Quy chế lương thưởng doanh nghiệp là gì? Các yếu tố tác động, quy trình xây dựng

Quy chế lương thưởng của doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng không chỉ trong việc giữ chân nhân sự mà còn tạo động lực cho sự đóng góp tích cực. Điều này thúc đẩy nhu cầu hiểu rõ hơn về khái niệm "quy chế lương thưởng doanh nghiệp" và những yếu tố tác động, cùng quy trình xây dựng chúng. Bài viết này sẽ đặt tập trung vào khám phá khía cạnh quan trọng của quy chế này, từ cơ sở lý thuyết đến thực tế ứng dụng, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp không chỉ xây dựng môi trường làm việc tích cực mà còn duy trì sự hài lòng và động lực cao từ phía nhân sự.

Quy chế tiền lương thưởng phụ cấp là gì?

Quy chế tiền lương thưởng phụ cấp là văn bản pháp lý do doanh nghiệp ban hành nhằm quy định về các vấn đề liên quan đến lương, thưởng, phụ cấp cho người lao động.

Quy chế lương thưởng doanh nghiệp được xây dựng dựa trên các quy định của pháp luật lao động và đặc thù của doanh nghiệp. Những nội dung cơ bản trong quy chế tiền thường này bao gồm các nội dung sau:

- Phạm vi điều chỉnh của quy chế lương thưởng

- Các nguyên tắc trả lương, thưởng

- Cách thức tính toán lương cơ bản

- Các khoản phụ cấp

- Các hình thức thưởng

Quy chế tiền lương thưởng phụ cấp

Vai trò của quy chế lương thưởng trong doanh nghiệp

Quy chế lương thưởng doanh nghiệp có vai trò rất quan trọng bởi nó ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Những vai trò cụ thể gồm:

- Đảm bảo đời sống cán bộ nhân viên: Quy chế lương thưởng giúp đảm bảo đời sống cho cán bộ nhân viên, phục vụ công tác đáp ứng mức sống cơ bản của các thành viên trong tổ chức. Từ đó, họ có thể yên tâm làm việc và sẵn sàng cống hiến cho doanh nghiệp.

- Khuyến khích nhân viên làm việc tốt hơn: Quy chế lương thưởng quy định rõ ràng các khoản lương, thưởng, đãi ngộ mà nhân viên sẽ nhận được. Từ đây, nhân viên sẽ có thêm động lực làm việc và cống hiến để đạt được những thành quả tốt hơn.

- Giúp các nhân viên hiểu cách tính lương thưởng rõ ràng: Quy chế lương thưởng giúp các thành viên trong công ty, tổ chức hiểu rõ về cách tính tiền thưởng, lương và các khoản phụ cấp theo lương tương ứng với vị trí của mình. Ngoài ra, quy chế lương thưởng là cơ sở để đảm bảo quyền lợi của mọi thành viên trong doanh nghiệp.

- Thu hút thêm nhân tài: Quy chế lương thưởng hấp dẫn và được cập nhật thường xuyên, theo đúng xu hướng sẽ giúp doanh nghiệp thu hút thêm nhiều nhân tài, đội ngũ nhân viên cũng từ đó có thêm động lực phát triển hơn.

Vai trò của quy chế lương thưởng trong doanh nghiệp

Các yếu tố cần quan tâm khi xây dựng quy chế lương thưởng trong doanh nghiệp

Khi xây dựng quy chế lương thưởng doanh nghiệp, cần quan tâm đến các yếu tố sau:

1. Quy định của pháp luật 

Quy chế lương thưởng không được trái với các quy định của pháp luật về mức lương tối thiểu, thời gian làm việc, nghỉ ngơi, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thưởng Tết, thưởng lễ, thưởng thâm niên, thưởng thành tích,...

2. Phản ánh ý kiến của người lao động trong công ty

Quy chế lương thưởng cần được thống nhất giữa người sử dụng lao động và người lao động. Người quản lý cần tham vấn ý kiến của đại diện tập thể người lao động để tránh gây tranh cãi và bất hòa trong nội bộ.

Quy chế lương thưởng cần được thống nhất giữa người sử dụng lao động và người lao động

3. Phù hợp với thị trường lao động bên ngoài

Quy chế lương thưởng doanh nghiệp cần được điều chỉnh theo thời gian, theo sự biến động của thị trường lao động, theo nhu cầu và khả năng của doanh nghiệp. Ngoài ra, quy chế lương thưởng cần đảm bảo cạnh tranh và hấp dẫn so với các doanh nghiệp cùng ngành, cùng khu vực.

4. Phản ánh chất đặc thù công việc và các chức danh quan trọng

Quy chế lương thưởng cần phân biệt được các mức lương, thưởng, phụ cấp theo vị trí việc làm, chức danh nghề nghiệp, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm làm việc của người lao động. 

