Việc làm thời vụ là gì? Quyền lợi được nhận của người làm thời vụ

Ngày nay thị trường lao động tại Việt Nam ngày càng linh hoạt, bên cạnh những việc làm chính thức với thời gian hợp tác lâu dài, việc làm thời vụ cũng là lựa chọn phổ biến của nhiều người lao động. Đặc biệt là sinh viên, người tìm kiếm thu nhập ngắn hạn hoặc người muốn trải nghiệm nhiều môi trường làm việc khác nhau. Sau đây, Unica sẽ Việc làm thời vụ là gì? Quyền lợi được nhận của người làm thời vụ. Cùng tìm hiểu ngay. 

Việc làm thời vụ là gì?

Việc làm thời vụ là dạng công việc mang tính tạm thời, được các doanh nghiệp triển khai nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực trong một khoảng thời gian nhất định, thường dưới 12 tháng. Đây là giải pháp hiệu quả khi tổ chức cần tăng cường nhân sự cho các dự án ngắn hạn hoặc đối mặt với giai đoạn cao điểm như cuối năm, mùa lễ hội hay dịp Tết.

Loại hình công việc này được hợp thức hóa thông qua hợp đồng lao động giữa người lao động và doanh nghiệp. Sau khi hợp đồng kết thúc, người lao động có thể chấm dứt công việc hoặc tiếp tục gắn bó bằng việc ký kết hợp đồng mới nếu có nhu cầu từ hai phía.

Việc làm thời vụ là gì?

Một điểm nổi bật của việc làm thời vụ là yêu cầu đầu vào không quá khắt khe, ít đòi hỏi trình độ chuyên môn cao hay kinh nghiệm dày dặn. Đồng thời, quy trình tuyển dụng linh hoạt, thời gian làm việc tương đối thoải mái. Vì vậy, đây là lựa chọn lý tưởng cho nhiều đối tượng như sinh viên, người muốn tìm việc ngắn hạn, hoặc những ai đang tìm kiếm thêm thu nhập. Tuy nhiên, người lao động thời vụ thường sẽ không được hưởng đầy đủ các chính sách phúc lợi như nhân viên chính thức.

Hiện nay, thị trường việc làm thời vụ rất phong phú với nhiều lĩnh vực và hình thức làm việc khác nhau. Một số vị trí phổ biến có thể kể đến như: nhân viên bán hàng theo mùa, phục vụ tại nhà hàng – khách sạn, nhân sự hỗ trợ khách hàng online, cộng tác viên nội dung, gia sư, nhân viên vệ sinh, giúp việc theo giờ, bảo vệ và nhiều công việc linh hoạt khác.

Ưu điểm của việc làm thời vụ

Việc làm thời vụ ngày càng hấp dẫn, nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho nhiều người lao động nhờ tính linh hoạt và những lợi ích thiết thực mà nó mang lại. Không chỉ phù hợp với xu hướng làm việc hiện đại, loại hình công việc này còn mở ra nhiều cơ hội hấp dẫn. Một số ưu điểm của việc làm thời vụ như: 

• Tăng thu nhập nhanh chóng: Việc làm thời vụ mang đến một nguồn thu ổn định hoặc bổ sung, giúp bạn trang trải chi phí sinh hoạt, tiết kiệm cho các mục tiêu tương lai hoặc đơn giản là có thêm tài chính để phục vụ những nhu cầu cá nhân.

• Tích lũy kinh nghiệm làm việc: Dù không yêu cầu bằng cấp cao hay kinh nghiệm dày dặn, công việc thời vụ vẫn giúp bạn rèn luyện kỹ năng mềm, khả năng làm việc nhóm và tác phong chuyên nghiệp. Đặc biệt, với những công việc yêu cầu chuyên môn như thiết kế, lập trình hay marketing, bạn còn có cơ hội nâng cao năng lực chuyên ngành và xây dựng nền tảng nghề nghiệp vững chắc.

• Mở rộng mối quan hệ: Làm việc trong môi trường mới giúp bạn tiếp xúc với nhiều người khác nhau, từ đồng nghiệp, cấp quản lý đến khách hàng. Đây là cơ hội quý giá để bạn học hỏi kinh nghiệm, xây dựng các mối quan hệ nghề nghiệp và thậm chí tìm được người dẫn dắt, hỗ trợ định hướng trong tương lai.

