VPS là gì? Nguyên lý hoạt động? Ưu, nhược điểm

VPS là một giải pháp lưu giữ website được rất nhiều người quan tâm. Nếu bạn làm việc trong lĩnh vực lập trình web chắc chắn bạn đã từng nghe đến giải pháp này. Hiện nay, VPS được ứng dụng khá rộng rãi để lưu trữ website, dữ liệu một cách an toàn, hiệu quả và tiết kiệm chi phí nhất. Sau đây, Unica sẽ chia sẻ VPS là gì? Nguyên lý hoạt động như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay. 

VPS là gì? 

VPS là viết tắt của từ Virtual Private Server nghĩa tiếng việt là máy chủ ảo riêng, là một dạng máy chủ ảo được tạo ra bằng cách phân chia một máy chủ vật lý thành nhiều máy chủ nhỏ hơn bằng công nghệ ảo hóa. Mỗi VPS sẽ   hoạt động độc lập như một máy tính riêng biệt, có đầy đủ các thông số cấu hình riêng như CPU, RAM, ổ cứng, hệ điều hành và quyền truy cập cao nhất.

Tìm hiểu khái niệm về VPS

Điểm nổi bật của VPS là khả năng tách biệt tài nguyên, giúp người dùng không phải chia sẻ hiệu suất với các VPS khác trên cùng máy chủ vật lý. Nhờ đó, bạn có thể cài đặt phần mềm, lưu trữ dữ liệu, vận hành website, hoặc thực hiện bất kỳ thao tác nào giống như đang sử dụng một máy chủ thật sự.

VPS Hosting là gì?

VPS Hosting (Virtual Private Server Hosting) là dịch vụ cho thuê máy chủ ảo riêng, cho phép người dùng chạy website hoặc ứng dụng web một cách độc lập. VPS được tạo ra bằng công nghệ ảo hóa trên một máy chủ vật lý, chia tách tài nguyên như: CPU, RAM, ổ cứng và hệ điều hành thành từng phần riêng biệt cho từng người dùng. Nhờ đó, bạn có toàn quyền kiểm soát máy chủ ảo của mình, từ việc truy cập thông qua giao thức SSH, đến cài đặt phần mềm và tùy chỉnh cấu hình hệ thống theo nhu cầu.

So với web hosting truyền thống, VPS Hosting mang lại nhiều lợi thế vượt trội. Tốc độ xử lý nhanh, bảo mật tốt hơn, khả năng mở rộng linh hoạt và chi phí tối ưu là những điểm mạnh nổi bật nhất. VPS Hosting là giải pháp lý tưởng cho các website có lượng truy cập lớn, yêu cầu tài nguyên cao hoặc cần mức độ tùy biến hệ thống cao.

Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả VPS Hosting, người dùng cần có kiến thức nền tảng về mạng, hệ điều hành và kỹ năng quản trị máy chủ. Việc cấu hình, cài đặt và bảo trì hệ thống đòi hỏi sự hiểu biết nhất định để tránh rủi ro trong quá trình vận hành.

VPS Hosting là gì?

Nguyên lý hoạt động của máy chủ ảo riêng VPS

VPS hoạt động dựa trên công nghệ ảo hóa – một công nghệ cho phép chia nhỏ một máy chủ vật lý thành nhiều máy chủ ảo độc lập. Mỗi VPS là một "phân vùng riêng biệt" với tài nguyên riêng như: CPU, RAM, ổ cứng, hệ điều hành,... và hoạt động như một máy chủ thật sự.

Quá trình này diễn ra như sau:

• Tạo lớp ảo hóa trên máy chủ vật lý: Trên máy chủ vật lý nhà cung cấp cài đặt phần mềm ảo hóa. Phần mềm này chịu trách nhiệm tạo ra nhiều môi trường máy chủ ảo khác nhau – chính là các VPS.

