6 Kỹ năng kiềm chế cảm xúc và làm chủ bản thân

Tiến sĩ Lê Thẩm Dương đã khẳng định: “Cảm xúc là những rung cảm của mỗi người trước sự việc, sự vật hay con người”, nghĩa là khi bạn không quản lý được cảm xúc của mình sẽ tạo nên những thói quen tiêu cực cũng như việc bạn hay than vãn về cuộc sống, bạn thường cảm thấy bất lực về một vấn đề gì đó. Vậy, cảm xúc quan trọng như thế nào? Làm thế nào để có thể học cách kiềm chế cảm xúc hiệu quả? Hãy cùng Unica đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây.

1.Tầm quan trọng của cảm xúc

Cảm xúc hay xúc cảm là thứ tồn tại trong nội tâm con người. Nếu như điều hòa được cảm xúc một cách tốt đẹp thì đó sẽ là chất keo chất dính mọi người xung quanh. Tuy nhiên, đến một lúc nào đó, khi cảm xúc không thể điều hòa được thì bạn sẽ rơi vào trạng thái như: nóng giận, cáu gắt thậm chí là hay nghi ngờ người khác. Với những người biết dung hòa cảm xúc, cũng như biết cách điều chế cảm xúc họ sẽ có khả năng nhận thức tốt hơn. Điều này giúp họ thành công hơn trong cuộc sống và phát triển các mối quan hệ trở nên tốt đẹp hơn.

Ngoài ra, nếu bạn biết cách kiểm soát cảm xúc sẽ giúp bạn:

- Hiểu được tâm lý đối phương

- Kỹ năng giao tiếp hiệu quả, xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp giữa người với người

-  Quyết đoán hơn

- Tránh được những sai lầm không đáng có.

2. Tại sao cần kiềm chế cảm xúc?

Tác động của cảm xúc đến sức khỏe

Cảm xúc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người có tâm trạng tích cực thường có sức khỏe tốt hơn so với những người có tâm trạng tiêu cực.

Các cảm xúc tiêu cực như căng thẳng, lo lắng, giận dữ, hoang mang, buồn chán, stress, đau khổ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như đau đầu, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, suy giảm hệ miễn dịch, bệnh tim mạch và các vấn đề về tâm lý khác. Ngoài ra, những cảm xúc tiêu cực có thể dẫn đến hành vi tự hại như thuốc lá, rượu và các chất gây nghiện khác.

Ngược lại, cảm xúc tích cực có thể giúp cải thiện sức khỏe. Những người cảm thấy hạnh phúc và thư giãn thường có hệ miễn dịch tốt hơn và ít bị các bệnh lý như bệnh tim mạch, tiểu đường và trầm cảm. Ngoài ra, tâm trạng tích cực có thể giúp tăng cường tinh thần, sức mạnh và sự kiên trì, và cải thiện khả năng đối phó với stress.

Vì vậy, việc duy trì tâm trạng tích cực và quản lý cảm xúc tiêu cực là rất quan trọng để có một sức khỏe tốt và hạnh phúc.

Cảm xúc ảnh hưởng đến quyết định của con người

Cảm xúc ảnh hưởng rất lớn đến quyết định của con người. Khi đưa ra quyết định, chúng ta thường dựa trên cảm xúc, kinh nghiệm, tri thức, giá trị và những thông tin khác. Tuy nhiên, cảm xúc thường là một yếu tố quan trọng trong quá trình đưa ra quyết định của chúng ta.

Cảm xúc có thể ảnh hưởng đến quyết định của con người bằng cách tác động đến tư duy và suy nghĩ của chúng ta. Nếu chúng ta đang ở trong một tâm trạng tích cực, chúng ta có thể dễ dàng hơn để tập trung, tự tin và đưa ra quyết định tốt hơn. Ngược lại, nếu chúng ta đang trong tâm trạng tiêu cực, chúng ta có thể mất tập trung, lo lắng và đưa ra quyết định không tốt.

Cảm xúc cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định của chúng ta bằng cách tác động đến những giá trị và ưu tiên của chúng ta. Ví dụ, nếu chúng ta đang cảm thấy rất lo lắng về tài chính của mình, chúng ta có thể quyết định tiết kiệm tiền hơn để đảm bảo an toàn tài chính. Hoặc nếu chúng ta đang cảm thấy hạnh phúc và tự tin, chúng ta có thể quyết định đầu tư thời gian và tiền bạc vào những điều mà chúng ta yêu thích và đam mê hơn.

