Kỹ năng giải quyết vấn đề là gì? Quy trình rèn luyện

Giải quyết vấn đề là một trong số những kỹ năng mềm vô cùng cần thiết đối với tất cả mọi người. Trong kinh doanh, kỹ năng giải quyết vấn đề tốt  giúp các nhà lãnh đạo giải quyết công việc một được thuận lợi và suôn sẻ hơn. Bên cạnh đó không phải ai cũng có kỹ năng giải quyết vấn đề một cách thấu đáo. Trong bài viết dưới đây UNICA sẽ chi tiết đến bạn kỹ năng giải quyết vấn đề nhanh chóng mà hiệu quả. Cùng theo dõi nhé!

Kỹ năng giải quyết vấn đề là gì? 

- Kỹ năng giải quyết vấn đề hay còn gọi là Problem solving Skills được hiểu là khả năng xử lý tình huống và đưa ra những quyết định khi gặp những tình huống bất ngờ. 

- Cuộc sống luôn có những đổi xung quanh và các tình huống bất ngờ sẽ xảy ra ở những chiều hướng khác nhau đòi hỏi bạn phải linh hoạt. Vậy nên bạn phải thường xuyên trau dồi kiến thức, kỹ năng sống.

- Đây là kỹ năng quan trọng ứng dụng trực tiếp vào cuộc sống, tránh trường hợp bạn rơi vào tính huống khó như lúng túng không có câu trả lời.

Tầm quan trọng của kỹ năng giải quyết vấn đề

Trên thực tế, kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định có vai trò vô cùng quan trọng và là kỹ năng mềm không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta đặc biệt quan trọng trong việc đào tạo leadership.

Những tình huống phát sinh có thể được diễn ra hàng ngày và bạn khó lòng có thể tránh khỏi. Khi đó, bạn cần phải tìm ra hướng giải quyết tốt nhất để hạn chế những rủi ro trong tương lai. Học cách giải quyết vấn đề sẽ giúp bạn có sự tự tin, bình tĩnh và đưa ra phương án xử lý tối ưu nhất. Nhờ quá trình xác định, đánh giá và phân tích theo nhiều chiều hướng khác nhau mà bạn có một sự lựa chọn đúng đắn và làm chủ những vấn đề phát sinh.

Nhân tố ảnh hưởng đến kỹ năng giải quyết vấn đề

Nhân tố ảnh hưởng đến kỹ năng giải quyết vấn đề

Có rất nhiều nhân tố gây khác nhau ảnh hưởng đến kỹ năng xử lý vấn đề. Trong đó, kỹ năng phân tích, kỹ năng giao tiếp và kỹ năng ra quyết định cũng như tư duy phản biện chính là những nhân tố mà bạn cần lưu ý.

- Kỹ năng phân tích: Muốn giải quyết được mọi vấn đề tận gốc bạn phải có khả năng phân tích. Bạn phải phân tích nguyên nhân của vấn đề từ đó thì mới có thể đưa ra cách xử lý phù hợp.

- Kỹ năng ra quyết định: Rất nhiều người thường gặp khó khăn trong việc ra quyết định, họ thường do dự không biết nên lựa chọn phương án nào mới khả thi. Để có thể xử lý mọi tình huống thì bắt buộc bạn phải có kỹ năng ra quyết định, lựa chọn hướng giải quyết và đánh giá kết quả đạt được. 

- Kỹ năng giao tiếp: Khi gặp những tình huống éo le trong khâu giải quyết, bạn có thể trao đổi với những người có liên quan để am hiểu hơn, từ đó nâng cao sự chắc chắn trong quyết định của bạn. Ngoài ra 

- Tư duy phản biện: Với tư duy phản biện tốt, bạn có thể đưa ra những suy luận sắc bén, diễn đạt dễ hiểu cũng như sự mạch lạc và logic. Đồng thời, họ cũng có thể nhanh chóng phát hiện ra những sơ hở và thiếu khoa học trong - những lập luận được đưa ra trước đó.

Có thể thấy để giải quyết vấn đề một cách êm đẹp, hợp tình hợp lý thì đòi hỏi bạn phải kết hợp rất nhiều kỹ năng khác nhau. Một điều quan trọng bạn cần ghi nhớ đó là phải thực hành nhiều. Khi đã thực hành nhiều tình huống thực tế, bạn sẽ rút ra nhiều bài học cho bản thân

Những bước để rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề

1. Xác định vấn đề 

Xác định vấn đề 

Đây được coi là bước cực kỳ quan trọng và không thể bỏ qua trước khi bạn bắt tay vào giải quyết một công việc nào đó. Tuy nhiên, nhiều nhà quản lý vẫn thường “vội” bỏ qua bước này để đi đến luôn bước giải pháp trong khi vẫn chưa xác định rõ vấn đề là gì. Lời khuyên dành cho bạn là trước khi “cố” tìm hướng giải quyết vấn đề, trước tiên hãy xem xét kỹ mọi việc bằng cách tự đặt ra câu hỏi: “chuyện gì sẽ xảy ra nếu?”, “nếu như vấn đề này không thực hiện được thì?”. Từ đó, bạn sẽ hiểu rõ hơn về vấn đề đã xảy ra để có một giải pháp thích hợp, hiệu quả

2. Đề ra mục tiêu

Việc này giúp bạn xác định được mục tiêu cuối cùng mà bạn phải chinh phục, để có hướng đi đúng đắn cho mình. Nếu bạn làm việc không có mục tiêu sẽ rất dễ đi theo hướng không tốt làm ảnh hưởng đến hiệu quả công việc. Mỗi người sẽ có mục tiêu và kế hoạch cụ thể do vậy mà việc này sẽ giúp bạn xác định được hướng đi chiến lược một cách phù hợp nhất. Mọi thứ sẽ được định sẵn và bạn sẽ chỉ việc bước tiếp theo để chinh phục mục tiêu đã đặt ra.