• Cấp phát tài nguyên riêng biệt: Mỗi VPS được cấp một phần tài nguyên nhất định (RAM, CPU, dung lượng lưu trữ, băng thông...). Dù dùng chung hạ tầng phần cứng, các VPS không ảnh hưởng lẫn nhau.

• Hệ điều hành độc lập: Mỗi VPS có thể cài đặt hệ điều hành riêng biệt (Windows, Linux,...), giống như một máy chủ thật. Người dùng có thể cài đặt phần mềm, thay đổi cấu hình hệ thống, khởi động lại VPS mà không ảnh hưởng đến các VPS khác.

• Quản trị từ xa qua SSH hoặc control panel: Người dùng có thể truy cập VPS từ xa thông qua SSH (đối với Linux) hoặc Remote Desktop (đối với Windows). Ngoài ra, nhiều nhà cung cấp còn tích hợp bảng điều khiển (Control Panel) để người dùng dễ dàng quản lý máy chủ của mình.

Nhờ cách hoạt động này, VPS vừa tận dụng hiệu quả tài nguyên của máy chủ vật lý, vừa mang đến cho người dùng sự linh hoạt và quyền kiểm soát như một máy chủ riêng thực thụ, nhưng với chi phí thấp hơn nhiều so với thuê Dedicated Server.

Nguyên lý hoạt động của máy chủ ảo riêng VPS

Ưu nhược điểm của VPS

Nếu bạn vẫn đang phân vân k biết liệu máy chủ riêng ảo có phải là sự lựa chọn hay không vì hãy tham khảo chi tiết những ưu, nhược điểm của VPS mà chúng tôi chia sẻ dưới đây nhé

Ưu điểm

Nhờ ứng dụng công nghệ ảo hóa giúp tách biệt tài nguyên giữa các VPS trên cùng một máy chủ vật lý, VPS mang lại nhiều lợi thế vượt trội so với web hosting truyền thống. Cụ thể như sau:

• Tính ổn định và an toàn cao: Mỗi VPS là một môi trường độc lập, không bị ảnh hưởng bởi các website khác cùng máy chủ vật lý, giúp hệ thống hoạt động ổn định hơn hẳn so với hosting chia sẻ.

• Không lo "chia sẻ" tài nguyên: Tài nguyên như RAM, CPU, ổ đĩa... được phân bổ riêng cho từng VPS. Do đó, bạn không phải lo bị "ngốn" tài nguyên bởi người dùng khác như ở shared hosting.

• Toàn quyền quản trị máy chủ: Bạn có quyền truy cập dưới quyền administrator (hoặc root), cho phép cài đặt phần mềm, tinh chỉnh cấu hình và tùy biến hệ thống theo nhu cầu sử dụng.

• Bảo mật và riêng tư cao: Mỗi VPS là một môi trường riêng biệt, giúp tăng cường mức độ bảo mật cho dữ liệu và ứng dụng, hạn chế rủi ro bị tấn công từ website khác.

• Hỗ trợ tốt khi lưu lượng tăng đột biến: Trong trường hợp website có lượng truy cập tăng cao bất ngờ, VPS vẫn đảm bảo hiệu suất hoạt động mà không bị "quá tải" như các gói shared hosting thông thường.

• Dễ dàng mở rộng tài nguyên: Khi nhu cầu sử dụng tăng, bạn có thể nâng cấp gói VPS chỉ với vài thao tác đơn giản mà không cần chuyển đổi dữ liệu hay thay đổi máy chủ.

Mỗi VPS là một môi trường độc lập nên có tính bảo mật cao

Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm vượt trội mà VPS đang sở hữu thì VPS vẫn còn tồn tại một số những nhược điểm nhất định. Cụ thể như sau:

• So với dịch vụ Shared hosting thì VPS có chi phí tốn kém hơn.

• Trường hợp cấu hình máy chủ không đúng, VPS sẽ tạo ra lỗ hổng  bảo mật.

• Để quản lý VPS hiệu quả, người dùng cần phải có kiến thức về mạng, máy tính cũng như hệ điều hành.

