Phân biệt sự khác nhau giữa lãnh đạo và quản lý

Trong mô hình tổ chức của doanh nghiệp, lãnh đạo và quản lý là một trong những thuật ngữ dễ gây nhầm lẫn. Tuy có những điểm khác nhau nhưng cả hai vị trí này đều hướng tới mục đích chung là điều hành và xây dựng một doanh nghiệp phát triển bền vững. Vậy sự khác nhau giữa người lãnh đạo và người quản lý là gì, hãy cùng Unica tham khảo các nội dung thông qua bài viết dưới đây nhé. 

Giải thích thuật ngữ lãnh đạo và quản lý ?

1. Lãnh đạo là gì?

Lãnh đạo là khả năng của một cá nhân liên quan đến việc đưa ra quyết định đúng đắn và đôi khi rất khó khăn nhằm thiết lập mục tiêu có thể đạt được. Người lãnh đạo có thể cung cấp cho những nhân viên của mình những kiến thức và công cụ để đạt được các mục tiêu đó. 

Một nhà lãnh đạo hiệu quả sẽ có những kỹ năng lãnh đạo sau: sự tự tin, kỹ năng giao tiếp và quản lý mạnh mẽ, tư duy sáng tạo và đổi mới , kiên trì đối mặt với thất bại, sẵn sàng chấp nhận rủi ro, cởi mở để thay đổi, và sự chững chạc và phản ứng trong thời gian khủng hoảng .

Trong kinh doanh, những cá nhân thể hiện những phẩm chất lãnh đạo này có thể thăng tiến lên vị trí quản lý điều hành như CEO, CIO hoặc chủ tịch. Những cá nhân đáng chú ý đã thể hiện khả năng lãnh đạo mạnh mẽ trong ngành công nghệ bao gồm nhà sáng lập Apple Steve Jobs, nhà sáng lập Microsoft Bill Gates và giám đốc điều hành Amazon Jeff Bezos.

Lãnh đạo là khả năng của một cá nhân liên quan đến việc đưa ra quyết định đúng đắn

2. Quản lý là gì?

Quản lý là một quá trình lập kế hoạch, ra quyết định, tổ chức, lãnh đạo, tạo động lực và kiểm soát nguồn nhân lực, tài chính, vật chất và thông tin của một tổ chức để đạt được mục tiêu một cách hiệu quả.

Quản lý bao gồm những đặc điểm như sau:

- Tính phổ biến: Tất cả các tổ chức, cho dù có tạo ra lợi nhuận hay không, họ đều yêu cầu quản lý, để quản lý các hoạt động của họ. Do đó, nó là phổ biến trong tự nhiên.

- Định hướng mục tiêu: Mọi tổ chức được thành lập với một mục tiêu được xác định trước và ban lãnh đạo giúp đạt được những mục tiêu đó kịp thời và suôn sẻ.

- Quá trình liên tục: Đây là một quá trình liên tục có xu hướng tồn tại miễn là tổ chức còn tồn tại. Nó được yêu cầu trong mọi lĩnh vực của tổ chức cho dù đó là sản xuất, nguồn nhân lực, tài chính hay tiếp thị.

- Đa chiều: Quản lý không chỉ bó hẹp trong việc quản lý con người mà nó còn quản lý công việc, quy trình và hoạt động, điều này làm cho nó trở thành một hoạt động đa lĩnh vực.

- Hoạt động nhóm: Một tổ chức bao gồm nhiều thành viên khác nhau có nhu cầu, kỳ vọng và niềm tin khác nhau. Mỗi người tham gia tổ chức với một động cơ khác nhau, nhưng sau khi trở thành một phần của tổ chức, họ làm việc để đạt được cùng một mục tiêu. Nó đòi hỏi sự giám sát, làm việc theo nhóm và phối hợp, và theo cách này, việc quản lý đi vào thực chất và lên kế hoạch đào tạo cho nhân viên của mình.

- Tính linh hoạt: Một tổ chức tồn tại trong một môi trường kinh doanh có nhiều yếu tố khác nhau như xã hội, chính trị, luật pháp, công nghệ và kinh tế. Một thay đổi nhỏ trong bất kỳ yếu tố nào trong số này sẽ ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và hiệu suất của tổ chức. Vì vậy, để vượt qua những thay đổi này, quản lý xây dựng chiến lược và thực hiện chúng.

