh nghiệp.
Câu hỏi thường gặp
Câu 1: Khi nào thì được trả lương tháng 13？
Thời gian trả lương tháng 13 sẽ tùy thuộc vào quy định của từng công ty hoặc thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động. Phần lớn doanh nghiệp chọn chi trả vào cuối năm, thường rơi vào tháng 12 âm lịch hoặc ngay trước kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán. Điều này giúp nhân viên có thêm tài chính để chuẩn bị cho kỳ lễ quan trọng trong năm.
Câu 2: Tiền lương tháng 13 có phải đóng thuế thu nhập cá nhân hay không?
Theo Khoản 2, Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC, thu nhập từ tiền lương, tiền công, bao gồm cả tiền thưởng như lương tháng 13, thuộc diện phải chịu thuế TNCN. Điều này áp dụng cho tất cả các hình thức thưởng, dù bằng tiền mặt hay hiện vật. Do đó, khi nhận lương tháng 13, người lao động cần thực hiện nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân theo đúng quy định.
Câu 3: Lương tháng 13 có tính thời gian thử việc không?
Hiện tại, pháp luật không có quy định cụ thể nào về cách tính lương tháng 13. Thông thường, các doanh nghiệp sẽ áp dụng cách tính dựa trên thời gian làm việc chính thức, thâm niên hoặc năng lực của người lao động. Việc lương tháng 13 có tính thời gian thử việc hay không phụ thuộc vào chính sách và quy định nội bộ của từng công ty, cũng như kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Câu 4: Lương tháng 13 có phải là thưởng Tết không?
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa lương tháng 13 và thưởng Tết Nguyên Đán. Trên thực tế, đây là hai khoản tiền riêng biệt và không hoàn toàn giống nhau. Một số doanh nghiệp trả đồng thời cả hai khoản: “lương tháng 13” và “thưởng Tết” riêng biệt cho người lao động. Một số công ty chỉ chi trả một trong hai khoản, tùy vào chính sách thưởng cuối năm. Cũng có những đơn vị không áp dụng bất kỳ khoản thưởng nào vào dịp cuối năm.
Câu 5: Nghỉ việc trước Tết có được hưởng lương tháng 13 không?
Pháp luật không quy định cụ thể việc người lao động có được nhận lương tháng 13 hay không nếu nghỉ việc trước Tết. Quyền lợi này phụ thuộc vào thỏa thuận trong hợp đồng lao động hoặc quy chế thưởng của từng công ty. Người lao động có thể tham khảo quy định nội bộ hoặc trao đổi trực tiếp với người sử dụng lao động để xác định rõ ràng về khoản lương tháng 13 trong trường hợp nghỉ việc trước Tết.
Câu 6: Lương tháng thứ 13 có tính đóng BHXH không?
Theo quy định hiện hành, lương tháng 13 không nằm trong danh mục các khoản thu nhập phải tính đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). Nguyên nhân là vì khoản tiền này mang tính chất là tiền thưởng, không phải là tiền lương cơ bản hay các khoản phụ cấp cố định.
Tổng kết
Hiểu rõ lương tháng 13 là gì và các quy định liên quan sẽ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Việc nắm bắt cách tính lương tháng 13 chính xác không chỉ mang lại sự minh bạch mà còn giúp bạn dự trù tài chính cá nhân tốt hơn. Hi vọng, bài viết trên đã giúp bạn trang bị kiến thức để hiểu rõ quyền lợi của mình.