Mục đích sử dụng của VPS

Hiện nay, VPS được ứng dụng rất nhiều trong thực tế. Thông thường, VPS được ứng dụng dùng cho các mục đích sau:

Lưu trữ website, blog, forum, cửa hàng online

Có thể coi VPS như một giải pháp lưu trữ website hiệu quả cho những website có lưu lượng truy cập lớn hay đòi hỏi yêu cầu bảo mật cao. VPS giúp cài đặt và tối ưu hóa các phần mềm, ứng dụng cho website giúp website hoạt động nhanh và ổn định hơn. Đặc biệt, VPS còn giúp bạn bảo vệ website khỏi nguy cơ bị xâm nhập hoặc bị tấn công từ bên ngoài.

Chạy các ứng dụng web, game, phần mềm

Ngoài mục đích lưu trữ, VPS còn được sử dụng để chạy các ứng dụng web hay game, chạy phần mềm trên máy chủ. VPS giúp bạn cài đặt và quản lý các ứng dụng theo ý muốn mà không bị giới hạn bởi nhà cung cấp dịch vụ. Ngoài ra, bạn cũng có thể tận dụng tài nguyên của VPS để chạy các ứng dụng đòi hỏi hiệu năng cao hay ứng dụng nặng.

Làm máy chủ mail, proxy, VPN

VPS cũng có thể được sử dụng để làm máy chủ mail, VPN, proxy hoặc các dịch vụ khác trên internet. Sử dụng VPS bạn sẽ tạo được các tài khoản mail riêng cho mình hoặc cho công ty. Đồng thời có thể nhận và gửi mail một cách an toàn và nhanh chóng nhất. Đặc biệt, bạn cũng có thể sử dụng VPS để làm proxy hoặc VPN để truy cập vào các website bị chặn hay truy cập vào website ẩn danh trên internet.

VPS sử dụng làm máy chủ mail, proxy, VPN

Backup dữ liệu, lưu trữ file

VPS có khả năng backup dữ liệu, lưu trữ file hoặc lưu trữ các loại dữ liệu khác. Sử dụng VPS bạn có thể tạo ra được các bản sao những dữ liệu quan trọng hay tạo bản sao website nhằm mục đích khôi phục khi cần thiết. Ngoài ra, sử dụng VPS bạn cũng có thể lưu trữ các file như: video, hình ảnh, âm thanh hoặc một số các file khác trên VPS để truy cập vào bất cứ khi nào cần.

Khi nào nên sử dụng VPS

Không phải loại website nào VPS cũng phù hợp. Vậy trường hợp nào nên sử dụng VPS? Dưới đây là chia sẻ cho bạn:

• Website nếu như có traffic tăng trưởng đều đặn và vượt qua khả năng đáp ứng của Shared Hosting thì đây là lúc cần nâng cấp lên VPS để đảm bảo website có hiệu suất hoạt động ổn định nhất.

• Các website hoặc các ứng dụng web có yêu cầu tài nguyên lớn hoặc cần xử lý tác vụ nặng sẽ hoạt động tốt hơn trên VPS nhờ tài nguyên CPU và RAM riêng biệt.

• Shared Hosting sẽ không hỗ trợ cài đặt phần mềm hoặc ứng dụng tùy chỉnh, khi đó bạn sẽ cần VPS. VPS với quyền root/ admin sẽ giúp bạn làm điều đó.

• Website của bạn nếu như xử lý các thông tin nhạy cảm như: giao dịch tài chính, dữ liệu khách hàng thì sẽ yêu cầu bạn cần phải bảo mật cao hơn. Khi này môi trường cô lập và tùy chỉnh các biện pháp bảo mật của VPS sẽ là sự lựa chọn phù hợp cho bạn.

• Thường các lập trình viên và nhà phát triển sẽ sử dụng VPS làm môi trường phát triển và kiểm thử vì VPS cung cấp môi trường giống hệt môi trường production để kiểm tra ứng dụng kỹ càng trước khi triển khai chính thức.