Tóm lại, cảm xúc là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định của con người. Việc hiểu và quản lý cảm xúc của chúng ta là rất quan trọng để đưa ra quyết định tốt hơn và đạt được sự thành công trong cuộc sống.

Cảm xúc là thứ tồn tại bên trong nội tâm con người

3. Một vài kỹ năng kiềm chế cảm xúc hiệu quả

Kiểm soát bằng trí tuệ

Kiểm soát cảm xúc bằng trí tuệ là sự suy nghĩ chín chắn trước một tình huống từ đó điều chỉnh và quản lý cảm xúc một cách có hiệu quả. Tiến sĩ Lê Thẩm Dương nhấn mạnh: “Con người cần có trí tuệ cảm xúc”, nghĩa là phải có khả năng điều chỉnh cảm xúc của mình bằng trí tuệ. Vì vậy, hãy luôn nhìn người khác bằng thái độ tích cực và trân trọng, bạn sẽ tránh được những xúc cảm tiêu cực trong tâm hồn và sẽ điều khiển được hành vi của mình làm những điều tốt đẹp hơn. Ngoài ra, bạn cũng nên học cách kiềm chế các loại cảm xúc cơ bản từ những người xung quanh. Điều này không chỉ giúp mối quan hệ của bạn được hài hòa mà còn giúp trau dồi thêm trí tuệ minh mẫn để xử lý tình huống một cách mềm mỏng nhất.

Kiềm chế cảm xúc bằng cách luyện tập 

Chơi thể thao, đi bộ, tập thể dục,... là cách giúp bạn cách khống chế cảm xúc tốt nhất. Phương pháp này không chỉ giúp bạn làm chủ được bản thân mà còn giúp giải tỏa những căng thẳng, mệt mỏi trong cuộc sống, từ đó bạn sẽ không còn cảm giác nóng giận khi gặp phải một vấn đề chưa tìm ra lời giải. Ngoài ra, ngồi thiền, tập yoga cũng là một cách kiềm chế cơn giận tốt nhất ở mọi lứa tuổi. Thay vì việc nổi nóng, bạn hãy dành ra 30 phút mỗi ngày để luyện tập, nó sẽ giúp bạn có một tâm hồn thanh thản và một sức khỏe dẻo dai hơn, vượt qua được cơn tức giận một cách dễ dàng.

Kiềm chế cảm xúc bằng ngôn từ

Có câu: “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Vì thế, dù cho bạn có nóng giận đến đâu cũng không nên buông những lời lẽ khó nghe ảnh hưởng đến xúc cảm của cả người khác, dẫn đến những bất đồng quan điểm. Bởi vậy, bạn hãy chọn cách diễn đạt hòa nhã hơn, dùng những từ ngữ dễ nghe hơn để không gây mất lòng người khác đây được coi là nghệ thuật giao tiếp đỉnh cao.

Kiềm chế cảm xúc bằng cách rèn luyện sự tự tin

Mới đầu nghe qua chắc chắn sẽ có nhiều người đặt ra câu hỏi “vì sao tự tin lại ảnh hưởng đến cảm xúc?” Và sự thực là cảm xúc là một bản năng nhưng kiềm chế cảm xúc lại là một sự lựa chọn bền bỉ và lâu dài. Bạn chọn lý trí để chọn sự tức giận, buồn bã, vui vẻ,... nhưng nếu bạn không có đủ tự tin thì bạn sẽ luôn hoài nghi về sự lựa chọn đó của mình. Do đó, tiết chế cảm xúc bản thân bằng cách lấy lại sự tự tin là yếu tố quan trọng hàng đầu.

Tuy nhiên, để có được tự tin, bạn cần phải rèn luyện những kỹ năng mang tính bắt buộc đối với bản thân sau:

+ Tập cách nhìn thẳng vào người nói chuyện và không lảng tránh vấn đề mà người khác đang nói

+ Biến nỗi sợ hãi thành hành động

+ Dám thử sức mình

+ Chọn những mục tiêu có tính khả thi, không chọn mục tiêu xa vời hay viễn vông.

Học cách kiềm chế cảm xúc hiệu quả

Tập trung vào hơi thở

Tập trung vào hơi thở là một trong những kỹ thuật đơn giản nhưng hiệu quả để quản lý cảm xúc. Khi ta tập trung vào hơi thở, ta có thể cải thiện tình trạng tâm trí của mình bằng cách giảm căng thẳng và lo âu, và tập trung hơn vào hiện tại.