3. Tìm người có năng lực để giải quyết vấn đề

Tìm người có năng lực để giải quyết vấn đề

Trong trường hợp, bạn không am hiểu nhiều về lĩnh vực hay vấn đề đó, hãy xem xét vấn đề ở mọi góc độ và từng khía cạnh khác nhau để tìm ra một người cùng bạn giải quyết vấn đề thích hợp. Bởi nếu bạn không có quyền hạn hay năng lực để giải quyết thì việc tìm một sự trợ giúp từ người khác sẽ nhanh chóng tìm ra được nguyên nhân và cách khắc phục kịp thời. Hoặc phải có kỹ năng xử lý nhân viên có vấn đề để chọn ra những người thực sự có năng lực cao.

4. Chọn giải pháp phù hợp

- Sau khi đã tìm ra được nguyên nhân cốt lõi của vấn đề, bạn hãy nhanh chóng tìm ra một giải pháp phù hợp để có thể khắc phục vấn đề sớm nhất, tránh gây nên những tổn thất nặng nề về kinh tế cũng như tiền bạc.

- Cách rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề tốt nhất, bạn hãy cố gắng đưa ra nhiều giải pháp cụ thể và chỉ ra ưu, nhược điểm của từng giải pháp để so sánh. Và bạn cũng đừng quên ghi chép thật tỉ mỉ để đánh giá mức độ khả thi của từng giải pháp đó.

- Cuối cùng, sau khi đã tổng hợp, bạn hãy đưa ra kết luận cuối cùng để đưa ra một giải pháp tối ưu nhất. 

Giải pháp phù hợp

Lưu ý rằng, giải pháp bạn chọn phải đáp ứng được 3 yếu tố:

- Có tác dụng giải quyết vấn đề trong thời gian dài

- Có tính khả thi

- Có tính hiệu quả, mang lại lợi nhuận cao

- Có tính sáng tạo 

5. Thực thi giải pháp và theo dõi

- Khi bạn tin rằng mình đã hiểu được vấn đề và biết cách giải quyết nó, bạn có thể bắt tay vào hành động. Tuy nhiên, để đảm bảo các giải pháp được thực thi hiệu quả, nhà quản lý cần phải xác định ai là người có liên quan đến dự án này? ai là người chịu trách nhiệm chính trong việc thực thi giải pháp, thời gian để thực hiện là bao lâu, những nguồn lực sẵn có khác,...

- Các nhà lãnh đạo cần lựa chọn phong cách lãnh đạo riêng cho mình để có thể được kêu gọi để chỉ đạo những người khác thực hiện giải pháp, "bán" giải pháp hoặc giải quyết vấn đề nhân sự hỗ trợ việc thực hiện với sự giúp đỡ của những người khác. Lôi kéo những người khác tham gia vào việc thực hiện là một cách hiệu quả để thu hút sự ủng hộ và hỗ trợ cũng như giảm thiểu khả năng xảy ra những thay đổi tiếp theo.

- Bất kể giải pháp được triển khai như thế nào, các kênh phản hồi phải được tích hợp vào quá trình triển khai. Điều này cho phép theo dõi và kiểm tra liên tục các sự kiện thực tế so với mong đợi. Giải quyết vấn đề và các kỹ thuật được sử dụng để đạt được sự rõ ràng, sẽ hiệu quả nhất nếu giải pháp vẫn được duy trì và được cập nhật để đáp ứng với những thay đổi trong tương lai.

6. Đánh giá hiệu quả và rút kinh nghiệm

 Đánh giá hiệu quả

Đây được coi là bước cuối cùng sau khi đã đưa giải pháp vào thực hiện. Việc đánh giá hiệu quả sẽ giúp bạn nhìn nhận được vấn đề một cách tốt nhất. Đồng thời, nó cũng là một bài học kinh nghiệm khi bạn thực hiện những vấn đề khác sẽ không gặp phải những trường hợp tương tự. 

Một vài lời khuyên dành cho bạn khi giải quyết vấn đề:

- Cần bình tĩnh và tỉnh táo để tìm ra được nguyên nhân của vấn đề thay vì quá lo lắng đông thời bạn cần có kỹ năng giải quyết mâu thuẫn

- Không nên than vãn, khó chịu và bực bội sẽ ảnh hưởng đến công việc

- Cởi mở và không được nản chí “thất bại là mẹ thành công”

Tổng kết

Hy vọng, với 5 bước chúng tôi đã chia sẻ trên đây sẽ là động tác giúp các bạn có một kỹ năng giải quyết vấn đề hiệu quả nhất. Có thể nói rằng kỹ năng mềm đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống và công việc. Một người có kỹ năng mềm tốt họ sẽ thường gặt hái được nhiều thành công và tự tin hơn. Để làm được điều này bạn cần thường xuyên trau dồi học hỏi kiến thức thực tế hoặc tham gia các khóa học phát triển bản thân tại các công ty đào tạo trực tuyến.

Cảm ơn bạn đã quan tâm theo dõi!