So sánh VPS với các loại hosting phổ biến khác

Khi lựa chọn giải pháp lưu trữ cho website, VPS được đánh giá là một trong những phương án được đánh giá cao nhờ khả năng cân bằng giữa hiệu suất, tính linh hoạt và chi phí. Tuy nhiên, để chọn được loại hosting phù hợp nhất, bạn cần hiểu rõ sự khác biệt giữa VPS và các hình thức hosting phổ biến khác như: Shared Hosting, Dedicated Server và Cloud Hosting. Dưới đây là bảng so sánh VPS với các loại hosting cho bạn tham khảo:

VPS Hosting vs Shared Hosting

Người dùng khi muốn nâng cấp hiệu suất website đều chuyển từ Shared Hosting sang VPS Hosting. Sự khác biệt cốt lõi nằm ở cách phân chia và quản lý tài nguyên trên máy chủ. Cụ thể sự khác nhau giữa VPS và Shared Hosting như sau:

So sánh VPSS Hosting với Shared Hosting

VPS vs Dedicated Server

VPS là một phần tài nguyên được tách biệt từ máy chủ vật lý thông qua công nghệ ảo hóa. Trong khi đó, Dedicated Server là hình thức thuê toàn bộ một máy chủ vật lý riêng biệt, không chia sẻ với bất kỳ ai. Đây chính là điểm khác biệt lớn nhất giữa hai hình thức này.

• Về hiệu năng: Dedicated Server vượt trội nhờ toàn quyền sử dụng 100% phần cứng, không bị giới hạn bởi lớp ảo hóa như VPS. Điều này giúp máy chủ hoạt động mạnh mẽ, ổn định và phù hợp với các hệ thống lớn hoặc ứng dụng cần tài nguyên đặc thù như: xử lý dữ liệu lớn, game server, livestream,…

• Về chi phí: Dedicated Server có chi phí cao. Việc thuê một Dedicated Server sẽ tiêu tốn ngân sách đáng kể, trong khi đó VPS mang lại sự cân bằng hơn giữa chi phí và hiệu quả hoạt động. Với VPS, bạn vẫn có quyền kiểm soát gần như tương đương, nhưng chỉ cần trả mức giá hợp lý hơn nhiều.

• Về khả năng mở rộng: VPS có lợi thế ở khả năng mở rộng linh hoạt. Khi website hoặc ứng dụng phát triển, bạn chỉ cần nâng cấp gói VPS mà không phải thay đổi phần cứng hay di chuyển dữ liệu. Trong khi với Dedicated Server, việc nâng cấp có thể đòi hỏi thay máy chủ mới hoặc can thiệp phần cứng phức tạp.

• Về mặt quản trị: Dedicated Server yêu cầu người dùng có kiến thức sâu về hệ thống và hạ tầng. VPS thì dễ quản lý hơn, nhất là khi sử dụng kèm các panel hỗ trợ như: cPanel, Plesk hay các dịch vụ quản trị server từ nhà cung cấp.

VPS vs Cloud Hosting

Cả VPS và Cloud Hosting đều sử dụng công nghệ ảo hóa để tách biệt tài nguyên, nhưng cách vận hành lại khác nhau đáng kể. VPS hoạt động trên một máy chủ vật lý duy nhất, trong khi Cloud Hosting dựa trên một hệ thống nhiều máy chủ liên kết (cluster), mang lại tính linh hoạt và khả năng mở rộng vượt trội.

• Về khả năng mở rộng: Cloud Hosting nổi bật với khả năng mở rộng linh hoạt – bạn có thể tăng/giảm tài nguyên nhanh chóng theo nhu cầu, không cần khởi động lại. VPS cũng có thể nâng cấp nhưng thường theo gói cố định, ít linh hoạt hơn.

• Về chi phí: Cloud Hosting sử dụng mô hình thanh toán theo tài nguyên tiêu thụ (pay-as-you-go), giúp tối ưu chi phí nếu website hoặc ứng dụng có lưu lượng truy cập không ổn định. Ngược lại, VPS có mức phí cố định hàng tháng, phù hợp hơn với các dự án có nhu cầu tài nguyên ổn định.