Một cách để tập trung vào hơi thở là thực hành "hít thở đầy đủ". Bắt đầu bằng cách thở vào sâu qua mũi, cảm nhận khí vào và lưu giữ trong vài giây, sau đó thở ra từ miệng, cảm nhận sự giảm áp lực khi khí rời khỏi cơ thể. Nếu bạn cảm thấy khó khăn để tập trung vào hơi thở, hãy đặt tay lên ngực hoặc bụng và cố gắng để đồng bộ hóa chuyển động của tay với hơi thở.

Khi tập trung vào hơi thở, hãy cố gắng để những suy nghĩ hoặc cảm xúc không phân tán tâm trí. Nếu bạn cảm thấy suy nghĩ hay cảm xúc tràn đầy, hãy chủ động đưa chúng trở lại tập trung vào hơi thở.

Việc tập trung vào hơi thở có thể được thực hành bất cứ lúc nào, bất kỳ nơi đâu, từ vài giây cho đến một vài phút. Nó là một kỹ năng đơn giản nhưng hiệu quả để giúp quản lý cảm xúc và tăng khả năng tập trung.

Sử dụng kỹ năng nhìn nhận tích cực

Kỹ năng nhìn nhận tích cực (positive reframing) là khả năng tìm kiếm những khía cạnh tích cực trong một tình huống, thay vì tập trung vào những khía cạnh tiêu cực. Việc sử dụng kỹ năng này có thể giúp quản lý cảm xúc một cách hiệu quả, giảm sự lo lắng và tăng khả năng tự tin.

Dưới đây là một số cách sử dụng kỹ năng nhìn nhận tích cực để quản lý cảm xúc:

- Tìm kiếm những điều tích cực: Thay vì tập trung vào những điều tiêu cực, hãy tìm kiếm những điều tích cực trong một tình huống. Ví dụ, nếu bạn gặp phải một tình huống khó khăn trong công việc, hãy tìm cách nhìn nhận tích cực, ví dụ như tìm ra những bài học từ kinh nghiệm này để cải thiện bản thân.

- Sử dụng từ ngữ tích cực: Sử dụng những từ ngữ tích cực trong suy nghĩ và lời nói của bạn có thể giúp tạo ra một tâm trạng tích cực. Hãy thử sử dụng những từ như "tôi có thể", "tôi sẽ cố gắng", "tôi đã làm được".

- Đánh giá lại các tình huống: Thay vì đánh giá một tình huống là hoàn toàn tiêu cực, hãy thử đánh giá lại bằng cách tìm những khía cạnh tích cực trong nó. Ví dụ, nếu bạn gặp phải một thất bại trong công việc, hãy tìm những điều mà bạn đã học được từ nó và những điều bạn đã làm tốt.

- Tập trung vào giải pháp: Thay vì tập trung vào vấn đề, hãy tìm cách tập trung vào giải pháp. Hãy tìm ra những cách để giải quyết vấn đề, thay vì tìm cách phàn nàn hoặc trách móc.

- Tập trung vào những điều mình có thể kiểm soát: Thay vì tập trung vào những điều mình không thể kiểm soát, hãy tập trung vào những điều mình có thể kiểm soát. 

- Thực hành tâm lý học tích cực: Tâm lý học tích cực là một phương pháp tập trung vào những điều tích cực và sử dụng chúng để cải thiện tâm trạng và cuộc sống. Hãy thử thực hành tâm lý học tích cực bằng cách viết nhật ký tích cực, tập trung vào những điều bạn cảm thấy biết ơn và hạnh phúc, và thực hiện các hoạt động tích cực như yoga, thiền định, hay tập thể dục.

4. Lợi ích của việc kiềm chế cảm xúc

Cải thiện sức khỏe tinh thần

Kiềm chế cảm xúc là một kỹ năng quan trọng trong việc quản lý tâm trạng và cải thiện sức khỏe tinh thần. Khi chúng ta kiểm soát được cảm xúc của mình, chúng ta có thể tránh những phản ứng quá mức, giảm thiểu stress và cải thiện tâm trạng.

Có một số cách để kiềm chế cảm xúc, bao gồm:

- Điều chỉnh thở: Thở sâu và chậm là một cách hiệu quả để kiểm soát cảm xúc. Khi bạn tập trung vào hơi thở của mình, bạn sẽ cảm thấy bình tĩnh hơn và có thể dễ dàng kiểm soát cảm xúc của mình.

- Thực hiện các kỹ thuật thư giãn: Thực hiện các kỹ thuật thư giãn như yoga, tai chi, hoặc học cách massage chân có thể giúp bạn giảm stress và kiềm chế cảm xúc.