• Linh hoạt về thời gian làm việc: Người lao động có thể chủ động trao đổi và thỏa thuận khung giờ làm việc với doanh nghiệp. Bạn hoàn toàn có thể làm thêm các công việc khác, miễn là đảm bảo tiến độ và chất lượng công việc đã nhận.

• Phù hợp với nhiều đối tượng lao động: Với yêu cầu không quá khắt khe về trình độ hay kinh nghiệm, công việc thời vụ đặc biệt phù hợp với các đối tượng như học sinh, sinh viên, người lao động phổ thông, người đang tìm việc tạm thời hoặc thậm chí người lớn tuổi muốn tìm việc làm thêm.

Việc làm thời vụ là lựa chọn lý tưởng cho nhiều người lao động

Những công việc thời vụ phổ biến

Thị trường lao động sôi nổi tạo điều kiện cho các công việc thời vụ phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là trong những lĩnh vực có tính chất linh hoạt hoặc có nhu cầu nhân lực tăng cao theo thời điểm. Dưới đây là những nhóm việc làm thời vụ phổ biến hiện nay, phù hợp với nhiều đối tượng lao động khác nhau:

Việc làm thời vụ theo mùa

Đây là nhóm công việc phát sinh theo thời điểm nhất định trong năm, thường gắn liền với các mùa lễ hội, kỳ nghỉ hoặc mùa vụ sản xuất nông nghiệp. Nhu cầu tuyển dụng trong thời điểm này tăng mạnh để đáp ứng khối lượng công việc ngắn hạn.

Một số công việc thời vụ theo mùa có thể kể đến như:

• Nhân viên bán hàng Tết, trung thu, lễ hội…

• Nhân viên gói quà, trang trí tại các cửa hàng dịp cuối năm

• Phụ việc nông trại theo mùa thu hoạch (cà phê, điều, lúa…)

• Nhân viên hỗ trợ sự kiện, lễ hội, hội chợ triển lãm

Việc làm thời vụ trong sản xuất

Nhắc đến các công việc làm thời vụ là gì, không thể nào không nhắc đến các công việc trong lĩnh vực sản xuất. Các nhà máy, xưởng gia công thường có nhu cầu tuyển lao động thời vụ để kịp tiến độ giao hàng, nhất là trong các giai đoạn cao điểm cuối năm hoặc khi có đơn hàng số lượng lớn.

Một số vị trí phổ biến gồm:

• Công nhân lắp ráp, đóng gói sản phẩm

• Nhân viên kiểm tra chất lượng hàng hóa

• Hỗ trợ vận chuyển, phân phối sản phẩm

Hầu hết các nghề đều cần nhân viên thời vụ

Việc làm thời vụ trong lĩnh vực dịch vụ

Ngành dịch vụ luôn có nhu cầu cao về nhân sự thời vụ, đặc biệt là vào những thời điểm lượng khách hàng tăng đột biến như: dịp lễ, cuối tuần hoặc mùa du lịch. Đây cũng là nhóm công việc đa dạng nhất, dễ tiếp cận và linh hoạt trong hình thức làm việc.

Các công việc thời vụ trong dịch vụ phổ biến gồm:

• Nhân viên phục vụ nhà hàng, quán café

• Nhân viên thu ngân, trông quầy

• Cộng tác viên chăm sóc khách hàng online

• Nhân viên giao hàng, shipper thời vụ

• Hỗ trợ bán hàng tại các siêu thị, trung tâm thương mại

Làm sao để tìm việc làm thời vụ phù hợp?

Tìm việc thời vụ tưởng chừng đơn giản nhưng để chọn đúng công việc "vừa vặn" với kỹ năng, lịch trình và kỳ vọng cá nhân lại là điều không dễ. Một công việc thời vụ phù hợp không chỉ giúp bạn có thêm thu nhập mà còn là cơ hội học hỏi, tích lũy kinh nghiệm quý báu. Vậy làm sao để không bị lạc lối giữa "rừng" tin tuyển dụng? Dưới đây là những gợi ý giúp bạn chủ động hơn trong hành trình tìm kiếm việc làm thời vụ phù hợp:

Tìm kiếm công việc trên các nền tảng uy tín

Thay vì tìm kiếm quá nhiều và lung tung, bạn nên tìm việc tại những nền tảng đáng tin cậy để tránh rơi vào tình trạng bị lừa đảo hoặc làm việc trong môi trường thiếu chuyên nghiệp. Một số kênh phổ biến an toàn về độ tìm việc có thể kể đến như:

• Trang web tuyển dụng lớn: Các nền tảng tuyển dụng phổ biến hiện nay thường có chuyên mục riêng dành cho việc làm thời vụ, bạn có thể dễ dàng lọc theo ngành nghề, địa điểm hoặc thời gian làm việc phù hợp. Ví dụ như: Career Viet, VietnamWorks, TopCV,...

