Phép lịch sự là gì? Phép lịch sự cơ bản bố mẹ cần dạy con

Có thể nói, lịch sự là chìa khóa “vàng” giúp hình thành nhân cách của mỗi con người, nhất là đối với trẻ nhỏ. Vậy, các bậc cha mẹ cần dạy con những phép lịch sự tối thiểu nào? Hãy cùng UNICA tham khảo bài viết dưới đây nhé!

1. Phép lịch sự là gì?

Thế nào là lịch sự? Phép lịch sự là tất cả những cách ăn nói và ứng xử với bạn bè nhã nhặn. Nhờ phép lịch sự mà bạn có thể gây được thiện cảm với những người xung quanh. Tuy nhiên, phép lịch sự đòi hỏi bạn phải thành thực và luôn tôn trọng người khác.

2. Vai trò của phép lịch sự trong giao tiếp

Hình thành nhân cách, gây ấn tượng tốt

Phép lịch sự trong giao tiếp có thể giúp hình thành nhân cách tốt của một người bởi vì nó thể hiện sự tôn trọng và quan tâm đến người khác, đó là một đặc tính quan trọng của một cá nhân có đạo đức và có phẩm chất tốt.

Khi một người thể hiện phép lịch sự trong giao tiếp, họ sẽ thể hiện sự lịch sự, tôn trọng, sự chấp nhận và sự quan tâm đến người khác. Họ sẽ nói chuyện với người khác một cách lịch sự, không làm phiền hoặc gây khó chịu cho người đối diện. Họ sẽ cố gắng tránh sử dụng ngôn ngữ không thích hợp và giữ một thái độ lịch sự, chuyên nghiệp trong các tình huống khác nhau.

Việc thể hiện phép lịch sự trong giao tiếp cũng giúp tạo ra một môi trường làm việc tích cực, thân thiện và hỗ trợ, làm cho mọi người cảm thấy thoải mái và động viên họ cùng hợp tác để đạt được mục tiêu chung. Điều này sẽ giúp cải thiện mối quan hệ giữa các cá nhân và tạo ra một sự đoàn kết chặt chẽ hơn.

Tạo được mối quan hệ tốt

Phép lịch sự là một yếu tố quan trọng giúp bạn tạo được mối quan hệ tốt với mọi người xung quanh, bởi vì nó thể hiện sự tôn trọng và quan tâm đến người khác, cũng như khả năng tương tác và giao tiếp một cách lịch sự và hiệu quả.

Khi bạn thể hiện phép lịch sự, người khác sẽ cảm thấy được quan tâm và tôn trọng, và do đó sẽ dễ dàng hơn để xây dựng mối quan hệ tốt với bạn. Điều này đặc biệt đúng trong các tình huống xã hội như hội họp, buổi tiệc, hội thảo, hoặc trong môi trường làm việc.

Việc sử dụng phép lịch sự trong giao tiếp cũng giúp bạn tạo ra một môi trường làm việc tích cực và khuyến khích sự hợp tác giữa các thành viên của nhóm. Việc thể hiện sự tôn trọng và lịch sự cũng có thể giúp giảm sự xung đột và tăng cường sự hiểu biết và đồng cảm giữa các thành viên của nhóm.

Lịch sự trong giao tiếp giúp bạn tạo dựng mối quan hệ 

Đề cao sự tôn trọng trong giao tiếp

Phép lịch sự là một phần quan trọng của văn hóa giao tiếp và đóng vai trò quan trọng trong việc tôn trọng và duy trì quan hệ tốt với những người xung quanh. Các hành vi và lời nói lịch sự có thể bao gồm:

- Sử dụng từ ngữ lịch sự: sử dụng các từ ngữ như "xin lỗi", "cảm ơn", "xin phép" và "vui lòng" sẽ giúp tôn trọng người khác và truyền đạt thông điệp một cách lịch sự.

- Tôn trọng khoảng cách giữa người khác: trong văn hóa giao tiếp, việc giữ khoảng cách lịch sự và không quá gần gũi là rất quan trọng. Khi giao tiếp, hãy giữ khoảng cách một cách lịch sự và tôn trọng khoảng cách cá nhân của người khác.

- Thể hiện sự lịch sự trong hành động: đóng cửa sau mình, giữ thăng bằng khi đi thang máy, giúp đỡ người khác khi cần thiết, và giữ thái độ lịch sự trong mọi hoàn cảnh đều là các hành động đơn giản nhưng có thể giúp tạo ra một ấn tượng tốt và tôn trọng người khác.

- Nghe và thể hiện sự quan tâm: nghe và hiểu suy nghĩ của người khác là rất quan trọng trong việc tôn trọng họ. Hãy chú ý và thể hiện sự quan tâm khi người khác nói chuyện.