Quản lý là một quá trình lập kế hoạch, ra quyết định, tổ chức, lãnh đạo, tạo động lực và kiểm soát nguồn nhân lực, tài chính, vật chất

Sự khác nhau giữa lãnh đạo và quản lý

1. Nhà lãnh đạo nghĩ ý tưởng, nhà quản lý thực thi

- Trong khi văn hóa quản lý nhấn mạnh tính hợp lý và khả năng kiểm soát, thì các nhà lãnh đạo lại thiên về tìm kiếm cơ hội cải tiến ở cấp độ tổ chức. Họ làm như vậy bằng cách đưa ra những ý tưởng mới và thúc đẩy sự chuyển đổi sang tư duy hướng tới tương lai. Nói cách khác, các nhà quản lý luôn tìm kiếm câu trả lời cho “như thế nào và khi nào” , trong khi các nhà lãnh đạo tìm kiếm câu trả lời cho “cái gì và tại sao” .

- Vì vậy, trách nhiệm chính của nhà quản lý là hoàn thành nhiệm vụ của họ dựa trên tầm nhìn của nhà lãnh đạo. Công việc chính của họ là đảm bảo rằng những người ở các chức năng khác nhau với các trách nhiệm khác nhau hoạt động hiệu quả, năng suất và họ cảm thấy có thể chia sẻ tiếng nói của mình .

- Họ phải luôn theo dõi điểm mấu chốt bằng cách kiểm soát nhân viên và cung cấp thông tin, quy trình, quy trình làm việc và công cụ cần thiết để nhân viên có thể thành công . 

- Các nhà quản lý liên hệ với mọi người theo vai trò của họ trong quá trình ra quyết định, trong khi các nhà lãnh đạo, những người quan tâm đến các ý tưởng, liên hệ theo những cách cấp cao hơn nhưng đồng cảm hơn. Sự khác biệt chính chỉ đơn giản là giữa sự chú ý của người quản lý đối với cách hoàn thành công việc và sự chú ý của nhà lãnh đạo đối với những việc nên làm để đạt được kết quả cao hơn. 

- Khi các nhà lãnh đạo luôn tìm kiếm những ý tưởng mới, họ cũng có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự thay đổi trong tổ chức . Hơn nữa, một nhà lãnh đạo truyền cảm hứng cho sự thay đổi tích cực, gia tăng bằng cách trao quyền cho nhân viên làm việc hướng tới các mục tiêu chung. Công cụ mạnh mẽ nhất của nhà lãnh đạo để làm như vậy là giao tiếp hiệu quả.

Sự khác nhau giữa lãnh đạo và quản lý

2. Người lãnh đạo truyền cảm hứng, người quản lý thúc đẩy thành công

Trong khi các nhà lãnh đạo có sức mạnh to lớn trong việc truyền cảm hứng cho mọi người, các nhà quản lý có trách nhiệm thúc đẩy thành công liên tục và trải nghiệm làm việc tích cực của họ trong suốt hành trình sự nghiệp của nhân viên.

Vì các nhà quản lý chiếm hơn 70% sự tham gia của nhân viên tại nơi làm việc, họ cũng phải chịu trách nhiệm về mức độ thành công và năng suất của nhóm của họ. 

Các nghiên cứu cho thấy rằng nhân viên cảm thấy ít căng thẳng và áp lực hơn khi họ có cơ hội giao tiếp với lãnh đạo thường xuyên. Hơn nữa, lãnh đạo có một sức mạnh to lớn để tác động đến sự tham gia của nhân viên .

Nhân viên làm việc hiệu quả hơn trong những nơi làm việc hỗ trợ giao tiếp trung thực, cởi mở và minh bạch. Tuy nhiên, nhiều tổ chức vẫn bỏ qua tầm quan trọng của giao tiếp hai chiều giữa lãnh đạo và nhân viên. Thay vào đó, thông tin chảy một chiều và nhân viên không có cơ hội tham gia các cuộc trò chuyện trong toàn công ty. 

Người lãnh đạo truyển cảm hứng, người quản lý thúc đẩy thành công

3. Người lãnh đạo nhìn vào tương lai, nhà quản lý làm việc trong hiện tại

Một trong những điểm khác biệt chính giữa nhà lãnh đạo và nhà quản lý là các nhà lãnh đạo tập trung hơn vào tương lai , trong khi các nhà quản lý tập trung hơn vào hiện tại . 