• Mạng xã hội: Facebook, Zalo hay các nền tảng cộng đồng trực tuyến là nơi tập trung nhiều nhóm tuyển dụng theo khu vực, ngành nghề nhưng hãy luôn kiểm tra kỹ độ uy tín của nhà tuyển dụng trước khi ứng tuyển.

• Nguồn giới thiệu từ người quen: Nếu có bạn bè hoặc người thân từng làm việc thời vụ, đừng ngại hỏi han kinh nghiệm và nhờ họ giới thiệu cơ hội uy tín.

Tìm việc làm thời vụ phù hợp trên các nền tảng uy tín

Đọc kỹ mô tả công việc

Kinh nghiệm chọn việc làm thời vụ là gì? Đó là luôn luôn đọc kỹ mô tả công việc. Đừng vì nóng lòng thấy việc phù hợp giờ giấc hay có mức lương hấp dẫn mà vội đi ngay. Trước khi ứng tuyển, bạn nên xem xét kỹ các thông tin như:

• Thời gian làm việc: Ca sáng, ca tối, bán thời gian hay toàn thời gian.

• Yêu cầu công việc: Có cần kinh nghiệm không? Có yêu cầu kỹ năng cụ thể nào không?

• Mức thu nhập và chế độ: Lương tính theo giờ, theo ca hay theo sản phẩm? Có hỗ trợ ăn uống, đi lại không?

Chuẩn bị hồ sơ ứng tuyển

Dù là việc thời vụ, bạn vẫn nên chuẩn bị một CV ngắn gọn, rõ ràng để thể hiện sự chuyên nghiệp và nghiêm túc với công việc. Một bản hồ sơ tốt sẽ tạo ấn tượng ngay từ cái nhìn đầu tiên và nâng cao cơ hội được chọn. Bạn có thể tìm kiếm các mẫu CV đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt phù hợp với từng loại công việc thời vụ như bán hàng, phục vụ, cộng tác viên nội dung… để tiết kiệm thời gian mà vẫn thể hiện được năng lực cá nhân.

Những kỹ năng cần có khi làm việc thời vụ

Thực tế, không ít người nhờ vào những vị trí thời vụ mà mở ra cơ hội phát triển nghề nghiệp lâu dài. Vậy đâu là những “vũ khí” quan trọng bạn nên trang bị khi bước vào thị trường lao động ngắn hạn?

Kỹ năng quản lý thời gian

Thời gian là “tài sản” quý giá nhất khi bạn làm việc trong một khoảng thời gian giới hạn. Vì vậy, khả năng sắp xếp lịch trình, ưu tiên công việc và hoàn thành đúng deadline sẽ giúp bạn làm việc năng suất hơn, tránh rơi vào tình trạng quá tải hay bỏ sót nhiệm vụ quan trọng. Nếu làm tốt, bạn không chỉ đảm bảo được hiệu quả công việc mà còn có thời gian linh hoạt để làm thêm hoặc nghỉ ngơi hợp lý.

Khả năng thích nghi nhanh

Tìm hiểu kỹ năng việc làm thời vụ là gì, không thể không nhắc tới khả năng thích nghi. Bởi không có nhiều thời gian để làm quen hay đào tạo bài bản, công việc thời vụ yêu cầu bạn phải “bắt nhịp” nhanh chóng với văn hóa doanh nghiệp, quy trình làm việc và cả đồng nghiệp xung quanh. Sự linh hoạt và chủ động học hỏi sẽ giúp bạn dễ dàng hòa nhập và phát huy tốt vai trò trong công việc, dù chỉ là vị trí tạm thời.

Khả năng thích nghi rất cần thiết với nhân viên thời vụ

Tinh thần trách nhiệm

Làm thời vụ không có nghĩa là làm cho xong. Ngược lại, khi bạn thể hiện được tinh thần trách nhiệm từ đúng giờ, hoàn thành công việc chỉn chu, đến thái độ tích cực, bạn sẽ để lại ấn tượng tốt đẹp trong mắt nhà tuyển dụng. Đây cũng là yếu tố giúp bạn được ưu tiên nếu có cơ hội được mời làm việc lâu dài hoặc giới thiệu cho những vị trí hấp dẫn khác trong tương lai.

