Kỹ năng đặt câu hỏi là gì? Nguyên tắc và ví dụ cách đặt câu hỏi

Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, kỹ năng đặt câu hỏi đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp bạn nâng cao hiệu quả giao tiếp. Đây là một trong những kỹ năng vô cùng cần thiết dù bạn đang hoạt động trong bất cứ lĩnh vực và ngành nghề nào. Vậy kỹ năng đặt câu hỏi là gì? cách đặt câu hỏi trong giao tiếp hiệu quả nhất. Mời bạn đọc tìm hiểu cùng Unica thông qua nội dung bài viết dưới đây nhé. 

Kỹ năng đặt câu hỏi là gì?

- Việc đặt câu hỏi có hiệu quả thể hiện ở việc bạn sử dụng những câu hỏi đúng chủ đề, câu hỏi mở để người trả lời dễ dàng có thể đáp ứng thông tin mà bạn muốn đạt được trong quá trình giao tiếp. 

Nghệ thuật đặt câu hỏi trong giao tiếp

- Cách đặt câu hỏi hay trong giao tiếp khi đặt câu hỏi đúng sẽ thúc đẩy sự tương tác giữa người hỏi và người được hỏi. Các câu hỏi hiệu quả tập trung vào việc gợi ra quy trình, tức là “ làm thế nào” và “ tại sao“, trái ngược với các câu trả lời chỉ nêu chi tiết “cái gì”. Sử dụng kỹ năng đặt câu hỏi để tạo ra cơ hội cho người được hỏi phân tích suy nghĩ của chính mình, giúp đẩy nhanh hoạt động giao tiếp diễn ra có mục đích và hiệu quả hơn.

- Ngoài ra, kỹ năng đặt câu hỏi cũng phải trải qua quá trình học tập, làm việc, tiếp xúc bạn mới có thể biết đặt những câu hỏi hay, đúng chủ đề đây được coi là nghệ thuật giao tiếp mang lại hiệu quả cao.

Tại sao kỹ năng đặt câu hỏi lại quan trọng trong giao tiếp?

Kỹ năng đặt câu hỏi là một kỹ năng quan trọng trong giao tiếp vì nó cho phép chúng ta tìm hiểu, chia sẻ thông tin và hiểu rõ hơn về ý kiến của người khác.

- Tạo dựng mối quan hệ: Việc đặt câu hỏi là bạn đang thể hiện sự quan tâm và tôn trọng đến người đối diện, giúp tạo dựng một mối quan hệ bền chặt hơn.

- Hiểu rõ hơn về ý kiến của người khác: Bằng cách đặt câu hỏi, bạn có thể hiểu rõ hơn về quan điểm, ý kiến cũng như suy nghĩ của người khác về một vấn đề cụ thể.

- Chia sẻ thông tin: Đặc biệt người khác sẽ trả lời và chia sẻ thông tin với bạn. Điều này giúp nâng cao cơ hội để bạn học hỏi và tiếp thu những  kiến thức mới.

- Giúp giải quyết vấn đề: Đồng thời bạn có thể hiểu được những vấn đề, khó khăn mà người khác đang gặp phải. Từ đó, đưa ra các giải pháp và hướng dẫn để giúp họ giải quyết các vấn đề.

- Xây dựng tầm nhìn rõ ràng: Ngoài ra còn giúp cho bản thân hiểu rõ hơn về vấn đề và có thể xây dựng một tầm nhìn rõ ràng hơn về tình hình, từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn.

Nguyên tắc trong kỹ năng đặt câu hỏi cần nắm chắc

Đặt câu hỏi là một kỹ năng giao tiếp, hỏi và đáp giúp trao đổi thông tin và nối dài cuộc nói chuyên. Nếu biết cách đặt câu hỏi, bạn sẽ có được những câu trả lời hữu ích, cần thiết. Nhưng phải nắm rõ các nguyên tắc đặt câu hỏi trong giao tiếp như sau:

Xác định mục đích câu hỏi

Học cách đặt câu hỏi

Nguyên tắc khi đặt câu hỏi đầu tiên chính là bạn cần đặt ra câu hỏi có mục đích rõ ràng, có chính xác thông tin chính xác mà mình muốn tìm hiểu. Một câu hỏi mơ hồ, lan man dễ khiến người trả lời khó khăn trong việc giải đáp và làm mình mất đi cơ hội tìm kiếm được thông tin như mình đang mong muốn.