• Về hiệu năng: Cloud Hosting có hiệu năng hoạt động ổn định hơn. Khi có sự cố xảy ra ở một máy chủ vật lý trong hệ thống, dịch vụ có thể tự động chuyển sang máy chủ khác để duy trì hoạt động liên tục. Trong khi đó, VPS truyền thống lại phụ thuộc vào một máy chủ duy nhất, nên nếu xảy ra lỗi phần cứng thì nguy cơ downtime cao hơn.

So sánh VPS vs Cloud Hosting

Lưu ý để sử dụng VPS an toàn

Để quá trình sử dụng VPS được an toàn và hiệu quả nhất, bạn cần đặc biệt chú ý những vấn đề sau:

• Chọn nhà cung cấp uy tín: Ưu tiên các nhà cung cấp có thông số kỹ thuật rõ ràng (CPU, RAM, băng thông, ổ cứng...), hỗ trợ kỹ thuật tốt, chính sách hoàn tiền minh bạch và nhận được đánh giá tích cực từ người dùng.

• Cài đặt và bảo mật đúng cách: Sau khi thuê VPS, hãy cài đặt các ứng dụng cần thiết và thiết lập bảo mật cơ bản: đổi mật khẩu mặc định, cập nhật hệ điều hành, bật tường lửa, cài SSL và thường xuyên sao lưu dữ liệu.

• Theo dõi và quản lý thường xuyên: Giám sát hiệu suất VPS thông qua SSH hoặc giao diện quản trị. Theo dõi mức sử dụng CPU, RAM, ổ cứng và băng thông để kịp thời xử lý nếu phát sinh sự cố.

Câu hỏi thương gặp

Câu 1: Thời gian Up-time của máy chủ ảo VPS là gì?

Khi chọn mua hoặc thuê server của máy chủ ảo VPS, cái bạn cần đặc biệt quan tâm đó chính là thời gian up-time. Thời gian up-time của máy chủ ảo VPS thường được ước lượng từ thời gian mà nó hoạt động. Thời gian hoạt động từ 99.95 đến 99.9%  thì bạn có thể chấp nhận mua được.

Câu 2: Hệ điều hành máy chủ ảo VPS là gì?

VPS thường sử dụng hai hệ điều hành phổ biến: Linux và Windows.

• Linux VPS: Phổ biến hơn nhờ chi phí thấp, tính ổn định cao và hỗ trợ nhiều ứng dụng mã nguồn mở. Phù hợp với người dùng có kiến thức cơ bản về dòng lệnh.

• Windows VPS: Thích hợp nếu bạn cần sử dụng các phần mềm như .NET, SQL Server hoặc Visual Studio. Giao diện thân thiện, dễ thao tác nhưng chi phí cao hơn.

Ngoài hệ điều hành, thông số VPS như CPU, RAM, dung lượng ổ cứng và băng thông cũng là yếu tố quan trọng cần cân nhắc khi chọn gói dịch vụ phù hợp.

Câu 3: Nên chọn hệ điều hành nào cho VPS?

Dưới đây là một số hệ điều hành Linux phổ biến mà bạn có thể lựa chọn sử dụng cho VPS.

• Hệ điều hành Debian

• Hệ điều hành Ubuntu

• Hệ điều hành CentOS

• Hệ điều hành Fedora

Kết luận

Với những thông tin chia sẻ trong bài viết trên đây chắc chắn các bạn đã có cái nhìn cụ thể hơn về máy chủ ảo VPS là gì? Có thể thấy VPS là một giải pháp rất tuyệt vời giúp bạn lưu trữ web, VPS đặc biệt phù hợp với những website có lưu lượng truy cập cao hay những dự án phát triển và thử nghiệm. Hy vọng những thông tin trên đây đã cung cấp cho bạn được những thông tin hữu ích. Chúc bạn sử dụng VPS hiệu quả nhất.