Do đó, mục tiêu quan trọng nhất của nhà quản lý là đạt được các mục tiêu của tổ chức bằng cách thực hiện các quy trình và thủ tục xoay quanh việc lập ngân sách, cơ cấu tổ chức và bố trí nhân sự. Mặt khác, các nhà lãnh đạo có xu hướng suy nghĩ trước và tận dụng các cơ hội trong tương lai.

Tuy nhiên, tầm nhìn của lãnh đạo về tương lai chẳng có ý nghĩa gì nếu nó không thể được truyền đạt một cách minh bạch và rõ ràng cho cả người quản lý và nhân viên.

4. Quản lý dựa vào kiểm soát trong khi lãnh đạo củng cố niềm tin

- Bạn sẽ không trở thành nhà lãnh đạo khi không có ai thực thi ý tưởng của bạn đưa ra, nhà lãnh đạo thường có nhiệm vụ củng cố niềm tin để mọi người hào hứng với ý tưởng của mình. Khi những nhân viên hào hứng với đón nhận ý tưởng đồng nghĩa với việc bạn là người lãnh đạo có niềm tin cho họ. 

- Nhà quản lý duy trì việc kiểm soát nhân viên, tạo điều kiện cho nhân viên phát huy khả năng, sáng tạo hoặc tăng doanh thu cho doanh nghiệp. Để có được kết quả như mong muốn, nhà quản lý cần am hiểu về khả năng, đam mê và mong muốn của mỗi nhân viên

Mối quan hệ giữa lãnh đạo và quản lý

- Muốn tập thể của doanh nghiệp phát triển nhanh chóng và bền vững thì phải cần đến cả quản lý lẫn lãnh đạo. Quản lý là pháp trị còn lãnh đạo là nhân trị, quản lý tác động đến một nhóm làm việc để đạt được mục tiêu đề ra, ở đây họ cũng được coi là nhà lãnh đạo 

- Ngược lại, khi nhà lãnh đạo muốn trược tiếp lên kế hoạch, giám sát trược tiếp nhân viên thì họ chính là một nhà quản lý. Cả lãnh đạo và quản lý dề phải có tác động đến cá nhân, nhóm để họ làm việc và đạt được mục tiêu đã đề ra. 

- Lãnh đạo cũng như quản lý đều đóng vai trò quan trọng như nhau nhưng điểm lại có điểm khác biệt đó chính là quản lý chịu trách nhiệm dẫn dắt nhân viên hoàn thành công việc, còn lãnh đạo chỉ định hướng về quan điểm, cách thức và hành động. Tuy nhiên, lãnh đạo và quản lý cũng có mối quan hệ mật thiết với nhau đối với sự phát triển của một doanh nghiệp. Bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt và mối quan hệ đó.

Mối quan hệ giữa lãnh đạo và quản lý

Các thách thức trong lãnh đạo và quản lý

Lãnh đạo và quản lý là những người đứng đầu bộ máy nên sẽ phải chịu rất nhiều các thử thách khác nhau như thách thức về đổi mới, thách thức về văn hóa và đội ngũ nhân viên, quản lý cạnh tranh và thị trường, quản lý rủi ro khủng hoảng. Chi tiết như sau:

1. Thách thức về đổi mới

Đối với một nhà quản lý, thách thức thức về đổi mới luôn là áp lực khiến họ cảm thấy mệt mỏi. Sự đổi mới xảy ra liên tục nên người đứng đầu cần liên tục cập nhật kiến thức để không bị tụt lại và giúp công việc diễn ra trôi chảy hơn. Mặt khác, người đứng đầu cũng cần đổi mới phương pháp quản lý để phù hợp với những nhân viên sự mới hoặc để phù hợp với hoàn cảnh cụ thể.  

2. Đa dạng hóa văn hóa và đội ngũ nhân viên

Trong một đội nhóm sẽ có rất nhiều nhân sự tới từ nhiều quốc gia và các thành phố khác nhau. Bởi vậy, văn hóa trong một team rất đa dạng, để có thể hòa hợp và giao tiếp được với mọi thành viên, người quản lý cần tìm hiểu văn hóa của từng vùng miền và khu vực của nhân viên đã từng sinh sống. Điều này sẽ đòi hỏi sự nỗ lực, cố gắng rất lớn từ phía người đứng đầu. Nhưng đổi lại, bạn sẽ kết thân được với nhân viên và hiểu được suy nghĩ, tâm tư tình cảm của mỗi người. 