- Giao tiếp lịch sự trên mạng: trong thời đại kỹ thuật số, việc giao tiếp trên mạng xã hội và qua Email là rất phổ biến. Tuy nhiên, cũng rất quan trọng để giữ phép lịch sự trong việc giao tiếp trực tuyến, bao gồm tránh sử dụng ngôn từ thô tục, viết hoa toàn bộ câu, và trả lời Email kịp thời.

Tránh xảy ra xung đột

Phép lịch sự trong giao tiếp có thể giúp tránh xảy ra các xung đột và tạo ra một môi trường giao tiếp tích cực hơn, tạo điều kiện cho sự hiểu biết, đồng cảm và hợp tác giữa các bên.

Việc thể hiện phép lịch sự có nghĩa là bạn đối xử với người khác một cách lịch sự và tôn trọng. Bạn sẽ sử dụng ngôn từ phù hợp, thể hiện sự quan tâm đến cảm xúc của người khác, và tránh sử dụng những từ ngữ hay hành động gây tổn thương cho người khác. Khi bạn thể hiện phép lịch sự, người khác sẽ cảm thấy được quan tâm và tôn trọng, và do đó sẽ ít có khả năng gây ra xung đột.

Ngoài ra, phép lịch sự còn giúp bạn giải quyết xung đột một cách hiệu quả hơn. Bằng cách giữ thái độ bình tĩnh và lịch sự, bạn có thể giúp giảm căng thẳng và tạo điều kiện cho cuộc hội thoại xây dựng và hiệu quả hơn. Bạn cũng có thể giúp đưa ra những lời khuyên xây dựng, giúp các bên đạt được sự thỏa hiệp và giải quyết xung đột một cách văn minh và lịch sự.

3. Các phép lịch sự cơ bản đối với trẻ em

Biết nói lời “cảm ơn”, “xin lỗi” phù hợp

Bố mẹ hãy dạy con cái của mình biết nói làm “cảm ơn” và “xin lỗi” ngay từ khi còn nhỏ để hình thành thói quen sống và nhân cách cho bé. Bởi trẻ con rất dễ mắc sai lầm, nếu bố mẹ thấy con làm sai mà không phạt thì sẽ khiến con dễ được nước mà lấn tới. Dần dần, khi bé làm sai, bị bố mẹ phạt, bé sẽ quay sang ăn vạ và đòi dỗ dành. Đây là một trong những phép lịch sự tối thiểu mà cha mẹ nên dạy cho các bé. 

Vậy nên, bố mẹ cần phải cứng rắn hơn trong việc dạy con đúng cách, học cách ăn nói lịch sự cho con. Tuy nhiên, khi con làm được một điều tốt, hãy động viên bé bằng một câu nói “chúc mừng con yêu, con làm rất tốt” để khích lệ trí não của bé định hướng được những điều nên làm và không nên làm. 

Dạy con học cách nói chuyện lịch sự với người lớn như chào hỏi, có thái độ lễ phép và tôn trọng người lớn,... đây những phép lịch sự tối thiểu khi giao tiếp mà các bậc cha mẹ nào cũng cần dạy con điều này giúp khắc phục tình trạng ngại giao tiếp ở trẻ hiệu quả.

Hãy dạy trẻ cách nói lời cảm ơn và  xin lỗi 

Dạy trẻ phép lịch sự khi đi ăn tiệc

Hướng dẫn bé cách lựa chọn món ăn: Ban đầu, bố mẹ hãy dạy trẻ gọi chọn món ăn phù hợp với sở thích, sau đó hãy đưa ra quyết định cuối cùng và không nên thay đổi khi đã chọn món. Cách làm này vừa thể hiện phép lịch sự lại có thể tôn trọng những người xung quanh.

+ Không thay đổi chỗ ngồi: Trẻ em thường nô đùa, nghịch ngợm nên nhiều gia đình thường “chiều lòng” con bằng việc đưa cho chúng những tập giấy trắng hay đũa, thìa để đùa nghịch hoặc cho bé chạy nhảy lăng xăng trước bữa ăn. Điều này thực sự không tốt đối với trẻ nhỏ. Thay vào đó, hãy bắt trẻ ngồi yên ở một vị trí trong lúc chờ đợi, hoặc bạn có thể ngồi nói chuyện với con để chúng không cảm thấy chán nản. 

+ Hướng dẫn cách sử dụng thìa, dĩa, gia vị: Đi ăn uống ở nhà hàng, bữa tiệc sẽ là cơ hội tốt để bố mẹ dạy con cái phép lịch sự trên bàn ăn. Do đó, hãy hướng dẫn bé cách sử dụng các loại dao, dĩa, gia vị sao cho phù hợp với từng món ăn.