- Tập trung vào điều tích cực: Tập trung vào điều tích cực trong cuộc sống của bạn có thể giúp bạn tập trung vào những điều tích cực hơn là những điều tiêu cực.

- Đi bộ hoặc tập thể dục: Hoạt động thể dục có thể giúp bạn giảm stress và giúp bạn kiểm soát cảm xúc của mình.

- Thực hiện các hoạt động thú vị: Thực hiện các hoạt động thú vị như nghe nhạc, xem phim, đọc sách, hay tham gia các hoạt động ngoài trời có thể giúp bạn giảm stress và giúp bạn kiểm soát cảm xúc của mình.

Kiềm chế cảm xúc giúp bạn cải thiện sức khỏe tinh thần

Nâng cao khả năng quyết định

Kiềm chế cảm xúc có thể giúp bạn nâng cao khả năng quyết định của mình. Khi chúng ta kiểm soát được cảm xúc của mình, chúng ta có thể đưa ra quyết định một cách bình tĩnh và chính xác hơn.

Khi chúng ta bị áp lực và căng thẳng, chúng ta thường có xu hướng ra quyết định theo cảm xúc thay vì theo lý trí. Điều này có thể dẫn đến các quyết định không tốt hoặc không hợp lý. Tuy nhiên, nếu chúng ta có thể kiểm soát được cảm xúc của mình, chúng ta có thể tập trung vào các yếu tố quan trọng của quyết định và đưa ra quyết định thông minh hơn.

Bên cạnh đó, việc kiểm soát cảm xúc cũng giúp chúng ta tránh những phản ứng bất hợp lý và hành động thiếu suy nghĩ. Thay vì đưa ra quyết định dựa trên cảm xúc, chúng ta có thể đánh giá tình huống một cách khách quan và đưa ra quyết định dựa trên những thông tin và dữ liệu chính xác.

Vì vậy, kiềm chế cảm xúc là một kỹ năng quan trọng để nâng cao khả năng quyết định của chúng ta. Chúng ta có thể rèn luyện kỹ năng này bằng cách thực hiện các kỹ thuật thư giãn, tập trung vào điều tích cực, tập thể dục và tránh các tình huống gây stress.

Tóm lại, kiềm chế cảm xúc là một kỹ năng quan trọng để cải thiện sức khỏe tinh thần. Bạn có thể thực hiện các kỹ thuật thư giãn, tập trung vào điều tích cực, thực hiện các hoạt động thú vị và tập thể dục để giúp bạn kiểm soát cảm xúc của mình và cải thiện tâm trạng của mình.

Tạo sự ổn định và hài lòng trong cuộc sống

Kiềm chế cảm xúc có thể giúp bạn tạo ra sự ổn định và hài lòng trong cuộc sống. Khi chúng ta kiểm soát được cảm xúc của mình, chúng ta có thể đối mặt với các tình huống khó khăn một cách bình tĩnh hơn và giữ được tâm lý ổn định trong thời gian dài.

Việc không kiểm soát được cảm xúc thường dẫn đến cảm giác lo lắng, căng thẳng và không ổn định. Khi ta cảm thấy mất kiểm soát trước cảm xúc, ta có thể bị dẫn đến những quyết định sai lầm hoặc hành động thiếu suy nghĩ. Điều này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần và thậm chí cả sức khỏe thể chất của chúng ta.

Khi chúng ta kiểm soát được cảm xúc của mình, chúng ta có thể tạo ra một tâm trạng ổn định hơn, dễ dàng xử lý các tình huống khó khăn và đưa ra quyết định chính xác. Ngoài ra, chúng ta có thể giảm thiểu các cảm giác tiêu cực và tăng cường cảm giác hài lòng và hạnh phúc trong cuộc sống.

Vì vậy, kiểm soát cảm xúc là một kỹ năng quan trọng để tạo ra sự ổn định và hài lòng trong cuộc sống. Chúng ta có thể rèn luyện kỹ năng này thông qua việc thực hiện các kỹ thuật thư giãn, tập trung vào điều tích cực và tập thể dục.

Có thể nói, cách kìm nén cảm xúc chính là một kỹ năng quan trọng giúp hình thành nhân cách của mỗi con người. Vì thế không phải ngày một ngày hai mà có thể thay đổi ngay được. Hy vọng rằng với những kiến thức bổ ích này, sẽ giúp các bạn có một cái nhìn đúng đắn cũng có được câu trả lời làm thế nào để kiềm chế cảm xúc đồng thời nắm trọn được kỹ năng có trong khóa học quản trị cảm xúc giúp bạn thay đổi bản thân một cách ngoạn mục.

Chúc bạn thành công!