Dựa trên mối quan hệ để đặt câu hỏi

- Phải tùy thuộc vào mối quan hệ của bạn với đối phương để đặt câu hỏi chính là một trong những kỹ năng đặt câu hỏi tốt. Dựa trên mối quan hệ giúp các bạn sử dụng đại từ nhân xưng phù hợp trong cuộc nói chuyện.

- Xác định rõ mối quan hệ thì bạn mới tìm được đại từ nhân xưng cũng như phong cách nói chuyện phù hợp. Chẳng hạn, với đối tác và khách hàng cần mang sự lịch thiệp, thuyết phục; với anh em họ hàng thì sử dụng từ ngữ giản dị, giao tiếp với cấp trên thì khiêm tốn, lịch sự 

Sử dụng ngôn từ, thái độ phù hợp

- Khi đặt câu hỏi, bạn nên chú ý đến ngôn từ và thái độ của mình. Một câu hỏi tốt là câu hỏi sử dụng từ ngữ thích hợp với vốn từ, trình độ và kinh nghiệm của người được hỏi. Không nên hỏi quá dồn dập, hỏi một lúc quá nhiều câu hoặc hạn chế sử dụng những thuật ngữ chuyên môn khi hỏi đối phương nếu họ không biết về lĩnh vực đó. Nếu câu hỏi có nội dung nhạy cảm, tế nhị thì nên đặt câu hỏi một cách tinh tế, tránh trường hợp quá sỗ sàng trường hợp này cũng được áp dụng trong cách nói chuyện có duyên giành cho phụ nữ.

Học cách lắng nghe chân thành và tôn trọng đối phương

- Dù đặt câu hỏi với mục đích gì đi chăng nữa, cần thể hiện thái độ chân thành lắng nghe, đang rất quan tâm đến câu chuyện của họ.

Kỹ năng đặt và trả lời câu hỏi

- Sau khi đặt câu hỏi, cần để người trả lời có thời gian suy nghĩ, không nên hỏi dồn dập. Bạn phải quan sát được phản ứng của họ để hiểu rõ họ thực sự muốn nói gì.

- Việc bạn chăm chú lắng nghe cũng kích thích họ tiếp tục bày tỏ rõ ý kiến, quan điểm của bản thân hơn. Lắng nghe sẽ giúp người được hỏi cảm thấy được tôn trọng, bày tỏ ý kiến đồng thời tạo mối quan hệ tốt đẹp hơn Quan sát thái đội và phản ứng của người được hỏi để hiểu đối phương thật sự cần gì mà muốn gì. Ngoài ra, người đặt câu hỏi chú ý không nên đặt quá nhiều câu hỏi một cách dồn dập và mang tính chất mơ hồ trong quá trình giao tiếp. 

Top 5 kỹ năng đặt câu hỏi trong giao tiếp

Kỹ năng đặt câu hỏi không chỉ là vấn đề hỏi đáp đơn thuần. Qua câu hỏi, đối phương cũng có thể nhận xét, đánh giá về văn hóa của bạn. Từ đó, để nâng cao hiệu quả giao tiếp bạn cần trau dồi thêm kỹ năng trả lời chứ không riêng gì kỹ năng đặt câu hỏi. Có như thế thì các bạn mới có thể giao tiếp tốt được.

1. Kỹ năng đặt câu hỏi mở

Câu hỏi mở trong giao tiếp sẽ dẫn đến câu trả lời dài hơn và thường bắt đầu bằng cụm từ cái gì, tại sao hay bằng cách nào. Các câu hỏi mở yêu cầu suy nghĩ nhiều hơn một chút và thường khuyến khích thảo luận và xây dựng rộng rãi hơn. Chúng không thể được trả lời bằng một câu trả lời có hoặc không đơn giản. Ví dụ: “bạn nghĩ gì về sếp của bạn?” Hoặc “tại sao bạn chọn chiếc xe đó?”

2. Kỹ năng đặt câu hỏi thăm dò

Những câu hỏi này rất hữu ích để làm rõ và khuyến khích người khác cho bạn biết thêm thông tin về một chủ đề.. Câu hỏi thăm dò được sử dụng để tìm kiếm thông tin về một vấn đề cụ thể khi người nói đang cố tránh né. Câu hỏi thăm dò giúp bạn hiểu rõ, thấu đáo hơn vấn đề mà cuộc trò chuyện đang nói tới. Ngoài ra sử dụng các câu hỏi thăm dò sẽ giúp nội dung hỏi đào sâu hơn và cung cấp bức tranh đầy đủ hơn

Ví dụ: “Khi nào dự án của bạn hoàn thành, bạn có thể gửi nó qua Email cho tôi được không ?”