Phản ánh chất đặc thù công việc và các chức danh quan trọng

Quy trình xây dựng quy chế lương thưởng

Quy trình xây dựng quy chế lương thưởng là quá trình doanh nghiệp thực hiện các bước để xác định, ban hành và áp dụng quy chế lương thưởng cho người lao động. Quy trình này bao gồm các bước sau:

- Bước 1: Phân tích nhu cầu và khả năng của doanh nghiệp

Doanh nghiệp cần phân tích nhu cầu về lương thưởng của người lao động, khả năng chi trả của doanh nghiệp, mục tiêu kinh doanh, chiến lược phát triển, thị trường lao động, cạnh tranh và các yếu tố bên ngoài.

- Bước 2: Thiết kế quy chế lương thưởng

Doanh nghiệp cần thiết kế quy chế lương thưởng dựa trên các nguyên tắc, tiêu chí và phương pháp đã xác định. Quy chế lương thưởng cần phù hợp với pháp luật, thống nhất với hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và các chính sách khác của doanh nghiệp.

Thiết kế quy chế lương thưởng

- Bước 3: Tham vấn ý kiến của người lao động

Doanh nghiệp cần tham vấn ý kiến của người lao động hoặc đại diện tập thể người lao động về quy chế lương thưởng trước khi ban hành. Mục đích là để tăng sự đồng thuận, cam kết và thực hiện quy chế lương thưởng.

- Bước 4: Ban hành và công bố quy chế lương thưởng

Doanh nghiệp cần ban hành quy chế lương thưởng theo quy định của pháp luật, gửi bản sao cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền và công bố rộng rãi cho toàn thể người lao động biết và thực hiện.

- Bước 5: Theo dõi, đánh giá và điều chỉnh quy chế lương thưởng

Doanh nghiệp cần theo dõi, đánh giá hiệu quả của quy chế lương thưởng đối với sự phát triển của doanh nghiệp và sự hài lòng của người lao động. Doanh nghiệp cần điều chỉnh quy chế lương thưởng khi có sự thay đổi của pháp luật, thị trường lao động, hoạt động kinh doanh hoặc yêu cầu của người lao động.

Theo dõi, đánh giá và điều chỉnh quy chế lương thưởng

Các khoản phụ cấp

Phụ cấp là khoản tiền mà công ty trả thêm cho người lao động ngoài lương cơ bản, được quy định trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy định của pháp luật. Các khoản phụ cấp của doanh nghiệp bao gồm:

- Phụ cấp chức vụ: Là khoản tiền trả cho người lao động có chức vụ quản lý hoặc có trách nhiệm đặc biệt trong Công ty. Mức phụ cấp chức vụ được tính bằng 10% lương cơ bản của người lao động.

- Phụ cấp trách nhiệm: Là khoản tiền trả cho người lao động có trách nhiệm cao trong công việc, như kế toán trưởng, thủ kho, nhân viên bảo vệ, nhân viên kỹ thuật. Mức phụ cấp trách nhiệm được tính bằng 5% lương cơ bản của người lao động.

- Phụ cấp khu vực: Là khoản tiền trả cho người lao động làm việc tại các khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Mức phụ cấp khu vực được tính theo tỷ lệ phần trăm của mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định.

- Phụ cấp lưu động: Là khoản tiền trả cho người lao động làm việc tại các địa điểm khác ngoài nơi đăng ký làm việc chính thức như nhân viên kinh doanh, nhân viên giao hàng, nhân viên bảo trì. Mức phụ cấp lưu động được tính theo số ngày công tác bằng 50.000 đồng/ngày.

- Phụ cấp độc hại, nguy hiểm: Là khoản tiền trả cho người lao động làm việc tại các môi trường có độc hại, nguy hiểm như nhân viên sản xuất, nhân viên xử lý chất thải, nhân viên phòng thí nghiệm. Mức phụ cấp độc hại, nguy hiểm được tính theo tỷ lệ phần trăm của lương cơ bản, từ 5% đến 30%, tùy theo mức độ độc hại, nguy hiểm của công việc.

- Phụ cấp bồi dưỡng bằng hiện vật: Là khoản tiền trả cho người lao động dưới dạng hiện vật như thực phẩm, quần áo, đồ dùng cá nhân, sách vở, đồ chơi. Mức phụ cấp bồi dưỡng bằng hiện vật được tính theo giá trị thị trường của các mặt hàng, không quá 10% lương cơ bản của người lao động.

Phụ cấp là khoản tiền mà công ty trả thêm cho người lao động ngoài lương cơ bản

Kết luận

Như vậy, quy chế lương thưởng doanh nghiệp là một trong những văn bản pháp lý quan trọng, có tác động đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và sự hài lòng của người lao động. Quy chế lương thưởng cần được xây dựng dựa trên các quy định của pháp luật lao động và đặc thù của doanh nghiệp. Hy vọng với những thông tin chúng tôi đã cung cấp, bạn đã hiểu hơn về quy chế lương thưởng. Nếu muốn tìm hiểu thêm những bài viết cùng chủ đề, mời bạn truy cập vào website của Unica.