Mức lương của việc làm thời vụ là bao nhiêu?

Không chỉ mang lại sự linh hoạt về thời gian, việc làm thời vụ còn là một lựa chọn lý tưởng để tăng thu nhập trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, mức lương của công việc này không cố định mà thay đổi tùy theo tính chất công việc, lĩnh vực hoạt động và khung thời gian làm việc.

Với các công việc phổ biến như bán hàng, phục vụ, giao hàng, hay hỗ trợ kho, mức thu nhập thường dao động từ 20.000 – 50.000 VNĐ/giờ hoặc từ 150.000 – 500.000 VNĐ/ngày. Đây là những vị trí không yêu cầu quá nhiều về trình độ chuyên môn nhưng lại phù hợp với sinh viên, người lao động phổ thông, hoặc những ai muốn kiếm thêm trong thời gian rảnh.

Đối với các công việc mang tính chất đặc thù hoặc làm vào thời điểm cao điểm như lễ, Tết, hoặc cuối năm, chẳng hạn như hỗ trợ sự kiện, đóng gói số lượng lớn, chăm sóc khách hàng mùa khuyến mãi,... mức lương có thể tăng đáng kể, thậm chí gấp đôi so với ngày thường. Bên cạnh mức lương cơ bản, nhiều nhà tuyển dụng còn đưa ra các khoản thưởng và phụ cấp hấp dẫn như tiền tăng ca, hỗ trợ bữa ăn, phụ cấp đi lại, hoặc thưởng hiệu suất theo sản lượng.

Quy định về quyền lợi của người lao động thời vụ

Lao động thời vụ – tuy ngắn hạn nhưng không vì thế mà người lao độngbị thiệt thòi. Trên thực tế, pháp luật Việt Nam vẫn dành những quyền lợi cụ thể, rõ ràng cho nhóm lao động này. Hãy cùng Unica điểm qua những quy định nổi bật mà người lao động thời vụ nên biết để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

Quy định về quyền lợi của người lao động thời vụ

Đóng Bảo hiểm theo quy định Pháp luật

• Từ 1 tháng trở lên – có thể tham gia BHXH: Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động làm việc từ đủ 1 tháng trở lên có quyền tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Đây là quyền lợi quan trọng giúp đảm bảo an sinh lâu dài.

• Từ 3 tháng trở lên – bắt buộc tham gia BHYT: Không chỉ dừng ở BHXH, theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP, người lao động có hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên sẽ bắt buộc tham gia bảo hiểm y tế, giúp giảm gánh nặng chi phí khi ốm đau, bệnh tật.

• Từ 3 đến dưới 12 tháng – được tham gia BHTN: Những ai làm việc theo hợp đồng mùa vụ hoặc hợp đồng công việc cụ thể có thời hạn từ 3 đến dưới 12 tháng cũng đủ điều kiện để tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo Luật Việc làm 2013 – một “lá chắn” hữu hiệu khi không may mất việc.

Thời gian làm việc tiêu chuẩn

Theo Thông tư 18/2021/TT-BLĐTBXH, khung giờ làm việc tiêu chuẩn và giới hạn giờ làm thêm được quy định rõ ràng, giúp người lao động, đặc biệt là lao động thời vụ dễ dàng đối chiếu với thực tế:

• Tối đa 12 giờ/ngày: Bao gồm cả giờ làm tiêu chuẩn và giờ làm thêm.

• Không quá 72 giờ/tuần: Là tổng cộng cả giờ làm chính thức và làm thêm.

• Giới hạn 40 giờ làm thêm/tháng: Không vượt quá 300 giờ/năm cho mỗi người lao động.

Việc nắm rõ khung giờ làm này giúp người lao động không chỉ bảo vệ sức khỏe mà còn có cơ sở pháp lý khi cần đàm phán hoặc khiếu nại nếu bị lạm dụng thời gian làm việc.