Câu hỏi về kỹ năng đặt câu hỏi

3. Kỹ năng đặt câu hỏi hàng đầu

- Những câu hỏi này được thiết kế để dẫn người trả lời đến một lộ trình tích cực hoặc tiêu cực mong muốn nhất định.

- Ví dụ về kỹ năng đặt câu hỏi: Ở nơi làm việc, bạn có thể gặp phải những câu hỏi hàng đầu như: “Bạn có vấn đề gì với dự án không?”, Hoặc “bạn có thích làm việc với dự án đó không?” Câu hỏi đầu tiên gợi cho người trả lời một phản ứng tiêu cực một cách tinh tế; cái sau theo hướng tích cực. Hỏi 'bạn đã làm thế nào với dự án đó' sẽ giúp bạn có câu trả lời cân bằng hơn.

- Các câu hỏi dẫn đầu cũng có thể liên quan đến một lời kêu gọi ở cuối được thiết kế để ép buộc người trả lời đồng ý với người nói. Ví dụ, “dự án này đang diễn ra tốt đẹp, phải không?” khuyến khích người trả lời nói “có”.

- Nếu bạn đang làm công việc chăm sóc khách hàng bạn sẽ quan tâm tới việc nên đặt những câu hỏi như thế nào để nhận được nhiều thông tin nhất từ đối tác giao tiếp, bởi khi có nhiều thông tin về họ bạn mới có thể khai thác cũng như đưa ra những phương án hữu ích cho họ từ đó bạn kiếm được lợi nhuận từ đây. Điều này đòi hỏi bạn cần có kỹ năng đặt câu hỏi tốt giúp họ đưa ra những thông tin quan trọng. 

4. Kỹ năng đặt câu hỏi giả thuyết

Các câu hỏi giả thuyết có thể được sử dụng để khám phá các chủ đề chưa biết và thay đổi tiến trình của một cuộc thảo luận. Ví dụ, hãy hỏi: "Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng tôi làm theo cách này? "

Kỹ năng đặt câu hỏi hiệu quả

5. Kỹ năng đặt câu hỏi thay thế

Các câu hỏi thay thế có thể được sử dụng để giúp một nhóm đưa ra quyết định giữa các lựa chọn thay thế và đạt được sự nhất trí hoặc đồng thuận về một dự án hoặc một ý tưởng. Sử dụng câu hỏi này để cho người trả lời dễ hiểu được câu hỏi của bạn hơn.

6. Dùng câu hỏi tu từ

Nghệ thuật đặt câu hỏi tu từ thường sử dụng câu hỏi tu từ muốn người nghe dễ dàng đồng thuận và tham gia vào cuộc trò chuyện với bạn

Ví dụ: Kế hoạch này của Line tốt đúng không? 

Bạn sẽ nhận được câu trả lời như: "Đúng, tôi cũng rất thích làm việc với người có sáng tạo trong công việc"

Ví dụ về kỹ năng đặt câu hỏi

Dưới đây là một số vkỹ năng đặt câu hỏi trong đàm phán các bạn có thể tham khảo:

- Đối với một nhân viên mới:

Bạn đã làm việc ở đây bao lâu rồi?

Công việc của bạn là gì?

Bạn thấy điều gì là thú vị nhất ở công việc này?

Những câu hỏi hay trong giao tiếp

- Đối với một khách hàng:

Bạn đang tìm kiếm sản phẩm gì?

Bạn đã từng mua sản phẩm này trước đây chưa?

Bạn đang muốn mua sản phẩm để sử dụng cho mục đích gì?

- Đối với một đồng nghiệp:

Bạn đã xử lý vấn đề này như thế nào?

Bạn nghĩ vấn đề này có thể giải quyết ra sao?

Bạn đề xuất giải pháp gì để giải quyết vấn đề này?

- Đối với một người bạn:

Bạn đã làm gì trong cuối tuần vừa rồi?

Bạn thích đi đâu vào mùa thu này?

Bạn có kế hoạch gì cho kỳ nghỉ lễ sắp tới không?

Tổng kết

Tóm lại ngoài việc đặt những câu hỏi trong giao tiếp hay, hiệu quả bạn cần một quá trình nhất đinh. Tập lắng nghe, quan sát khi đó bạn hiểu được vấn đề thì mới có thể đặt ra được câu hỏi đúng

Như vậy thông qua bài viết trên đây, Unica đã cùng bạn tìm hiểu 5 kỹ năng đặt câu hỏi và một số lưu ý trong quá trình đặt câu hỏi.