3. Quản lý cạnh tranh và thị trường

Quản lý cạnh tranh là thách thức mà hầu hết quản lý và lãnh đạo gặp phải. Sự cạnh tranh luôn gay gắt nên gây ảnh hưởng tới công việc của doanh nghiệp. Người đứng đầu sẽ phải tìm cách để đơn vị có thể cạnh tranh để đạt được kết quả tốt nhất. Yếu tố này rất khó để xử lý nên nếu không xử lý cẩn thận sẽ ảnh hưởng tới công việc của toàn bộ công ty.

4. Quản lý rủi ro và khủng hoảng

Một trong những thách thức lớn nhất với lãnh đạo và quản lý chính là quản lý rủi ro và khủng hoảng. Đây là hai yếu tố rất khó để kiểm soát nên càng gây khó khăn cho những người đứng đầu doanh nghiệp. Muốn quản lý được những vấn đề về này đòi hỏi bạn cần có nhiều kinh nghiệm thực tiễn cũng như kiến thức chuyên môn tốt. 

Quản lý rủi ro và khủng hoảng

Các xu hướng mới trong lãnh đạo và quản lý

Các xu hướng mới trong lãnh đạo và quản lý đó là dựa trên cơ sở dữ liệu, linh hoạt, đồng hành và đổi mới. Mỗi xu hướng đầu có những ưu điểm riêng như sau:

1. Lãnh đạo và quản lý dựa trên dữ liệu

Xu hướng lãnh đạo và quản lý dựa trên cơ sở dữ liệu ngày càng trở nên phổ biến vì thông qua những con số sẽ thấy được chính xác hiệu quả công việc. Số liệu có được là nhờ những công cụ quản lý hiện đại nên càng tiết kiệm thời gian thu thập và xử lý thông tin của người đứng đầu. Việc này cũng sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí quản lý tối đa. Từ đó, doanh nghiệp sẽ có thêm ngân sách dành cho những công việc khác như đầu tư hoặc thưởng cho nhân viên. 

2. Lãnh đạo và quản lý linh hoạt

Xu hướng làm việc hiện nay rất đa dạng, hình thức làm việc không chỉ ở công ty mà còn có thể làm việc từ xa tại nhà. Đi cùng xu hướng này, các lãnh đạo và quản lý cũng phải thay đổi chính sách linh hoạt hơn để phù hợp với thị trường. Đối với những nhân sự làm việc từ xa, người đứng đầu cần áp dụng công nghệ vào quản lý, các thao tác trên thiết bị điện tử thường không quá cầu kỳ mà lại tiết kiệm được nhiều chi phí cho doanh nghiệp. 

Một số đơn vị còn áp dụng hình thức quản lý theo chất lượng công việc. Thay vì tính chấm công làm việc, họ sẽ khoán công việc cho nhân viên kèm với deadline cụ thể. Quản lý sẽ không đốc thúc nhân viên mà để họ tự giác xử lý công việc, chỉ cần giao đủ sản phẩm theo thời gian đã đề ra. Cách quản lý này giúp tinh thần nhân viên thoải mái hơn, hạn chế áp lực cũng như thúc đẩy tinh thần gắn bó của nhân viên.

3. Lãnh đạo và quản lý đồng hành

Lãnh đạo và quản lý đồng hành là xu hướng quản lý mới những năm gần đây được nhiều doanh nghiệp áp dụng. Không chỉ dừng lại ở quản lý, cấp trên sẽ cùng đồng hành với nhân viên để nắm được tình hình hoạt động cụ thể trong bộ máy nội bộ. Hình thức này giúp lãnh đạo hiểu được tâm lý nhân viên, hạn chế những xung đột không đáng có trong bộ máy quản lý. 

Lãnh đạo và quản lý đồng hành là xu hướng quản lý mới những năm gần đây được nhiều doanh nghiệp áp dụng

4. Lãnh đạo và quản lý đổi mới 

Người đúng đầu một tổ chức phải thấy được những mặt hạn chế của phương pháp quản lý cũ để đưa ra những chính sách mới phù hợp hơn. Thay đổi là điều tất yếu phải xảy ra trong hầu hết các tổ chức nên người lãnh đạo giỏi là người chấp nhận thay đổi và có phương án thay đổi tốt nhất dành cho các thành viên của mình. 

Tổng kết

Như vậy thông qua bài viết trên đây, Unica đã cùng bạn tìm hiểu sự khác nhau giữa lãnh đạo và quản lý.