Đừng quên dạy con phép lịch sự trên bàn tiệc

Dạy trẻ phép lịch sự ở các phương tiện giao thông công cộng

Trẻ con thì luôn luôn hiếu động và thích đứng ở vị trí ra vào của xe bus. Cho nên, hãy dặn trẻ ngồi vào đúng vị trí của mình để không ảnh hưởng đến người lên xuống xe, đồng thời tránh được những nguy hiểm có thể xảy ra. Trường hợp, nếu bé vẫn không chịu hợp tác, hãy kể cho bé về các phong cảnh mà xe đi qua để gợi sự hứng thú cho trẻ.

Dạy trẻ phép lịch sự khi đến chơi nhà bạn 

+ Chấp hành nội quy của chủ nhà: Hầu hết, khi đến chơi nhà, người chủ luôn nồng nhiệt và dặn bé “cứ tự nhiên” nhưng cũng không vì thế mà để bé được thoải mái. Mẹ hãy dạy bé cách cư xử đúng mực như: không được nghịch ngợm đồ đạc trong nhà bạn, hoặc nhắc nhở bé không được nô nghịch quá đà,... đây phép lịch sự trong giao tiếp mà các bé cần học đầu đời.

+ Có trách nhiệm: Mỗi khi chơi hoặc ăn xong, mẹ hãy nhắc trẻ thu dọn và sắp xếp đồ chơi gọn gàng, đúng chỗ như ở nhà mình, không nên để người lớn “can thiệp” sâu vào mỗi hoạt động của trẻ. Cách làm này sẽ giúp chủ nhà đánh giá cao về bé và không ngần ngại mời trẻ tới chơi nhà vào những lần sau.

Bạn đọc quan tâm mời tham khảo dấu hiệu giao tiếp kém

Dạy trẻ phép lịch sự khi ở các trung tâm mua sắm

+ Cẩn thận trước từng món hàng: Nếu chẳng may trẻ làm hỏng bất kỳ một món đồ nào thì cha mẹ hãy đưa bé đến quầy thu ngân và đền tiền cho món hàng đó. Trẻ sẽ thấy được trách nhiệm của mình trong chuyện trong chuyện này và sẽ rút kinh nghiệm ở những lần sau. Ngoài ra, cha mẹ nên giải thích cho trẻ hiểu vì sao hành động đó lại không đúng và đừng quên bắt trẻ nhận lội trong trường hợp này.

+ Chờ đợi tới lượt mình: Hãy dạy cho trẻ thói quen xếp hàng khi thanh toán nếu quầy đông người. Tuyệt đối không được chen ngang hoặc hét hò trong lúc đợi tính tiền. 

Dạy con phép lịch sự khi đi mua sắm 

Luôn gõ cửa trước khi vào phòng ai đó.

Phép lịch sự tối thiểu mà cho mẹ cần dạy con ngay từ khi còn bé, là phải luôn luôn gõ cửa trước khi vào phòng ai đó. Mỗi người cần có một khoảng khôn gian riêng tư, kể cả con nhỏ và được người khác tôn trọng. 

Không được chỉ tay vào mặt người đối diện

Khi nói chuyện hành động chỉ tay vào người khác điều đó thể hiện thái độ săm soi làm đối phương cảm thấy rất khó chịu. Để các con hiểu được điều này là một điều không hề dễ, vậy nên cha mẹ hãy thử để con trải nghiệm cảm giác khó chịu đó, khi đã hiểu rồi thì trẻ sẽ không hành động như vậy nữa.

Che miệng khi ho hoặc hắt hơi

Lấy tay che lại miệng khi ho hoặc hắt hơi đó là một cách thể hiện phép lịch sự mà ít bố mẹ để ý tới. Khi ta ho hoặc hắt hơi sẽ có nhiều vi khuẩn bay ra gây ô nhiễm cũng như khó chịu cho người xung quanh đặc biệt nơi đông người. Hãy dạy con lấy tay che miệng khi ho hoặc hắt hơi.

Dọn dẹp sau khi ăn xong

Đây là cách rèn luyện tính tư giác khi còn nhỏ độ tuổi từ 4 - 5  trẻ đã có đủ nhận thức những việc mình cần làm để giúp đỡ cha mẹ.

Hy vọng, với những kiến thức về phép tắc lịch sự cơ bản mà Unica chia sẻ, các bậc cha mẹ sẽ có một hành trang nuôi dạy con đúng cách hơn. Ngoài ra, khoá học nghệ thuật giao tiếp của Unica sẽ còn mang đến cho bạn đọc những kiến thức về từ cơ bản đến nâng cao. Giúp bạn vận dụng một cách đơn giản và hiệu quả trong cuộc sống. 

Để biết thêm những kiến thức hay, kỹ năng mềm giúp cho cuộc sống và công việc của bạn trở lên đơn giản hơn cùng theo dõi khóa học thuyết trình online từ các chuyên gia của chúng tôi.

Cảm ơn và chúc các bạn thành công!