Thời gian nghỉ ngơi

Mặc dù là làm thời vụ nhưng người lao động vẫn được hưởng quy định rõ ràng về thời gian nghỉ ngơi. Theo Thông tư 18/2021, người lao động được nghỉ ít nhất 1 ngày mỗi tuần (24 giờ liên tục). Tuy nhiên, với một số ngành có tính chất thời vụ cao như: nông nghiệp, ngư nghiệp, gia công hàng xuất khẩu, khi khối lượng công việc tăng đột biến, nếu không thể nghỉ hàng tuần thì phải đảm bảo có ít nhất 4 ngày nghỉ mỗi tháng.

Lưu ý: Những quy định về thời giờ làm việc và nghỉ ngơi này áp dụng cho người lao động có hợp đồng từ 12 - 36 tháng, hoặc hợp đồng không xác định thời hạn trong các ngành nghề có tính chất thời vụ hoặc phụ thuộc vào thời điểm giao hàng.

Nhân viên thời vụ có quy định về thời gian nghỉ ngơi rõ ràng

Cơ hội phát triển từ việc làm thời vụ

Bạn nghĩ việc làm thời vụ chỉ là công việc tạm thời, không có tương lai? Hãy suy nghĩ lại! Trên thực tế, rất nhiều người đã bắt đầu sự nghiệp từ những vị trí nhỏ bé, và chính những công việc tưởng chừng “ngắn ngủi” ấy lại là bàn đạp quan trọng đưa họ tiến xa hơn trong con đường nghề nghiệp. Vậy việc làm thời vụ có thể mở ra những cơ hội gì?

• Cơ hội trở thành nhân viên chính thức: Nhiều doanh nghiệp xem lao động thời vụ như “vòng thử việc thực tế”. Nếu làm tốt, bạn hoàn toàn có thể được giữ lại lâu dài mà không cần qua nhiều vòng tuyển dụng rườm rà.

• Tích lũy kỹ năng & kinh nghiệm: Mỗi công việc thời vụ là một “lớp học thực chiến” giúp bạn rèn luyện kỹ năng mềm từ giao tiếp, làm việc nhóm đến quản lý thời gian, đây đều là những nền tảng vững chắc cho bước tiến sau này.

Câu hỏi thường gặp

Câu 1: Đối tượng phù hợp với việc làm thời vụ

• Học sinh, sinh viên, người mới ra trường: Muốn tích lũy kinh nghiệm, làm quen với môi trường làm việc thực tế.

• Người đang tìm việc làm ngắn hạn hoặc việc làm thêm: Muốn kiếm thêm thu nhập trong thời gian rảnh.

• Lao động phổ thông, nội trợ, người muốn linh hoạt thời gian: Ưu tiên công việc có thể thay đổi theo mùa hoặc theo thời vụ.

Câu 2: Yêu cầu cần đáp ứng khi ứng tuyển việc làm thời vụ

• Tinh thần trách nhiệm và thái độ nghiêm túc dù là công việc ngắn hạn.

• Sức khỏe tốt, khả năng làm việc linh hoạt về thời gian, đặc biệt là trong những ngành nghề đặc thù như bán lẻ, sản xuất, kho bãi...

• Một số công việc có thể yêu cầu kỹ năng mềm như giao tiếp, xử lý tình huống, làm việc nhóm hoặc kinh nghiệm tương đương trước đó.

Câu 3: Hợp đồng thời vụ có phải buộc lập thành văn bản hay không?

Hình thức hợp đồng lao động đã được quy định rõ trong Bộ luật Lao động 2019 như sau:

• Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 02 bản, người lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản, trừ trường hợp quy định tại khoản (2)

• Hợp đồng lao động được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.

Hai bên có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói đối với hợp đồng có thời hạn dưới 01 tháng, trừ trường hợp:

• Thuê người lao động làm từ đủ 01 tháng trở lên.

• Thuê người lao động dưới 15 tuổi (điểm a khoản 1 Điều 145 Bộ luật Lao động 2019).

• Ký hợp đồng với người lao động làm giúp việc gia đình (khoản 1 Điều 162 Bộ luật Lao động 2019).

• Ký hợp đồng với nhóm người lao động thông qua một người được ủy quyền (khoản 2 Điều 18 Bộ luật Lao động 2019).

Kết luận

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến việc làm thời vụ là gì. Có thể nói, việc làm thời vụ là một lựa chọn "chữa cháy" để tăng thu nhập ngắn hạn cho bạn. Hãy chủ động nắm bắt cơ hội, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn, mở rộng mạng lưới quan hệ và từng bước định hình con đường sự nghiệp mà bạn mong muốn.